Chương XIII - CHỦ NHÀ ĐI VẮNG

Trong lúc đó, các chú lùn ngồi trong bóng tối, vây bủa quanh họ là sự câm lặng hoàn toàn. Họ ăn rất ít và nói rất ít. Họ chẳng biết gì về giờ giấc và ngày tháng; và họ hầu như chẳng dám động đậy, bởi giọng thì thầm của họ lao xao vang vọng trong đường hầm. Nếu chợp mắt ngủ thì khi tỉnh dậy họ vẫn chỉ thấy bóng tối và sự tĩnh lặng triền miên. Cuối cùng, sau bao ngày chờ đợi, dường như là thế, họ bắt đầu thấy nghẹt thở và choáng váng vì thiếu không khí, và họ không thể chịu đựng lâu hơn nữa. Giả chăng mà lão rồng có quay lại thì hẳn là họ đã vui mừng đón nhận những âm thanh vẳng đến từ bên dưới. Trong cảnh tĩnh lặng này họ e sợ rằng lão đang giở trò tinh quái xảo quyệt nào đó, song họ không thể cứ ngồi mãi ở đó được.

“Chúng ta thử đẩy cửa xem!” Thorin nói. “Ta phải sớm có được cảm giác gió thổi vào mặt, nếu không thì chết mất. Ta nghĩ thà bị lão rồng Smaug đập tan xác còn hơn là chết ngạt ở trong này!” Thế là dăm chú lùn đứng dậy, mò mẫm trở lại nơi trước kia từng là cửa. Song họ phát hiện ra là đầu phía trên của đường hầm đã bị phá tan và bị những hòn đá vỡ bịt kín lại. Cả chìa khóa lẫn cái phép thuật mà trước đây cánh cửa từng phục tùng cũng chẳng bao giờ mở được nó nữa.

“Chúng ta sập bẫy rồi!” họ rên rỉ. “Thế là hết. Chúng ta sẽ chết ở đây thôi.”

Nhưng không hiểu vì sao, đúng vào lúc các chú lùn đang tuyệt vọng nhất thì Bilbo lại cảm thấy lòng mình nhẹ nhõm đến kỳ lạ, cứ như thể một sức nặng lớn đã biến mất trong lần áo chẽn của mình vậy.

“Nào, nào!” anh chàng nói. “‘Còn sống thì còn hy vọng!’ như cha tôi vẫn thường nói, và ‘Quá tam ba bận.’ Tôi sẽ xuống đường hầm thêm lần nữa. Tôi đã đi lối đó hai lần khi biết có một con rồng ở đầu kia, vì vậy tôi sẽ đánh liều làm một cuộc viếng thăm thứ ba khi mà tôi không còn chắc chắn lão rồng có ở đó không nữa. Dù sao thì chỉ còn cách đi xuống mới thoát ra ngoài được. Và tôi nghĩ lần này tất cả các vị nên cùng đi với tôi.”

Trong thế cùng họ đã đồng ý, và Thorin là người đầu tiên bước tới bên cạnh Bilbo.

“Bây giờ hãy thật cẩn thận!” anh chàng hobbit thì thầm, “Cố hết sức thật lặng lẽ! Có thể lão rồng Smaug không ở dưới đó, nhưng cũng có thể lão có ở dưới đó. Đừng để chúng ta gặp phải những rủi ro không cần thiết!”

Họ đi xuống, đi xuống mãi. Dĩ nhiên là các chú lùn không thể sánh với anh chàng hobbit về khả năng rón rén, không những thế họ còn thở phì phò và lê bước nặng nhọc gây ra những tiếng vọng khuếch đại đáng lo ngại; và dù chốc chốc Bilbo lại lo sợ mà dừng bước nghe ngóng thì dưới kia vẫn im phăng phắc. Gần tới cuối đường hầm, theo phán đoán của mình, Bilbo xỏ nhẫn vào rồi đi tiếp. Song anh chàng chẳng cần đến chiếc nhẫn: khắp nơi đều tối om, và tất cả bọn họ đều vô hình, dù đeo nhẫn hay không đeo nhẫn. Trên thực tế, đường hầm tối tới mức anh chàng hobbit bất ngờ đi tới lối vào phòng lớn mà không biết; hai tay chới với trong không khí, anh chàng ngã nhào về phía trước và lăn thẳng xuống phòng lớn!

Anh chàng nằm đó, úp mặt xuống sàn mà không dám nhỏm dậy, và cũng hầu như không dám thở. Song chẳng có động tĩnh gì. Không có lấy một ánh sáng mờ - ngoại trừ, khi cuối cùng cũng ngẩng đầu lên, anh chàng có cảm giác như nhìn thấy một tia sáng trắng nhợt ở phía trên và xa tít trong bóng tối mịt mờ. Song rõ ràng đó không phải là tia sáng của lửa rồng, dù rằng mùi hôi thối của lão vẫn còn nồng nặc ở nơi đó và trên lưỡi anh chàng vẫn còn cái vị của hơi nước.

Cuối cùng anh chàng Baggins không thể chịu đựng nổi lâu hơn nữa. “Lão Smaug chết tiệt! Lão là đồ giun dế!” anh chàng lớn tiếng rít lên. “Dừng cái trò ú tim lại đi! Hãy cho ta một chút ánh sáng, rồi ăn thịt ta nếu ngươi bắt được ta!”

Những tiếng vọng yếu ớt truyền đi khắp hành lang vô hình, song không có tiếng trả lời.

Bilbo đứng dậy, và phát hiện ra mình không biết phải rẽ về hướng nào.

“Tôi chẳng biết lão rồng Smaug đang giở trò quái quỷ gì nữa,” anh chàng nói. “Lão không có nhà hôm nay (hoặc đêm nay, hay là bất kỳ lúc nào), tôi tin là vậy. Nếu Oin và Gloin không đánh mất hộp mồi lửa, có lẽ chúng ta có thể tạo ra một chút ánh sáng và quan sát xung quanh trước khi vận may qua đi.”

“Ánh sáng!” anh chàng kêu lên. “Liệu có ai tạo ra được chút ánh sáng không?”

Dĩ nhiên là các chú lùn rất hoảng hốt khi Bilbo ngã sấp mặt xuống bậc cửa đánh rầm một cái rồi lăn vào phòng lớn, và họ ngồi túm tụm lại đúng ở cái chỗ anh chàng đã rời bỏ họ ở đầu đường hầm.

“Suỵt! Suỵt!” họ huýt gió khi nghe tiếng anh chàng; tuy điều đó đã giúp Bilbo phát hiện được vị trí của họ thì anh chàng cũng chưa nhận được thêm tín hiệu nào khác của họ ngay. Nhưng cuối cùng, khi Bilbo thật sự bắt đầu giậm chân lên mặt sàn và gào thật to “Ánh sáng!” bằng cái giọng the thé của mình, thì Thorin mới nhượng bộ và sai Oin cùng Gloin quay lại chỗ để đồ ở trên cùng đường hầm.

Một lát sau ánh sáng lập lòe cho thấy hai chú đang trở lại, Oin cầm một bó đuốc nhỏ bằng gỗ thông đang cháy, còn Gloin thì cắp dưới nách một mớ đuốc khác. Bilbo vội chạy lóc cóc tới cửa và cầm lấy bó đuốc; nhưng anh chàng vẫn chưa thể thuyết phục các chú lùn châm các bó đuốc kia hoặc cùng đi với mình được. Như Thorin đã giải thích kỹ càng, anh chàng Baggins vẫn chính thức là tay trộm chuyên nghiệp và là nhà điều tra tài ba của họ. Nếu anh chàng thích mạo hiểm châm đuốc thì đó là việc của anh chàng. Họ sẽ ở trong đường hầm chờ anh chàng báo cáo. Thế là họ ngồi gần cửa và quan sát.

Họ thấy cái hình dáng lờ mờ nhỏ bé của anh chàng hobbit vừa giơ cao ngọn đuốc nhỏ tí vừa bắt đầu bước sang bên kia phòng lớn. Thỉnh thoảng, trong lúc anh chàng vẫn còn ở khá gần, họ thấy một ánh phản chiếu và nghe tiếng leng keng khi anh chàng vấp phải một đồ vật bằng vàng nào đó. Ngọn đuốc nhỏ dần khi anh chàng thả bộ xa mãi trong căn phòng rộng lớn; sau đó nó lại xuất hiện và nhảy múa trong không khí. Bilbo đang trèo lên đống báu vật đồ sộ. Một lát sau anh chàng đứng trên đỉnh, và vẫn đi tiếp. Rồi họ thấy anh chàng dừng lại và cúi xuống một lát; song họ không biết vì sao.

Đó là viên ngọc Arkenstone, Trái tim của Quả Núi. Bilbo đoán vậy nhờ sự miêu tả của Thorin; nhưng quả thực không thể có hai viên ngọc như vậy, thậm chí là trong một kho báu phi thường, thậm chí là trên cả thế gian này. Suốt trong lúc anh chàng trèo lên, vẫn cái tia sáng trắng lờ mờ ấy tỏa ra phía trước anh chàng và kéo đôi bàn chân anh chàng về phía nó. Tia sáng chầm chậm lớn dần thành một quả cầu nhỏ sáng lờ mờ. Lúc này khi anh chàng đến gần, bề mặt viên ngọc nhuốm một ánh long lanh nhiều màu, phản chiếu và tan ra từng mảnh trong ánh đuốc chập chờn. Cuối cùng anh chàng cúi xuống nhìn nó, và nín thở. Viên ngọc lớn tỏa sáng trước hai bàn chân anh chàng bằng thứ ánh sáng từ bên trong chính nó, và hơn nữa, do được tạo tác bởi giống người lùn, những người đã đào nó từ trái tim quả núi vàothời xa xưa, viên ngọc tiếp nhận toàn bộ ánh sáng chiếu vào nó và chuyển hóa thành hàng vạn tia sáng trắng rực rỡ xen những ánh phản quang lấp lánh sắc cầu vồng.

Bỗng nhiên cánh tay Bilbo đưa về phía viên ngọc vì bị lôi kéo bởi sức quyến rũ mê hoặc của nó. Bàn tay nhỏ bé của anh chàng không nắm xuể nó, bởi đó là một viên ngọc lớn và nặng; song anh chàng nâng nó lên, nhắm mắt lại, rồi bỏ nó vào trong cái túi sâu nhất của mình.

“Bây giờ mình quả là một gã trộm!” anh chàng nghĩ bụng. “Song có lẽ lúc nào đó mình phải kể cho các chú lùn về viên ngọc này. Họ đã bảo rằng mình có thể chọn lựa phần riêng của mình; vậy thì mình nghĩ mình sẽ chọn cái này, nếu họ lấy toàn bộ phần còn lại!”

Tuy vậy anh chàng vẫn cảm thấy không an tâm vì việc lựa chọn kia không thật sự ngụ ý bao gồm cả viên ngọc tuyệt diệu này, và lo rằng nó có thể sẽ gây phiền toái.

Lúc này anh chàng lại bước tiếp. Anh chàng trèo xuống sườn bên kia của đống báu vật, và ánh đuốc của anh chàng biến khỏi tầm nhìn của các chú lùn. Nhưng ít lâu sau họ lại nhìn thấy nó ở tít phía xa. Bilbo đang bước ngang qua sàn phòng lớn.

Anh chàng cứ bước tiếp mãi cho tới khi đến chỗ những cánh cửa lớn ở phía bên kia, tại đó làn gió lùa vào khiến anh chàng khỏe khoắn trở lại, nhưng nó cũng suýt thổi tắt ngọn đuốc. Anh chàng rụt rè ghé nhìn qua, và thoáng thấy những lối đi rộng cùng vài bậc cầu thang đầu tiên lờ mờ dẫn vào khoảng tối phía trên. Và vẫn chẳng thấy tăm hơi lão rồng Smaug đâu cả. Anh chàng vừa toan quay gót trở lại thì một bóng đen nhào xuống, quệt nhẹ vào mặt. Anh chàng giật mình kêu ré lên và trượt chân ngã ngửa. Bó đuốc của anh chàng chúc đầu rơi xuống và tắt ngấm.

“Chỉ là một con dơi thôi mà, mình hy vọng là thế!” anh chàng nói, giọng thảm hại. “Song bây giờ ta biết làm gì đây? Hướng nào là hướng Đông, hướng Nam, hướng Bắc hoặc hướng Tây đây?”

“Thorin! Balin! Oin! Gloin! Fili! Kili!” anh chàng gào thật to - đó dường như cũng chỉ là một âm thanh yếu ớt trong khoảng tối mênh mông. “Tắt mất đuốc rồi! Ai đó đến giúp tôi đi!” Lúc này lòng can đảm của anh chàng đã hoàn toàn tan biến.

Các chú lùn loáng thoáng nghe được những tiếng kêu yếu ớt của anh chàng, tuy vậy họ chỉ nghe rõ được duy nhất một từ “giúp”.

“Chẳng biết chuyện quái gì xảy ra vậy nhỉ?” Thorin nói. “Chắc chắn không phải là lão rồng rồi, nếu không thì cậu ấy đã không thể kêu oai oái lên được.”

Họ chờ đợi một lát, vẫn không thấy động tĩnh gì của lão rồng, trên thực tế chẳng có âm thanh nào hết ngoài giọng nói của Bilbo ở phía xa. “Nào, một người trong các bạn hãy chuẩn bị một hai ngọn đuốc!” Thorin ra lệnh. “Coi bộ chúng ta phải đi mà giúp tay trộm rồi.”

“Bây giờ đến lượt chúng ta phải giúp đấy,” Balin nói, “và tôi hoàn toàn sẵn lòng đi. Dù sao tôi cũng mong rằng lúc này mọi sự vẫn an toàn.”

Gloin đốt vài bó đuốc, và sau đó tất cả bọn họ rón rén bước ra, từng người một, rồi đi thật hối hả dọc theo bờ vách. Không lâu sau họ đã gặp ngay Bilbo đang quay lại, ngược chiều với họ. Anh chàng đã bình tĩnh trở lại ngay khi nhìn thấy những ngọn đuốc bập bùng.

“Chỉ là một con dơi, và một ngọn đuốc bị rớt xuống thôi, chẳng có gì tệ hại hơn đâu!” anh chàng nói để trả lời những câu hỏi của họ. Tuy thấy nhẹ hẳn cả người, họ vẫn muốn nổi khùng lên vì bỗng dưng bị một phen hoảng sợ; nhưng tôi chẳng biết liệu họ sẽ nói gì khi ấy nếu lúc đó anh chàng kể cho họ nghe về viên ngọc Arkenstone. Mới chỉ thoáng nhìn cái kho báu ấy trong lúc đi qua, họ đã thấy cái nhiệt tình của giống người lùn được nhen lại trong tim; và khi trái tim của một người lùn, thậm chí là người đáng trọng nhất, được vàng bạc châu báu khuấy động, thì người đó bỗng trở nên gan dạ và có thể là dữ tợn nữa.

Các chú lùn quả thật đã không cần đến bất kỳ sự thúc giục nào nữa. Lúc này tất cả bọn họ đều hăm hở khám phá phòng lớn trong lúc còn có cơ hội và sẵn sàng tin rằng hiện giờ lão rồng Smaug đang vắng nhà. Mỗi người lúc này đều nắm chặt một bó đuốc đã thắp sáng; và trong lúc ngó nghiêng hết bên này đến bên kia, họ quên cả nỗi sợ hãi và thậm chí là cả sự cẩn trọng. Họ nói to và í ới gọi nhau trong lúc bốc những món báu vật cổ từ cái đống kia hoặc từ bức vách lên mà soi trong ánh đuốc, vừa mân mê vừa ve vuốt chúng.

Fili và Kili có vẻ rất vui khi thấy ở đó vẫn còn treo lủng lẳng nhiều cây đàn hạc bằng vàng có căng dây bạc. Họ cầm lấy đàn mà gảy; và vì có phép màu (lại chưa bị lão rồng động đến vì lão rất ít quan tâm tới âm nhạc), chúng vẫn còn vang lên đúng điệu. Căn phòng lớn mờ tối tràn ngập một giai điệu đã từng im bặt từ lâu. Song hầu hết các chú lùn đều thực tế hơn: họ lượm ngọc ngà nhét đầy các túi, và để những gì mình không mang nổi rơi trở lại qua những ngón tay cùng một tiếng thở dài. Thorin cũng chẳng chịu kém cạnh, song chú luôn nhìn ngó hết bên này đến bên kia để tìm một thứ mà chú không thể tìm thấy. Đó là viên ngọc Arkenstone; nhưng chú vẫn im chưa nói với ai.

Lúc này các chú lùn tháo áo giáp và vũ khí trên vách xuống, tự võ trang cho mình. Nom Thorin quả là vương giả trong bộ giáp làm bằng những chiếc khuyên mạ vàng, với một cái rìu cán bạc giắt vào dây đai gắn đá đỏ.

“Cậu Baggins!” chú kêu to. “Đây là phần thanh toán đầu tiên về phần thưởng của cậu đấy! Hãy cởi áo khoác của cậu ra mà mặc bộ này vào!”

Nói đoạn, chú khoác lên mình Bilbo một bộ giáp nhỏ được chế tạo cho một hoàng tử tiên trẻ tuổi thời xưa. Nó làm bằng bạc và thép, mà các tiên gọi là tấm khôi giáp, kèm với nó là một chiếc dây đai gắn ngọc trai và pha lê. Một chiếc mũ trụ nhẹ bằng da có vẽ hình trang trí, bên dưới gia cố bằng vành thép, quanh vành mũ đính những viên bạch ngọc, được đội vào đầu anh chàng hobbit.

“Mình có cảm giác thật oai phong,” anh chàng nghĩ bụng, “song mình cho rằng nom bộ tịch mình lố lăng đây. Rồi người ta sẽ cười thối mũi trên Quả Đồi khi mình trở về nhà! Tuy vậy mình vẫn muốn có một cái gương ở ngay đây!”