Tên côn đồ cười phá lên. “Lotho! Nó biết hết. Đừng lo. Nó sẽ làm đúng như Cụ Shark bảo. Vì nếu có sếp nào gây ra rắc rối, bọn tao sẽ thay thằng khác. Hiểu chứ? Và nếu lũ Tí Hon định đâm đầu vào nơi chúng không được hoan nghênh, chúng tao sẽ dập tắt các trò nghịch dại. Hiểu chứ?”

“Phải, hiểu rồi,” Frodo nói. “Có một chuyện, tôi thấy các người không cập nhật tình hình và tin tức ở đây. Nhiều điều đã xảy ra từ khi các người rời khỏi miền Nam. Thời của các người đã kết thúc, cùng tất cả lũ côn đồ khác. Tòa Tháp Tối đã sụp đổ và Nhà Vua đã lên trị vì Gondor. Và Isengard đã bị phá hủy, còn chủ nhân quý báu của các người chỉ là tên ăn mày nơi đồng hoang. Tôi đã đi qua ông ta trên đường. Những người đưa tin của Nhà Vua giờ sẽ đi lên Đường xanh, không phải lũ vô lại từ Isengard.”

Gã đàn ông trừng trừng nhìn cậu và cười. “Tên ăn mày nơi đồng hoang!” hắn nhại. “Ồ, thực thế hả? Vênh nữa đi, vênh nữa đi, cái đồ khố rợ phải lấm tí hin này. Có vênh mấy cũng chẳng ngăn được bọn ta sống ở miền quê nhỏ màu mỡ nơi lũ chúng mày đã ăn không ngồi rồi bấy lâu nay. Và” - hắn bật ngón tay vào mặt Frodo - “Người đưa tin của Nhà Vua à! Cái này biếu chúng! Khi nào thấy một tên, tao sẽ chú ý, có lẽ thế.”

Như thế là quá đủ với Pippin. Ý nghĩ cậu quay trở lại với Đồng Cormallen, và đây một tên vô lại mắt xếch gọi Người Mang Nhẫn là “đồ khố rợ phải lấm tí hin.” Cậu hất áo choàng ra sau, tuốt kiếm, màu chế phục đen và bạc Gondor lóe sáng trên người cậu khi cậu thúc ngựa tiến lên trước.

“Ta là một người đưa tin của Nhà Vua,” cậu nói. “Còn ngươi đang nói với bạn của Nhà Vua, một trong những người danh tiếng nhất toàn đất miền Tây. Ngươi chỉ là một tên côn đồ và một tên khờ. Quỳ gối xuống xin tha thứ đi, nếu không ta sẽ cho ngươi nếm món tai ương của quỷ khổng lồ đây!”

Thanh kiếm lấp lánh dưới mặt trời đang lặn về Tây. Merry và Sam cũng rút kiếm và phi ngựa lên hỗ trợ Pippin; nhưng Frodo không rời chỗ. Lũ côn đồ chùn bước. Đe dọa nông dân Đạo Bree, và ăn hiếp dân Hobbit hoang mang là việc chúng quen làm. Nhưng dân Hobbit không sợ hãi mà lại vung kiếm sáng choang với gương mặt nghiêm nghị là mối kinh ngạc lớn. Và trong giọng nói của những kẻ mới tới này có âm điệu chúng chưa bao giờ nghe trước đây. Nó khiến chúng rùng mình sợ hãi.

“Bước ngay!” Merry nói. “Nếu các ngươi còn làm phiền ngôi làng này lần nữa, các ngươi sẽ hối tiếc đấy.” Ba chàng Hobbit tiến lên, và rồi lũ côn đồ quay đầu chạy, bỏ trốn lên trên Đường Hobbit Thôn; nhưng chúng vừa chạy vừa thổi tù và.

“Chậc, chúng ta trở về không hề quá sớm tí nào hết,” Merry nói.

“Không sớm một ngày nào. Có lẽ còn quá muộn, ít nhất là để cứu Lotho,” Frodo nói. “Gã ngốc khốn khổ, nhưng anh thấy tội nghiệp cho gã.”

“Cứu Lotho? Anh đang nói gì vậy chứ?” Pippin nói. “Trừ khử gã, đáng ra phải nói thế.”

“Anh không nghĩ em hiểu trọn vẹn sự tình, Pippin ạ,” Frodo nói. “Lotho không hề muốn mọi chuyện đi đến nước này. Gã quả đã là một tên ngốc khờ khạo, nhưng giờ gã bị mắc kẹt. Bọn côn đồ này nắm thực quyền, vơ vét, cướp bóc và ức hiếp, và chi phối hay hủy hoại mọi thứ theo như chúng muốn, đội tên gã. Và giờ thậm chí không còn đội tên gã lâu nữa đâu. Anh nghĩ giờ gã đang bị cầm tù ở Đáy Bao, và rất sợ hãi. Chúng ta phải tìm cách cứu gã.”

“Ôi trời em đến là choáng váng!” Pippin nói. “Trong tất cả các loại hồi kết cho chuyến đi của chúng ta, đây là hồi kết cuối cùng mà em không ngờ tới nổi: phải đánh nhau với lũ lai Orc và bọn côn đồ ở ngay tại Quận - để cứu Lotho Mặt Mụn!”

“Đánh nhau à?” Frodo nói. “Chà, cũng có thể chuyện sẽ đến mức đó. Nhưng hãy nhớ rằng: không được giết chóc người Hobbit, ngay cả khi họ đứng ở phe kia. Thực sự đứng ở phe kia, ý anh là vậy; không phải chỉ tuân theo mệnh lệnh lũ côn đồ vì sợ hãi. Chưa từng có người Hobbit nào cố tình giết lẫn nhau ở Quận, và chuyện đó sẽ không bắt đầu bây giờ đâu. Và không được để ai bị giết, nếu có thể làm được điều đó. Hãy kiểm soát cơn giận và đừng ra tay cho tới tận phút cuối cùng.”

“Nhưng nếu có nhiều tên côn đồ loại này,” Merry nói, “chắc chắn sẽ dẫn tới đánh nhau. Anh không thể cứu được Lotho, hay Quận, chỉ nhờ choáng váng và buồn bã, anh Frodo yêu quý.”

“Không,” Pippin nói. “Sẽ không dễ dọa chúng lần thứ hai đâu. Chúng đã bị bất ngờ. Các anh nghe thấy tiếng tù và chứ? Rõ ràng ở gần đây có nhiều tên côn đồ khác. Chúng sẽ can đảm hơn khi có nhiều tên cùng lúc. Chúng ta phải tính chuyện tìm nơi trú ẩn đâu đó trong đêm. Dù sao chúng ta cũng chỉ có bốn người, dù là bốn người được vũ trang.”

“Tôi có ý này,” Sam nói. “Hãy cùng tới nhà già Tom Xóm Lá ở dưới Ngõ Nam! Ông cụ vốn là người vững chãi. Và ông có rất nhiều con trai đều là bạn của tôi.”

“Không!” Merry nói. “ ‘Tìm nơi trú ẩn’ chẳng có ích gì đâu. Đó chính là điều mọi người vẫn làm, và chính là điều lũ côn đồ đó muốn. Chúng sẽ chỉ đơn giản là chèn ép chúng ta bằng số lượng, dồn chúng ta vào góc, và rồi đuổi chúng ta đi, hoặc thiêu rụi chúng ta. Không, chúng ta phải làm điều gì đó ngay lập tức.”

“Làm điều gì?” Pippin nói.

“Phát động cả Quận!” Merry nói. “Ngay bây giờ! Đánh thức tất cả người của chúng ta! Ai cũng thấy là họ ghét toàn bộ những chuyện này: tất cả mọi người, có lẽ ngoại trừ một hai tên bất lương, và vài kẻ khờ khạo thích tỏ ra quan trọng nhưng hoàn toàn không hiểu chuyện gì đang thực sự xảy ra. Nhưng dân Quận đã sống yên bình quá lâu đến nỗi không biết phải làm gì. Dù vậy họ chỉ thiếu một que diêm, là sẽ bùng lên thành ngọn lửa. Lũ người của gã Trùm hẳn biết điều này. Chúng sẽ cố giẫm lên dập tắt chúng ta nhanh chóng. Chúng ta chỉ có chút ít thời gian.

“Sam, cậu có thể chạy thật nhanh tới trang trại Xóm Lá, nếu cậu muốn. Ông cụ là người quan trọng trong vùng, và là người vững vàng nhất. Đi thôi! Tôi sẽ thổi tù và Rohan, cho tất cả nghe một chút âm nhạc mà họ chưa từng biết bao giờ.”

Họ quay ngựa trở về giữa làng. Tại đó, Sam rẽ đi và phi nước đại xuống ngõ nhỏ dẫn về phía Nam tới nhà Xóm Lá. Chú chưa đi xa thì đã nghe thấy tiếng tù và trong trẻo đột ngột cất lên tận trời. Nó vang vọng xa trên quả đồi và cánh đồng; âm thanh giục giã tới mức chính Sam cũng suýt quay đầu lộn trở lại. Con ngựa lùn của chú lồng lộn và hí lên.

“Đi tiếp, cậu nhỏ! Đi tiếp!” chú kêu lên. “Chúng ta sẽ sớm trở lại.”

Rồi chú nghe thấy Merry thay đổi âm điệu, và hồi Tù Và hiệu lệnh Trấn Hươu cất cao, làm rung chuyển không gian.

Dậy! Dậy! Có biến, Cháy, Kẻ thù! Dậy!

Cháy, Kẻ thù! Dậy!

Phía sau chú, Sam nghe thấy nhiều giọng nói hỗn loạn và tiếng cửa ầm ầm mở. Đằng trước chú, nhiều ngọn đèn sáng lên trong buổi hoàng hôn; chó sủa; bước chân chạy rầm rập. Trước khi chú đi tới cuối ngõ, đã thấy Lão nông Xóm Lá với ba con trai, Tom Con, Jolly và Nick, chạy về phía chú. Họ cầm rìu trong tay chặn ngang đường.

“Không! Không phải một đứa trong đám côn đồ đó,” Sam nghe thấy lão nông nói. “Nhìn kích cỡ thì là một người Hobbit, nhưng ăn mặc từ đầu tới chân thật quái gở. Hê!” ông kêu lên. “Anh là ai, và tất cả những chuyện ồn ĩ này là sao?”

“Cháu là Sam, Sam Gamgee đây. Cháu đã quay lại.”

Lão nông Xóm Lá tới gần và trố mắt nhìn chú trong ánh chạng vạng. “Ôi trời!” ông kêu lên. “Đúng là giọng đó, và mặt cháu chẳng tệ hơn trước đây, Sam ạ. Nhưng bác hẳn sẽ bỏ qua cháu trên đường với cái lối ăn vận như thế. Có vẻ cháu đã đi tới các chỗ ngoại bang thì phải. Các bác cứ sợ rằng cháu chết rồi.”

“Không hề!” Sam nói. “Cậu Frodo cũng không. Cậu ấy ở đây cùng bạn bè mình. Và chuyện ồn ĩ là vì thế. Họ đang phát động cả Quận. Chúng ta sẽ đuổi lũ côn đồ đi, và cả tên Trùm đó nữa. Chúng ta đang bắt đầu ngay bây giờ.”

“Tốt, tốt!” Lão nông Xóm Lá kêu lên. “Vậy là cuối cùng cũng bắt đầu! Bác ngứa ngáy muốn gây phiền toái cả năm nay rồi, nhưng chẳng ai chịu theo. Và bác phải nghĩ tới bà nó và Rosie nữa. Lũ côn đồ này chẳng dừng tay trước cái gì. Nhưng giờ thì đi thôi, các con! Làng Bờ Nước thức dậy rồi! Chúng ta phải tham dự!”

“Còn bác gái và Rosie thì sao?” Sam hỏi. “Giờ vẫn chưa an toàn để họ ở lại một mình.”

“Thằng Nibs đang ở cùng họ. Nhưng cháu có thể đi giúp nó, nếu có ý đó,” Lão nông Xóm Lá nhăn răng cười nói. Rồi ông và các con chạy về phía làng.

Sam hối hả chạy tới ngôi nhà. Bà Xóm Lá và Rosie đứng trước cánh cửa tròn lớn trên cùng thềm dẫn lên từ sân rộng, có Nibs đằng trước nắm chắc chĩa cào rơm.

“Tôi đây!” Sam hô to khi tới gần. “Sam Gamgee! Vậy nên đừng tìm cách đâm anh, Nibs. Dù sao thì tôi cũng đang mặc áo giáp.”

Chú nhảy xuống khỏi ngựa và đi lên các bậc thềm. Họ im lặng trân trân nhìn chú. “Chào buổi tối, bác Xóm Lá!” chú nói. “Hê Rosie!”

“Hê, Sam!” Rosie nói. “Anh đi đâu về vậy? Họ nói anh chết rồi; nhưng em đã chờ anh về suốt từ mùa xuân. Anh chẳng thấy có gì phải vội đúng không?”

“Có lẽ là không,” Sam lúng túng nói. “Nhưng giờ thì anh đang rất vội đây. Bọn anh đang bắt đầu sửa gáy lũ côn đồ và anh phải quay trở lại chỗ cậu Frodo ngay. Nhưng anh nghĩ cần đáo qua xem bác gái Xóm Lá như thế nào rồi, và em nữa Rosie.”

“Chúng tôi vẫn ổn, cảm ơn cháu,” bà Xóm Lá nói. “Hoặc nói chung vẫn ổn, nếu không có lũ côn đồ trộm cắp này.”

“Chậc, anh lên đường đi chứ!” Rosie nói. “Nếu anh đã chăm sóc cậu Frodo suốt thời gian qua, sao anh lại muốn rời khỏi cậu ấy, ngay khi tình hình có vẻ nguy hiểm?”

Câu hỏi này có phần vượt quá sức Sam. Nó cần câu trả lời cả tuần mới nói hết, hoặc chẳng cần câu trả lời nào cả. Chú quay lại và lên ngựa. Nhưng trước khi chú đi, Rosie chạy xuống thềm.

“Em nghĩ anh trông cừ lắm, Sam,” cô nói. “Giờ đi đi! Nhưng hãy cẩn thận, và nhớ quay lại ngay khi anh đã giải quyết xong lũ côn đồ đó!”

Khi Sam quay trở lại, chú thấy cả ngôi làng đã được đánh thức. Ngoài rất nhiều cậu Hobbit trẻ tuổi, hơn một trăm Hobbit vâm váp đã tập hợp, mang theo rìu, búa nặng, dao dài, gậy cứng: một vài người còn có cung săn. Nhiều người vẫn còn đổ đến từ những trang trại ở xa.

Một vài người làng đã đốt đống lửa lớn, chỉ để cho không khí phấn chấn hơn, và cũng bởi đó là một trong những việc bị gã Trùm cấm đoán. Lửa cháy rực trong khi đêm buông xuống. Theo lệnh Merry, nhiều người khác dựng các thanh chắn ngang đường ở mỗi đầu làng. Khi đám Quận Cảnh tới thanh chắn phía dưới, họ ngây ngẩn cả người; nhưng ngay khi họ hiểu ra tình hình như thế nào, phần lớn tháo lông chim xuống và gia nhập cuộc nổi loạn. Số còn lại lẩn đi.

Sam gặp Frodo cùng bạn bè ở bên đống lửa, nói chuyện với già Tom Xóm Lá, trong khi một đám đông người Bờ Nước đứng quanh nhìn thán phục.

“Vậy, bước tiếp theo là gì?” Lão nông Xóm Lá nói.

“Tôi chưa xác định được,” Frodo nói, “chừng nào chưa biết nhiều hơn. Lũ côn đồ này có bao nhiêu tên?”

“Khó mà nói được,” Xóm Lá nói. “Chúng đi khắp nơi, hết đến lại đi. Có khoảng năm mươi tên sống trong lán trên đằng Hobbit Thôn; nhưng từ đó chúng đi lung tung, trộm cắp hoặc ‘thu gom,’ như chúng gọi. Tuy nhiên ít khi có dưới hai mươi tên ở quanh Sếp, chúng gọi gã như vậy. Gã sống ở Đáy Bao, hoặc từng ở đó; nhưng giờ gã hiếm khi ra ngoài sân. Thực ra là một hai tuần nay không ai thấy gã; nhưng bọn Người không cho ai tới gần.”

“Hobbit Thôn không chỉ là nơi duy nhất chúng chiếm đóng, đúng không?” Pippin nói.

“Không, buồn thay,” Xóm Lá nói. “Tôi nghe được rằng có nhiều tên xuất hiện dưới Nam ở Đáy Dài và quanh Bến Sarn; một vài kẻ lẩn khuất ở Rừng Cuối; và chúng dựng lán tại làng Chia Ngả. Rồi lại còn Hốc giam, như chúng gọi: các đường hầm làm kho dự trữ cũ ở Mỏ Cộ bị chúng biến thành nhà tù giam những ai đứng lên chống lại chúng. Dù sao thì tôi đoán là tổng cộng không có quá ba trăm tên ở Quận, có lẽ còn ít hơn. Chúng ta có thể không chế được, nếu chúng ta đoàn kết cùng nhau.”

“Chúng có vũ khí gì không?” Merry hỏi.

“Roi, dao và dùi cui, đủ cho những việc bẩn thỉu chúng làm: đó là tất cả những gì chúng khoe ra cho tới lúc này,” Xóm Lá nói. “Nhưng tôi dám nói rằng chúng còn có khí cụ khác, nếu phải đánh nhau. Dù thế nào thì vài tên cũng có cung tên. Chúng đã bắn hạ một hai người chúng ta.”

“Đó thấy không, Frodo!” Merry nói. “Em biết chúng ta sẽ phải đánh mà. Đấy, chúng là bọn khởi sự giết chóc trước.”

“Không hẳn,” Xóm Lá nói. “Ít nhất không phải vụ bắn tên. Nhà Took khởi sự chuyện đó. Cậu hiểu không, cha của cậu, cậu Peregrin ạ, ông ấy chưa bao giờ chịu nhún Lotho, ngay từ ban đầu: nói rằng nếu có ai đóng vai trò trùm triếc trong thời gian này, đó phải là vị Thain hợp pháp ở Quận, chứ không phải tên mới nổi. Và khi Lotho cử bọn Người đi, ông ấy chẳng nhượng bộ lấy một mảy. Nhà Took rất may, họ có nhiều hốc sâu ở khu Đồi Xanh, các Smial Lớn, lũ côn đồ không thể tóm được; và họ không để cho lũ côn đồ vào đất họ. Nếu chúng tới, Took săn chúng. Took đã bắn hạ ba tên vì lảng vảng và cướp bóc. Sau đó lũ côn đồ trở nên mạnh tay hơn. Và chúng canh gác quanh Hạt Took rất chặt. Giờ không ai ra được hay vào được đó.”

“Nhà Took hay lắm!” Pippin kêu lên. “Nhưng sắp có người lại vào được đó, ngay bây giờ. Tôi sẽ tới các Smial đây. Có ai đi cùng tôi tới Ấp Tuck không?”

Pippin cùng với nửa tá cậu trẻ cưỡi ngựa lùn đi. “Sớm gặp lại mọi người!” cậu kêu lên. “Chỉ khoảng mười bốn dặm băng đồng thôi. Tôi sẽ đem về một đội quân Took vào buổi sáng.” Merry thổi tù và tiễn họ đi vào bóng đêm dày đặc dần. Mọi người hoan hô.

“Cũng vậy thôi,” Frodo nói với những người đứng gần, “tôi không muốn phải giết chóc; kể cả là dành cho lũ côn đồ đó, trừ phi không có cách nào khác, để ngăn chúng làm hại người Hobbit.”

“Được rồi!” Merry nói. “Nhưng em nghĩ giờ chúng ta sắp phải đón băng đảng Hobbit Thôn bất cứ lúc nào. Chúng không chỉ đến để thương thuyết đâu. Chúng ta sẽ cố gắng đối phó một cách sạch sẽ, nhưng vẫn phải chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất. Giờ em có một kế hoạch.”

“Tốt lắm,” Frodo nói. “Em sắp xếp đi.”

Đúng lúc đó vài người Hobbit vừa được cử đi tới Hobbit Thôn chạy trở lại. “Chúng đang đến!” họ nói. “Khoảng hai mươi tên hoặc hơn. Nhưng hai tên đã đi về phía Tây qua đồng.”

“Vậy là tới Chia Ngả,” Xóm Lá nói, “để tập hợp nhiều tên hơn. Hừ, tới đó phải mười lăm dặm đi rồi về. Chưa phải lo lắng về phần chúng.”

Merry vội vã rời khỏi đó để ra lệnh. Lão nông Xóm Lá dẹp đường, bảo mọi người vào nhà hết, trừ những Hobbit lớn tuổi hơn có vũ khí gì đó. Họ không phải chờ lâu. Một lúc sau đã nghe thấy những giọng nói ông ổng, rồi tiếng bước chân nặng nề rầm rập. Ngay sau đó, cả một băng côn đồ xuất hiện trên đường. Chúng thấy thanh chắn và phá lên cười. Chúng không tưởng tượng được có thứ gì trên xứ quê nhỏ bé này có thể đọ lại cả hai mươi tên bọn chúng.

Những người Hobbit mở thanh chắn và đứng lùi sang bên. “Cảm ơn!” bọn Người chế nhạo. “Giờ hãy chạy về nhà lên giường trước khi chúng mày nếm đòn roi.” Rồi chúng khệnh khạng dọc đường la hét: “Tắt đèn đi! Vào ở yên trong nhà! Nếu không bọn tao sẽ bắt năm mươi đứa chúng mày tới Hốc giam cả năm. Vào đi! Sếp đang bắt đầu tức giận đó.”

Không ai quan tâm tới mệnh lệnh của chúng; khi lũ côn đồ đi qua, họ khẽ khàng hợp lại và theo sau chúng. Khi bọn Người tới gần đống lửa, Lão nông Xóm Lá đang đứng một mình hơ ấm tay.

“Mày là ai, và mày nghĩ mày đang làm gì vậy?” tên thủ lĩnh đám côn đồ nói.

Lão nông Xóm Lá thong thả nhìn hắn. “Tao đang định hỏi bọn mày điều đó,” ông nói. “Đây không phải là miền đất của bọn mày, và không ai muốn chứa chấp bọn mày.”

“Hừ, còn mày thì có đấy,” tên thủ lĩnh nói. “Bọn tao muốn chứa mày. Tóm lấy nó anh em! Đưa nó tới Hốc giam cho nó câm miệng!”

Lũ Người bước lên một bước và khựng lại. Những giọng nói gầm vang lên khắp xung quanh, và chúng đột nhiên nhận ra Lão nông Xóm Lá không chỉ có một mình. Chúng đã bị bao vây. Trong màn tối sát quanh ánh lửa là một vòng người Hobbit đã trườn ra khỏi bóng đêm. Có gần hai trăm người, tất cả đều cầm vũ khí.

Merry bước lên trước. “Chúng ta đã gặp nhau trước đây,” cậu nói với tên thủ lĩnh, “và ta đã cảnh cáo ngươi không được quay lại nơi này. Giờ ta cảnh cáo ngươi một lần nữa: ngươi đang đứng giữa chỗ sáng và ngươi bị cung thủ bao quanh. Nếu ngươi chạm một ngón tay lên lão nông này, hay bất cứ ai khác, ngươi sẽ bị bắn lập tức. Đặt bất cứ vũ khí nào ngươi đang mang xuống!”

Tên thủ lĩnh nhìn quanh. Hắn đã mắc bẫy. Nhưng hắn không sợ hãi, giờ thì không, với hai mươi đồng bọn hỗ trợ. Hắn biết quá ít về người Hobbit để hiểu được nguy hiểm của mình. Hắn ngu xuẩn quyết định đánh. Hẳn sẽ dễ phá vòng vây.

“Tấn công chúng đi anh em!” hắn hô lên. “Cho chúng biết tay!”

Cầm dao dài trong tay trái, dùi cui trong tay phải, hắn lao vào vòng Hobbit, cố phá vây quay trở lại Hobbit Thôn. Hắn nhắm cú đánh man rợ vào Merry đang đứng cản đường. Hắn ngã xuống chết, trúng bốn mũi tên.

Thế là đủ cho những kẻ khác. Chúng đầu hàng. Vũ khí bị tước hết, chúng bị cột lại với nhau, dồn đi tới một túp nhà trống chính chúng xây nên, và ở đó chúng bị trói chân tay, khóa lại và canh giữ. Tên thủ lĩnh chết bị kéo đi chôn.

“Rốt cuộc thì có vẻ quá dễ dàng, phải không?” Xóm Lá nói. “Tôi đã bảo là chúng ta có thể khống chế được chúng mà. Nhưng chúng tôi cần lời hiệu triệu. Cậu trở về đúng lúc lắm, cậu Merry ạ.”

“Vẫn còn nhiều việc cần làm,” Merry nói. “Nếu ông tính đúng, chúng ta vẫn chưa giải quyết được một phần mười số bọn chúng. Nhưng giờ đã tối rồi. Tôi nghĩ đợt tấn công tiếp theo phải đợi đến buổi sáng. Rồi chúng ta phải ghé thăm ông Trùm.”

“Tại sao lại không phải bây giờ?” Sam nói. “Giờ còn chưa quá sáu giờ. Và tôi muốn gặp bõ già nhà tôi. Bác biết tình hình ông ấy thế nào không, bác Xóm Lá?”

“Ông ấy không quá tốt, và cũng không quá tệ, Sam ạ,” lão nông nói. “Chúng đã đào Dãy Lộn Bao lên, và đó là một đòn đáng buồn cho ông ấy. Ông ấy giờ ở trong một trong những ngôi nhà mới mà lũ Người của tên Trùm đã xây, hồi chúng còn làm bất cứ việc gì ngoài đốt phá và trộm cắp: cách đầu làng Bờ Nước không quá một dặm. Nhưng ông ấy vẫn tới thăm bác khi có cơ hội, và bác lo sao cho ông ấy no đủ hơn nhiều người tội nghiệp. Dĩ nhiên đều đi ngược Điều Luật. Bác có ý giữ ông ấy ở lại nhà bác, nhưng điều đó không được phép.”

“Cảm ơn bác nhiều, bác Xóm Lá, cháu sẽ không bao giờ quên điều đó,” Sam nói. “Nhưng giờ cháu muốn gặp ông ấy. Tên Sếp và tên Cụ Shark, như chúng gọi, có thể sẽ gây ra nhiều điều xấu xa trước khi buổi sáng kịp tới.”

“Được rồi, Sam,” Xóm Lá nói. “Hãy chọn một hai thằng bé và đi đưa ông ấy về nhà bác. Không cần phải tới gần Hobbit Thôn cũ qua Cái Nước đâu. Thằng Jolly đây sẽ chỉ đường cho cháu.”

Sam ra đi. Merry sắp xếp các điểm canh khắp quanh làng và cử người canh phòng các thanh chắn trong đêm đó. Rồi cậu và Frodo đi cùng Lão nông Xóm Lá. Họ ngồi với cả gia đình trong căn bếp ấm áp, và nhà Xóm Lá hỏi vài câu hỏi lịch sự về chuyến đi của họ, nhưng chẳng mấy chú tâm nghe trả lời: họ quan tâm hơn tới những sự kiện ở Quận.

“Tất cả bắt đầu với thằng Mặt Mụn, chúng tôi gọi gã như vậy,” Lão nông Xóm Lá nói, “và chuyện bắt đầu ngay sau khi cậu đi, cậu Frodo ạ. Mặt Mụn có những ý tưởng buồn cười. Có vẻ gã muốn tự mình sở hữu mọi thứ, rồi còn ra lệnh cho người khác nữa. Người ta nhanh chóng phát hiện rằng gã đã sở hữu nhiều thái quá đến nỗi chẳng hề tốt cho gã; ấy vậy mà gã vẫn luôn luôn vơ vét thêm nữa, mặc dù gã lấy tiền ở đâu thì đúng là bí ẩn: cối xay, xưởng gây mạch nha, quán trọ, trang trại, đồn điền lá. Gã đã mua nhà cối xay của Sạn Mịn từ trước khi tới ở Đáy Bao, có vẻ như vậy.