Chương 4: Tự chui vào rọ

“Tỷ muốn ăn bánh đậu không?”

“Không muốn.”

“Tỷ muốn ăn kẹo Đường nhân[1] không?”

[1] Đồ chơi làm bằng đường, dùng đường loãng đổ thành hình người, chim thú, có thể chơi hoặc ăn.

“Không muốn.”

“Tỷ muốn ăn…”

“Tiểu tiểu thư, Thanh Thu chẳng muốn ăn gì cả.”

Thanh Thu dựa vào đầu giường trêu tiểu tiểu thư Vệ Vi của nhị phu nhân. Cô bé này không thông minh tinh quái như mẹ mình chút nào, ngược lại còn rất ngây thơ, đôi mắt đen láy mở to hết cỡ nhìn nàng, trong đấy có một khao khát – khao khát đối với kẹo.

“Nhưng Vi Vi muốn ăn.”

Nàng sờ lên cổ, vết thương đã lành tương đối, đều nhờ lọ cao mà thế tử đưa cho. Nhưng, kèm theo đó là sự quan tâm của vương phi và nhị phu nhân. Họ mấy lần gọi nàng đến, lại nhắc tới chuyện cũ, bảo nàng chọn lấy một nam tử để kết hôn.

Nàng phải lấy chồng, nhưng lấy ai, thì nàng lại chẳng có chủ ý gì cả. Hôn sự mà hai vị phu nhân làm mai nàng đều không vừa ý, một người là hàn lâm nhưng lại là người quen biết cũ, còn vừa mất vợ. Một người là họ hàng của nhị phu nhân, có tiền đồ, nhưng nàng không muốn có quan hệ gì với nhị phu nhân cả. Hơn nữa mấy năm nay nàng sống một mình vẫn rất ổn, nàng phải xem thế nào đã.

Nàng khẽ véo cái má bầu bĩnh của tiểu tiểu thư, an ủi cô bé: “Đợi Thanh Thu khỏi rồi sẽ làm cho tiểu thư ăn.”

“Ừm, được.” Cô bé chẳng ngồi yên được bao lâu lại nằm bò xuống cạnh giường, “Bao giờ tỷ khỏi?”

“Sắp rồi.” Thanh Thu bị cô bé quấn lấy có chút động lòng, tĩnh dưỡng cũng lâu rồi, xương cốt sắp cứng cả lại, đúng là nên ra ngoài luyện tập.

“Thế là lúc nào?”

Thanh Thu và tiểu tiểu thư nói qua nói lại, thương lượng mãi, cuối cùng hứa hẹn bao giờ vết thương khỏi sẽ nấu năm bát canh chua ngọt, làm sáu miếng bánh mật ong, một bánh bao tai thỏ, ngoài ra còn phải đưa cô bé ra ngoài dạo phố mới coi như đổi lại được yên ổn. Tiểu cô nương thỏa mãn nắm tay a hoàn rời đi, để lại một mình Thanh Thu tiếp tục ngồi tựa đầu giường ngẩn ngơ.

Nàng không biết nên từ chối “ý tốt” của hai vị phu nhân thế nào, trong lòng đầy phiền muộn. Người ở thiện phòng thích nhất là mang tin tức đi trao đổi. Chẳng mấy ngày họ đã biết việc hai vị phu nhân đang tìm tướng công cho Thanh Thu, quận vương phủ vốn rất bình lặng, thoáng chốc đã dậy sóng. Trong phủ Thanh Thu vẫn luôn được mọi người quý mến. Ý muốn làm quản gia của mấy người trước kia bị lão quản gia gạt phăng bỗng nổi lên, lần lượt tìm cách gặp được quận vương phi hoặc nhị phu nhân.

Lão quản gia thở hồng hộc chạy tới tìm nàng: “Thanh Thu, hôm qua vương phi lại tìm cháu phải không?”

Nàng vội rót chén trà cho quản gia: “Vệ thúc lo gì chứ, cháu có chạy mất đâu.”

“Là ta lo cho cháu, cháu định trả lời vương phi thế nào? Không thể nói thẳng là không muốn lấy chồng được, đúng không?”

Nhớ đến những lời đồn đại trong phủ, nàng như cười như không ngồi xuống, đáp: “Sai, ai nói cháu không muốn lấy chồng, chẳng phải từ lâu cháu đã muốn được gả vào nhà thúc, thúc quên rồi sao?”

“Nói năng linh tinh, để dì Lưu Hoa của cháu nghe thấy, không chừng vặt sạch râu ta đấy.” Lão quản gia không có con, hai vợ chồng nương tựa lẫn nhau, bình sinh sợ nhất bị vợ vặt râu. Ông đưa tay lên sờ mặt lòng sợ hãi, “Chỉ là hỏi thôi mà, cháu muốn hại chết ta? Thật uổng công ta tận tâm tận lực nói giúp cháu.”

“Nói giúp? Thúc càng nói thì quận vương phi càng muốn tìm cách tống cổ cháu đi, ban trưa vương phi còn cho người tới thông báo rằng, ngày kia phải đến phủ thừa tướng, chỉ đích danh cháu đi cùng bà ấy.”

“Sao lại muốn cháu đi cùng?”

Nếu không phải vì nể sự chăm sóc lo lắng của lão quản gia dành cho mình ngày ấy, thì bây giờ nàng đã sớm vặt sạch chòm râu hoa râm của ông rồi. Nhìn vẻ mặt nghi hoặc của lão quản gia, Thanh Thu bất lực đáp: “Thúc thật biết cách giả vờ, chẳng phải chính thúc đưa ra chủ ý thối đấy ư, đến phủ thừa tướng còn có thể làm gì? Nhất định họ đã sắp xếp trước rồi, để cháu và Khổng hàn lâm vợ vừa mất kia gặp nhau, tốt nhất là ghép đôi ngay tại trận.”

“Cháu ghét công tử ấy đến thế ư? Thực ra người ta lớn tuổi hơn cháu, nhất định sẽ chăm sóc cháu thật tốt, cháu không còn nhỏ nữa, cũng phải xuất giá, đúng không?”

“Ai nói nữ tử nhất định phải xuất giá, cháu sống thế này rất ổn.” Nàng chưa từng nói không lấy chồng, nhưng tình hình bây giờ khiến nàng không muốn gả đi nữa, cái gì mà lớn tuổi như vậy chưa thành thân, là lỗi của nàng chắc?

Lão quản gia thở dài khuyên nhủ: “Bất luận thế nào chuyến đi ngày kia cháu cũng phải nhận lời, sống trong nhà người ta, không thể không cúi đầu, quận vương phi cũng là có ý tốt, cứ đi đi.”

Người ta có ý tốt, nàng phải nhận lời sao? E là cuối cùng nàng phải gả cho cái vị Khổng hàn lâm kia, mới xứng với ý tốt của quận vương phi. Không nói tới những chuyện khác, chỉ riêng việc người này trước kia có quan hệ với tiểu tử nhà họ Cao thôi, nàng đã thấy không thoải mái rồi. Phàm những ai có quan hệ với nhà họ Cao, nàng đều lập tức tránh xa, không muốn vì người đó mà trong lòng không vui. Làm đầu bếp trong phủ quận vương cũng chẳng phải việc gì quá ưu tú, cùng lắm nàng không làm nữa. Nếu không phải có cơ duyên ngẫu nhiên, thì nàng định mở một phường đậu phụ nho nhỏ, duy trì kế sinh nhai là được, việc gì phải lưu lại đây mà sống với nỗi lo không biết tâm tư người khác thế nào, nghe người ta sai bảo?

Nàng vừa mới hé lộ ý định cho lão quản gia nghe, ông đã lập tức mang chuyện về nhà, mách với dì Lưu Hoa. Từ sau khi cha nàng mất, chẳng ai có thể nói được nàng, chỉ có dì Lưu Hoa còn khiến nàng phải suy nghĩ đôi chút. Đây là người thân duy nhất trên thế gian này được coi là người thân của nàng, phu thê ấy cũng coi nàng như con gái. Trông dì Lưu Hoa mới chỉ năm mươi, nhưng trước mặt tướng công lại vô cùng đanh đá, rất biết cách xử lý Thanh Thu. Bà chỉ cần làm bộ khóc lóc thảm thương, kể lể việc mẹ nàng mất sớm, cha nàng không dạy dỗ nàng tốt, cuối cùng nàng rơi vào cảnh chẳng ai cần, rồi đổ hết lên đầu bà. Dì Lưu Hoa đòi sống đòi chết, Thanh Thu sẽ lập tức mềm lòng, cam đoan sẽ ở lại quận vương phủ làm trâu làm ngựa cho người ta sai khiến. Chẳng phải chỉ bảo nàng đi gặp nam tử hay sao, bảo nàng đi gặp nữ tử nàng cũng đi ngay.

Đến ngày hôm ấy, quận vương phi thương nàng trên người còn đang bị thương, đặc biệt chuẩn bị cho nàng một chiếc kiệu nhỏ. Thanh Thu cảm khái, thì ra quận vương phi vẫn nhớ mình đang bị thương, xem ra không đợi được muốn tống khứ nàng đi lắm rồi, vết thương còn chưa lành đã muốn nàng đi xem mặt. Khi ra khỏi cổng, nàng cố ý quấn thêm hai vòng vải trắng quanh cổ, chỉ nói là mùa hè trời nóng nực, vết thương tái phát, mùi cao nồng quá, không thể không làm thế.

Theo phong tục của Nam Vu, nam nữ đi xem mặt không được nhìn chính diện, sau khi được bà mối giới thiệu, một ngày nào đó hai người sẽ đến nơi đông đúc, đứng từ xa nhìn nhau một cái. Nữ tử xấu hổ, đa phần chỉ ngẩng đầu liếc nhanh người kia, còn chưa nhìn rõ người nào mới là người mình thành thân, đã quyết định rồi.

Phủ thừa tướng cách phủ Hiền Bình quận vương khá xa, họ xuất phát từ sáng sớm, đi nửa canh giờ mới tới nơi. Ngồi trong kiệu, Thanh Thu rất buồn ngủ, lại lắc lư suốt quãng đường dài, khi xuống kiệu hai chân đã mềm nhũn, mặt trắng bệch. Nói cho cùng thì sức khỏe chưa hồi phục hẳn, nàng thầm oán hận trút hết bực tức lên người Khổng hàn lâm mà mình sắp gặp mặt.

Khổng Lương Niên là học sĩ hàn lâm nổi danh ở nước Nam Vu, mọi người đều nói người đó thi thơ uyên bác. Y thường cả năm chỉ mặc áo bào màu lam của hàn lâm viện, tóc búi cao đầu đội quan ngọc, cư xử điềm đạm đúng mực, ai gặp cũng phải khen. Chỉ đáng tiếc thê tử của y bạc mệnh, chưa làm tròn lời thề sống tới đầu bạc răng long đã bệnh mà mất. Khổng Lương Niên vốn là môn sinh được Tống thừa tướng quý nhất, rất được thừa tướng xem trọng, đến cuộc sống của y, ông cũng rất quan tâm, sợ y không có người sớm hôm chăm sóc, nên mới sốt sắng giục y tái giá.

Lúc này Khổng Lương Niên đang ngồi nghiêm chỉnh trong phòng nhỏ của phủ thừa tướng, đợi xem mặt một nữ tử.

Nữ nhi đó tên Thanh Thu, mấy năm trước đã từng gặp một lần, khi ấy y vừa lấy vợ, nàng còn nhỏ, là vị hôn thê của một bằng hữu. Giờ gặp nhau, lại là vì hôn sự, thật khiến người ta muôn phần bối rối. Mấy hôm trước nghe nói nàng bị thương, cũng cho người mang quà tới, nhưng không biết bây giờ thế nào.

Còn Thanh Thu tới bái kiến thừa tướng phu nhân trước, đón nhận những cái nhìn thăm dò đánh giá của bà ấy.

Thừa tướng phu nhân xuất thân danh giá, bây giờ chồng vinh vợ quý, cũng được Cáo Mệnh[2]. Bà nghĩ rất xa, nếu sau này con đường làm quan của Khổng Lương Niên rộng mở, người bên gối xuất thân không môn đăng hộ đối thì thật đáng ngại biết bao. Nữ tử trước mặt dung mạo cũng xinh đẹp đoan trang, nhưng thân phận thấp. Không biết tại sao quận vương phi lại nhất định giới thiệu cô ta, những nữ tử có gia cảnh tốt bên ngoài còn rất nhiều, nếu không phải vì nể mặt quận vương phi, thì bà không bao giờ đồng ý để Khổng Lương Niên gặp nữ tử này.

[2] Cáo Mệnh: Phụ nữ được phong hiệu.

Trước buổi gặp mặt hôm nay, bà đã hỏi qua ý của Khổng Lương Niên, tốt nhất là y hãy từ chối, như thế cũng dễ dàng ăn nói với quận vương phi hơn, ai ngờ Khổng Lương Niên lại đồng ý ngay, dường như không thể đợi thêm được nữa.

Một quản gia thiện phòng, cho dù là quản gia thiện phòng trong phủ quận vương, cũng chỉ là kẻ nhóm lửa nấu nướng, có gì đáng gặp?

Thừa tướng phu nhân hỏi Thanh Thu mấy câu, rồi khéo léo bảo nàng đi tới gian phòng bên cạnh.

Ở đó sớm đã có một nam tử đợi nàng, tuổi gần ba mươi, trên khuôn mặt tuấn tú phảng phất vài nét ưu tư, đủ để khiến người khác vừa nhìn đã ưng. Ấn tượng lần gặp gỡ từ mấy năm trước khá mơ hồ, chỉ có điều đây là lần xem mặt đầu tiên trong đời nàng, chắc chắn sẽ kết thúc trong thất bại.

Đầu tiên nàng kháng cự việc xem mặt này từ tận đáy lòng, người ta xem mặt chỉ là đứng từ xa nhìn một cái, tại sao nàng phải ở riêng với đối phương trong một căn phòng? Mặc dù cửa phòng để mở, người hầu kẻ hạ đi qua đi lại đều nhìn thấy, nhưng cái việc đáng xấu hổ nhường ấy lại do một tay người khác thao túng mà thành, nàng chẳng khác gì con bò bị người ta ấn đầu xuống uống nước? Hay ai cũng cho rằng chuyện nam nữ không cần đề phòng nàng với Khổng Lương Niên?

Thứ hai, Khổng Lương Niên và tiểu tử đoản mệnh họ Cao kia có quen biết, nàng lấy ai chứ quyết không lấy y, việc này chắc chắn là không thể.

Nam – từng thành thân, nữ - bà cô già, củi khô gặp lửa lớn, tài tử gặp giai nhân, chắc chắn sẽ thành một giai thoại… Cùng Tống phu nhân vào trong phòng thưởng trà trò chuyện, quận vương phi càng nghĩ càng hài lòng. Về phần bà, có thể gạt phắt khả năng quận vương đa tình động lòng với nữ tử kia, với thừa tướng phu nhân, lại có thể cùng chia sẻ ưu sầu lo lắng, thật là vẹn cả đôi đường.

Đáng tiếc, hai người trong phòng chếch chếch bên cạnh lại không nghĩ như thế.

Quả nhiên Khổng Lương Niên vừa mở miệng hỏi thăm cuộc sống của nàng có tốt không, không đợi y nhắc đến người và việc của vài năm trước, Thanh Thu đã không khách sáo đáp: “Nếu Khổng hàn lâm còn nhớ tới chút tình khi xưa, thì xin hãy nói với thừa tướng phu nhân rằng, ngài thấy Thanh Thu không vừa mắt, được không?”

Khổng Lương Niên rất bất ngờ, nhìn vẻ mặt vô cùng kiên quyết của nàng, có chút thất thần. Mấy năm trước hai nước giao chiến, Nam Vu nhất thời thua trận, ba vạn quân đóng ngoài biên ải vừa chết vừa bị thương quá nửa, trong thiên hạ không biết bao nhiêu gia đình đau đớn xót xa. Người nhà họ Cao khi ấy vì quá đau lòng, không quan tâm gì đến Thanh Thu đã được đính ước, lúc cha nàng qua đời cũng chẳng thấy tăm hơi họ đâu. Xuất phát từ đạo nghĩa bằng hữu, bàn bạc với thê tử xong, y cũng định tới thăm nom chăm sóc, không ngờ nàng mấy lần đều đóng cửa không gặp. Sau đó Thanh Thu chịu tang cha liền ba năm để lỡ mất tuổi xuất giá, chắc chắn trong lòng căm hận, nên đến y nàng cũng quyết đẩy ra xa mình ngàn dặm. Sau này nghe ngóng hỏi thăm được rằng nàng đã vào phủ quận vương làm quản gia thiện phòng, Khổng Lương Niên mới yên tâm phần nào.

Từ hơn tháng trước, thừa tướng phu nhân đã nhắc tới mối hôn sự này với y, trong lòng Khổng Lương Niên chưa từng suy nghĩ nghiêm túc về việc này. Ái thê vừa mất, chẳng còn tâm trạng làm gì, nếu là người khác, y đã từ chối từ lâu, nhưng người con gái trước mắt lúc này khiến y chẳng cách nào cự tuyệt.

Ánh mắt y lại rời đến miếng vải trắng quấn quanh cổ nàng, không biết vết thương nặng tới mức nào, mà quấn chặt thế kia.

“Thanh Thu… ta chỉ muốn chăm sóc cho nàng.” Nhớ tới trước kia, y luôn có cảm giác phải thay bạn thân làm tròn nghĩa vụ.

Còn nàng lại khóc không được cười chẳng xong, có kiểu chăm sóc người khác như thế này sao? Nhìn khuôn mặt đậm chất thư sinh của y, không chừng đang muốn tìm một nương tử về chăm sóc cho mình cũng nên?

“Khổng hàn lâm khách khí rồi, Thanh Thu chẳng thiếu ăn thiếu mặc, cần gì ngài phải chăm sóc cho Thanh Thu?” Thấy y bối rối không biết nên nói thế nào mới phải, ngay sau đó nàng hỏi dồn: “Thanh Thu nghe nói phu nhân mới qua đời, Khổng hàn lâm ít nhiều cũng phải niệm tình phu thê, sao lại để người khác tự do sắp xếp xem mặt như thế? Trước kia Thanh Thu không có cơ hội được gặp phu nhân, nhưng biết phu nhân là người bạc mệnh, ai ngờ sau tình cảnh này lại càng khiến người ta thất vọng xót xa.”

Mấy câu nói của nàng khiến Khổng Lương Niên á khẩu câm lặng, một lúc lâu sau mới thốt nên lời: “Lương Niên và thê tử tương kính như tân, tâm đầu ý hợp, không ngờ nàng lại là người bất hạnh, sau khi nàng mất, trong lòng ta… rất buồn.”

Buồn tới mức thi thể của thê tử vừa khuất còn chưa lạnh đã vội đi xem mặt? Điều này khiến Thanh Thu nhớ đến một vị danh nhân đời trước, nổi tiếng vì tài thơ, từng làm một bài thơ để tưởng nhớ người vợ đã mất, đồng thời khi tới tảo mộ còn đốt bài thơ đó nhằm tỏ lòng nhung nhớ. Tình cảnh ấy thật đáng thương, bài thơ đó cũng được lưu truyền rộng rãi, thậm chí trở thành kiệt tác, nhưng không ai ngờ được rằng, khi tới tảo mộ, luôn có người thiếp đi cùng thi nhân kia. Thanh Thu rất khinh ghét loại người này, khi thê tử còn sống, ông ta đưa vợ đi khắp nơi để giới thiệu chính thức, sau khi khuất rồi còn vờ vịt hoài niệm nhớ thương.

Vì vậy mới nói, thi thư của một số người học nhiều năm cũng chỉ bằng con chó mà thôi.

Nhưng bao nhiêu quy luật trên thế gian này đều đứng về phía nam tử, họ có thể tam thê tứ thiếp, có thể uống rượu dạo lầu xanh. Những tài tử có chút tiếng tăm còn có người hai tay dâng mỹ nữ tới cho mà dùng, tập tục như vậy, còn có những nhà giàu nuôi rất nhiều ca kỹ trong nhà, tặng qua tặng lại… Nàng không thể đổ hết lỗi cho Khổng hàn lâm được, ai bảo y là môn sinh được trọng dụng nhất của thừa tướng. Chuyện này chưa chắc Khổng Lương Niên đã nghĩ ra, nhất định là có người thay y làm chủ. Còn nàng, trong con mắt người khác, nàng thật quá đỗi may mắn, nếu không với thân phận là trù nương như nàng, sao có cơ hội tốt thế này.

Rốt cuộc thì người ta là hàn lâm mà, cho dù hai người có từng quen biết, cũng không thể quá thoải mái. Thế là Thanh Thu dịu giọng nói: “Khổng hàn lâm vẫn chưa hết đau thương, chi bằng chuyện hôm nay cứ quyết định thế đi, được không?”