Vân không nghĩ ngợi gì khi quyết định đến thăm Thành. Chị cho đấy là một việc phải làm. Người đàn bà tới báo tin anh ốm đã để lại địa chỉ cho chị. Vân cho con ăn xong gửi một cô bạn gái gần nhà rồi đạp xe ra chợ. Chị tìm mua tất cả những thứ gì cần thiết cho một người đàn ông sống độc thân đang ốm: Gạo ngon nấu cháo, bánh đa khô thái sợi, đỗ xanh, đường cát, thịt nạc và sườn, gia vị cùng những lá thuốc giải cảm. Chị đã từng thăm nuôi nhiều người sống trong cảnh ngộ tương tự như Thành. Hai ông cậu vợ chết sớm, con cái đã thành thân ở xa. Một ông giáo viên cùng trường bỏ vợ, tính gàn. Đứa em trai con bà cô chưa có người yêu, một mình trọ học ở ngoại ô thành phố… Tất cả những người đàn ông thường tỏ ra yếu mềm lúc đau ốm. Họ không bao giờ chuẩn bị sẵn các phương tiện phòng thân nên lúc trái gió trở trời họ lúng túng, sợ hãi và phó mặc bệnh tình cho may rủi. Một củ gừng ư?… tìm đâu ra?… Một hộp dầu có lẽ phải chạy sang nhà hàng xóm… Thành là họa sĩ, chắc chắn anh sẽ còn kém chu đáo hơn tất cả những người đàn ông khác… Vân biết rằng chị thương anh và quý trọng anh. Phía sau những tính cách bất thường, những cử chỉ kiêu bạc phách lối, những lời lẽ sắc sói kia chị vẫn thấy một người đàn ông buồn rầu, nhát nhúa.

- Tội nghiệp…

Vân thầm nghĩ. Mình sẽ chăm sóc anh ấy cho tới lúc anh ấy hoàn toàn bình phục.

Từ lúc từ chối lời cầu hôn của anh, Vân luôn luôn áy náy. Mặc dù, trong thâm thâm chị biết mình hành động đúng. Anh là một thế giới khác, bên ngoài thế giới quen thuộc của chị. Một thứ thuốc lạ, có thể gây dị ứng trong các cơ thể bình thường. Với bản năng tự vệ rất đàn bà, chị muốn che chắn một bức thành vững chắc cho cuộc đời phía trước. Những người đàn ông khác thương yêu chị giản dị hơn, khiêm tốn hơn, đáng tin cậy hơn anh. Và trong mọi lẽ cần phải cân nhắc đối với hoàn cảnh riêng của mình, chị từ chối anh là đúng. Tuy nhiên, Vân vẫn có cảm giác rõ rệt rằng chị đã tắt đi một ngọn lửa vừa nhen nhúm. Rằng, ngọn lửa đó không phải chỉ chiếu sáng cho chị mà chính để chiếu sáng cho một kẻ bộ hành lang thang mãi qua những nẻo đường cóng rét và bụi bặm, đang khát khao hơi ấm của mái nhà trú náu. Trong tâm hồn người đàn bà, nảy sinh một thứ tình cảm lờ mờ gần giống như lòng ân hận.

- Két ét ét…

Tiếng phanh ô tô rít lại ngay trước mũi xe Vân. Chị hoảng hồn vì một người đàn ông trạc độ tứ tuần, ló bộ mặt đỏ bừng ra quát:

- Con khỉ, mắt mũi để sau gáy à?…

Vân lắp bắp:

- Xin lỗi, tôi xin lỗi i i…

Người lái xe lằm bằm quay vào, nhưng anh chàng phụ xe ngồi ngay phía sau lại chìa bộ mặt cà lơ ra trêu cợt:

- Em ơi, trông xinh thế mà định tự tử à?… Giận đời làm gì cho khổ thân ra?…

Chiếc xe lăn qua ngã tư, phả ra làn khói hôi khét. Vân phải định thần vài giây nữa mới tiếp tục đi được. Hiểm nguy vừa lướt qua khiến chị hồi hộp. Chị chợt nhận ra rằng, phía sau những suy nghĩ đắn đo, phía sau những băn khoăn áy náy, niềm khao khát được yêu thương, được che chở và dìu đỡ đã nảy sinh trong tâm hồn chị.

- Không thể được, không bao giờ…

Người đàn bà buột miệng thốt ra với chính mình. Ý tưởng chưa rõ rệt về sự gắn bó với người đàn ông ấy khiến chị hốt hoảng. Xưa nay, Vân chưa bao giờ vi phạm những nguyên tắc đã vạch ra trong đời sống. Yêu anh, tức là chấp nhận một cuộc phiêu lưu…

Không thể được…

Chị mơ ước được chung sống với người nào đó có tâm hồn giản đơn và lành mạnh như người chồng đã quá cố. Chị muốn nhìn cuộc đời người bạn đồng hành như nhìn vào một tấm kính, một con đường êm ả chạy giữa bình nguyên, một mặt hồ trong phô từng cọng cỏ… một thế giới gần gũi, đáng tin cậy. Thế giới ấy người ta có thể trao gởi tương lai chẳng đắn đo, có thể nhắm mắt mà bước vào như ta bước vào căn phòng quen thuộc… Còn anh: anh là khu rừng xa lạ, là hẻm núi chị chưa từng đặt chân tới?…

Khi người đàn bà gõ cửa, chị nghe thấy tức khắc một tiếng nói tỉnh táo:

- Vân phải không?… Vân đẩy cửa giùm.

Chị bước vào phòng sau khi đã vội vã khép hai cánh cửa lại vì gió lạnh. Chị thấy Thành nằm trên giường, mặt đỏ bừng. Anh nhìn chị với đôi mắt long lanh của người đang sốt nặng:

- Vân. Tôi chờ mãi.

Thành nói. Trong giọng nói ấy, không có hờn dỗi chỉ thấm đượm nỗi mong mỏi, những khắc khoải hy vọng và mừng vui. Vân biết Thành không còn chút nào lòng khinh bạc. Anh cũng không còn tự thị theo thói quen thường nhật. Anh là đứa bé đau ốm, yếu đuối chờ một bàn tay chăm chút. Mặt anh đỏ bừng, cả hai mắt cũng hằn những tia máu. Hẳn anh đang sốt rất cao?

- Từ hôm qua tới giờ anh đã cặp nhiệt độ chưa?

Vân hỏi. Chị bước tới, đặt tay lên trán Thành. Chị thấy anh khẽ rùng mình, toàn thân rung động. Rồi anh nhắm mắt lại và đưa tay lên nắm bàn tay chị. Lòng tay anh bỏng rẫy. Những đường gân bên thái dương phập phồng. Gương mặt người đàn ông căng thẳng tới mức chỉ cần thiếu cố gắng một chút thôi, anh sẽ òa lên khóc, anh sẽ nói với chị rằng anh không thể sống trên cõi đời này nếu thiếu hình bóng chị, rằng chị là bếân bờ cho anh tựa đỡ sau mọi lênh đênh phiêu dạt của tuổi thanh xuân… Chỉ cần chút xíu thôi, mọi sự sẽ xảy ra như thế. Nhưng Thành cố ghìm giữ, và mặt anh hiện lên vẻ đớn đau dồn nén khiến Vân mủi lòng. Chị cúi xuống, lắng nghe nhịp đập dữ dội của tim anh. Ngón tay trỏ của chị đặt lên thái dương, nơi mạch đập nhảy như con chim sẻ bị nhốt. Chính trong giây phút ấy, chị thấy gương mặt anh trở nên thân thiết. Chính trong giây phút ấy, chị thấy anh hòa nhập vào chị, mau lẹ và êm dịu. Chị đã bước qua những nguyên tắc của chính mình: yêu cái người đàn ông xa lạ kia với một quá khứ bọt bèo và rác rến. Chị kinh ngạc vì thấy mình có thể cảm thông được với lỗi lầm, thói tật của anh dễ dàng đến như vậy, không còn lo âu ngờ vực, không còn đắn đo.

- Vân

Thành cất tiếng. Môi anh khô nóng. Anh nắm chặt tay Vân. Từ tay người đàn bà, một dòng điện lan truyền, rung động khắp cơ thể anh. Tim anh đập như tiếng trống gõ trong lũng sâu, giữa các vách núi, và nhịp đập của nó khiến từng tế bào co thắt lại. Chưa bao giờ anh rơi vào trạng thái ngây ngất sâu đậm đến vậy. Hạnh phúc tới đường đột, không một dấu hiệu báo trước. Tựa hồ ảo ảnh của cuộc đời. Anh gọi tên người đàn bà lần nữa, và chị cúi xuống mặt anh. Anh thấy hơi thở của chị, làn da của chị kề sát bên má mình. Chị là ai vậy, người đã dạy anh yêu và hy vọng. Một cái tên, một ánh mắt, mái tóc buông trên vai… Không là gì cả và là tất cả đối với một con người. Một hạt bụi trong vũ trụ và cả thế giới với người đàn ông, tái sinh cho họ trong cơn tuyệt vọng, mở cánh cửa khát khao cho họ vào mỗi rạng đông, bát cơm nóng ngày thường và ánh lửa le lói xa vời… Tại sao người ta lại nhận biết hạnh phúc muộn mằn đến thế?…

- Vân…

- Gương mặt họ kề sát nhau, trong mối giao cảm. Lúc ấy, những giọt nước mắt từ từ lăn xuống thái dương người đàn ông, thấm vào đám chân tóc đã điểm bạc. Anh vẫn không mở mắt, toàn thân anh chòng chành tựa con tàu bị sóng lắc vì cơn sốt dữ dội. Nhưng trong cái thân xác đang đau ốm, đang bị giày vò ấy, tâm hồn anh dịu lại. Như con hồ qua cơn giông lắng xuống. Như khu vườn qua một mùa khô cằn cát bụi được tắm gội trong mưa. Lần đầu tiên, Thành cảm nhận được hạnh phúc, lần đầu tiên anh nhìn rõ gương mặt dịu hiền và tin cậy của nó qua mênh mông xáo trộn cuộc đời. Người đàn bà ấy đã dẫn anh trở về vùng đất ấm. Và anh, kẻ bị đày ải trong thù hận đã quay lại với thương yêu. Giống con cá nhỏ bị mắc kẹt giữa vũng nước tù, bốn bề là đá cứng, anh chết dần vì chất muối oán hờn, giờ lượn sóng thần kì đã cuốn anh trở lại với đại dương, giữa nước cả, giữa khoảng xanh ngàn trùng, cánh buồm và hải đảo… Những giọt nước mắt đã nguội lạnh, bò trong chân tóc anh buồn buồn. Thành ghì chặt gương mặt yêu dấu kia vào mặt anh. Và phía sau gương mặt đó, cánh đồng hoa tầm xuân trải tới chân trời, cánh đồng như tách khỏi mặt đất, bay phiêu diêu, cánh đồng anh mơ tưởng từ lâu. Anh đã đi tìm. Rồi anh đã lãng quên. Bây giờ, nó trở về.

10-1985