NHẤT GIẢI

Mây tụ ùn ùn

Mưa giăng lún phún

Chiều xuống nơi xa

Con đường trắc trở

Lặng tựa hiên đông

Rượu xuân độc ẩm

Bạn nẻo xa khuất

Ngóng đợi bâng khuâng

Mùa tuyết ở Giang Bắc bắt đầu rất sớm, trên tầng không khô lạnh có cánh chim vạch ngang trời, người đi trong tuyết liếm môi khô khốc, cảm thấy bờ môi khô cần có rượu chảy qua, cần thứ cay cay, âm ấm đó chảy qua môi, xuôi xuống họng, thẳng tới dạ dày, cần cái cảm giác cay sè ấy - nếu không, tuyết chỉ là tuyết mà thôi. Cho nên, trong ngày lạnh thế này mới có nhiều cuộc chè chén dưới tuyết như vậy: Không có chén rượu nóng rát như dao cắt, sao trừ được cái lạnh giá buốt này đây?

Đỗ Hoài Sơn và Thẩm Phóng lúc này cũng đang uống rượu.

“Dịch tiên sinh là người thế nào?” Thẩm Phóng hỏi.

Đỗ Hoài Sơn thoáng trầm ngâm, nhìn ra màn tuyết khô lạnh ngoài song, tựa như đang nghĩ xem nên trả lời thế nào. Từ lúc tiến vào đất Trữ Châu, lão nhận được tin tức, thế là không đi tiếp lên phía bắc nữa, lộ trình chuyển ngoặt sang hướng tây. Lúc tới địa giới Sào Hồ, tuyết đã ngừng rơi, nhưng lại thấy Thẩm Phóng với Tam Nương Tử cưỡi trên một con la xám và một chú lừa hoa từ phía sau đi lên. Đỗ Hoài Sơn là nhân vật thế nào, tuy Thẩm Phóng cười bảo hai bên có duyên nhưng thấy phu phụ Thẩm Phóng mấy lần có ý muốn đồng hành với bên mình, thi thoảng bắt chuyện, bây giờ lại hỏi câu này thì lão đã đoán được trong lòng Thẩm Phóng tính toán điều gì. Lão nhạt giọng nói: “Việc này nếu chỉ một, hai câu thật khó nói tỏ tường, lão hủ đọc một bài thơ vị ấy viết hồi nhỏ cho Thẩm huynh nghe vậy.” Nói rồi, mắt lão híp lại. “... Bài thơ này đề ở Long Trung, ta cũng là tình cờ đọc được. Lúc Dịch tiên sinh làm bài này, hẳn chỉ mới mười ba, mười bốn tuổi, câu từ chưa thể xem là hay, chắc sẽ khiến Thẩm huynh chê cười nhưng ý tứ trong thơ có chỗ rất đáng cảm khái, còn đáng để Thẩm huynh thể nghiệm một chút.”

Nói rồi, lão nhẹ giọng ngâm:

“Gia Cát tài hoa ai sánh được

Bình thản can qua chỉnh mũ khăn.

Rồng khóc muôn dặm mong thiên hạ,

Khách ngồi lều tranh kế chia ba.

Không công cũng trọn đời tận tụy,

Tao nhã oai phong cũng cực là.

Chẳng phải nhờ ngài luống vất vả,

Sáu lần xuất quân thế nào ra?”

Giọng lão mang khẩu âm Hoài Bắc, thô khàn già nua, dùng để ngâm thơ chưa hẳn đã hợp nhưng lại hợp với nét mặt lão. Bài thơ viết về Gia Cát Lượng từng ở ẩn tại Long Trung, về sau xuống núi phò tá Lưu Bị. Tên chữ của ông là Khổng Minh, hậu thế xưng tụng là Gia Cát Võ Hầu. Từ xưa đến nay có rất nhiều thơ văn vịnh Gia Cát Võ Hầu, Thẩm Phóng đã đọc qua không biết bao nhiêu mà kể, nhưng thấy một lão giả không quen việc bút mực lại cẩn thận ngâm vịnh tác phẩm thuở ấu thơ của một người thì không khỏi ngạc nhiên. Bài thơ này không được coi là hay nhưng nhìn vẻ mặt của Đỗ Hoài Sơn, Thẩm Phóng buộc phải thầm ngâm ngợi mấy câu ấy vài lượt. Chỉ nghe Đỗ Hoài Sơn nói: “Tiên sinh là người cao nhã, chẳng như hạng võ phu bọn tôi, hẳn là cảm thấy trong bài thơ này còn nhiều chỗ chưa được thanh nhã. Nhưng hoài bão trong lòng của người làm thơ, lúc bấy giờ đã có thể thấy đôi chút. Mấy năm nay, một mình ngài chống đỡ đại cục Hoài Bắc, hô ứng từ xa với Sở Tướng quân ở Tương Phàn, Lương tiểu ca nhi ở Hà Nam, Dữu Bất Tín ở Tô Bắc, một mình lo toan điều phối lương thảo, khăn áo cho nghĩa quân trong thiên hạ, vất vả trù tính, giật gấu vá vai nhưng trước sau không gục ngã. Người khác có khi không biết nhưng hai lão già tôi thì biết rõ sự tận tâm, tận sức của ngài. Cũng nhờ có ngài, nghĩa quân, phản thần, nghiệt tử, cô nhi trong thiên hạ mới có nơi để hướng về, có đất để yên thân dựng nghiệp, trăm họ ở Hoài Thượng cũng được nghỉ ngơi dưỡng sức. Sở Tướng quân, Lương tiểu ca nhi và Dữu Bất Tín có thể nói là nức tiếng thiên hạ, nhưng có mấy người biết đến Dịch tiên sinh ở Hoài Bắc đây? Ngài cũng không cầu được người khác biết đến, thậm chí còn sợ người ta biết đến mình, nhưng mấy năm nay, cái tiếng tăm không cầu mà có, cái công tích thầm lặng gây dựng nên thật chẳng biết đã bao nhiêu rồi. Có điều, thiên hạ tự nhiên có người hận ngài, ví như người Kim ở phương bắc từng có lời rằng: “Muốn có được Hoài Thượng, trước phải giết Bôi Tửu”, mà Bôi Tửu chính là ngoại hiệu của Dịch tiên sinh. Thẩm huynh nói xem, ngài là người thế nào?”

Thẩm Phóng yên lặng lắng nghe, hồi lâu mới hỏi: “Thiên hạ thật sự còn có người như thế sao?” Đỗ Hoài Sơn mỉm cười, gật đầu.

Thẩm Phóng nâng bầu rượu, rót đầy một chén cho mình, sau đó nhìn Đỗ Hoài Sơn, nói: “Hồi huynh đệ còn ở Giang Nam, lòng lo việc nước nhà nhưng chẳng có chỗ để góp sức, thường ân hận đã uổng kiếp này. Nếu sớm biết thiên hạ vẫn còn anh tài bậc ấy, cho dù bán mạng cho người ấy cũng cam lòng. Luận cái khác Thẩm mỗ chẳng có gì hay ho nhưng tiền nong lương thảo, trù vận mưu lược, quân vụ tới lui, thư từ viết lách, hẳn cũng có thể dốc một phần tâm sức vì người khác, có lẽ bên cạnh Dịch tiên sinh cũng đang thiếu một người như thế. Nếu Dịch tiên sinh không chê, tại hạ sẽ dốc sức phò tá, đem thân báo đáp. Chỉ là, Đỗ lão, ngài nói xem, liệu tiên sinh có dùng tôi chăng?”

Đỗ Hoài Sơn như đang đợi câu này của hắn, chưa đợi Thẩm Phóng nói hết, trong mắt đã ngập tràn niềm vui. Thẩm Phóng nhìn lão, thấy lão dứt khoát gật đầu khẳng định, liền nâng chén rượu trong tay, từ từ uống cạn, trong lòng như chưa từng vui vẻ nhường này. Bấy giờ, ngoài song đang lúc trời trong tuyết lặng, trong cửa chén rượu ước hẹn đã thành.

Đang nói chuyện, bỗng thấy Tiêu Tứ Ẩn vội vã bước tới, trong tay cầm mấy con chim bồ câu đưa thư, Đỗ Hoài Sơn trông thấy liền biết có tin truyền tới. Lão trước giờ luôn tự tin vào khả năng nhìn người của mình, nay đã được Thẩm Phóng gia nhập, cũng không tránh né hắn nữa, bèn hỏi: “Tin gì thế?” Tiêu Tứ Ẩn, nét mặt trịnh trọng, nói: “Theo tin tức từ Trấn Giang, Viên lão đại rời kinh rồi.”

Đỗ Hoài Sơn cả kinh. “Thật sao?”

Tiêu Tứ Ẩn nặng nề gật đầu. Đỗ Hoài Sơn hỏi: “Vẫn vì chuyện món tiêu hàng này?”

Tiêu Tứ Ẩn đáp: “Không sai. Nghe nói, Viên lão đại rất đau lòng, tức giận vì chuyện Viên nhị bị thương, bất mãn với việc Lạc Hàn kiếm hạ vô tình nên đã phao tin muốn toàn lực truy sát những người ở Khốn Mã Tập đêm mưa hôm ấy, rồi sai họa công vẽ hình, truyền lệnh xuống dưới. Hắn còn buông lời rằng trong chuyến tiêu ấy của Lạc tiểu ca còn có một bí mật liên quan tới đại thế thiên hạ, người có được nó tuy không thể nói là uy hiếp thiên hạ nhưng đã gần như có thể khiến tình thế đôi bờ nam bắc đại giang biến đổi to lớn chỉ trong một đêm. Lời này của hắn rõ ràng là muốn khiêu khích hào kiệt trong thiên hạ động thủ, dụng ý không gì ngoài việc ép Lạc tiểu ca xuất hiện. Nghe nói, nhà họ Văn ở Giang Nam với Lão Long đường ở Trường Giang đã có ý nghe tin là sẽ hành động, chỉ sợ từ nay Hoài Thượng sẽ lắm chuyện. Điều khiến người ta kinh ngạc nhất là, bên ngoài đồn rằng Viên lão đại đã đích thân tới Trấn Giang, cũng biết tiêu bạc đã vào tay chúng ta, rất bất mãn với hành vi lần này của nghĩa quân, bảo rằng chúng ta qua sông gây chuyện, đã vi phạm minh ước năm xưa, có ý muốn qua Giang Bắc, tự mình nói chuyện với Dịch tiên sinh. Lần này, nếu gã thực sự qua Giang Bắc, chỉ sợ chẳng phải một, hai câu là đuổi đi được. Sau này, chỉ sợ thành ra binh đao gặp nhau, hai lão già ta e rằng đã đem phiền phức tới cho Dịch tiên sinh rồi.” Nói xong, lão than nhẹ một tiếng: “Ài, tình cảnh thế này, liệu Dịch tiên sinh còn có thể gánh được phiền phức bằng trời của Viên lão đại không đây?”

Sắc mặt trở nên nặng nề, Đỗ Hoài Sơn hỏi: “Giá Viên huynh bên chỗ lão gia có đưa tới tin gì không? Rốt cuộc bên chỗ Dịch tiên sinh thế nào?”

Tiêu Tứ Ẩn than: “Vẫn thiếu người, Thập niên, Ngũ canh đều đang có việc ở bên ngoài, ai lo việc nấy, trong nhà chỉ còn Tiểu Cam, Tiểu Khổ trông giữ, ngay Giá Hiên huynh cũng đã sang Ngạc Bắc xử lý chuyện chỗ Sở Tướng quân. Gần đây, Cù lão anh hùng, môn chủ Lục Hợp môn ở phủ Lục An vừa qua đời, Lục Hợp môn đại loạn, nguy tới liên minh Hoài Nam. Lại thêm nợ nần ở Sào Hồ lũ lượt tới hạn, từng khoản, từng khoản cộng dồn, e phải tới bốn, năm mươi vạn lượng bạc, Dịch tiên sinh quả thật không dứt ra được, chuyện này lại quá lớn, đã tự đi rồi.”

Đỗ Hoài Sơn đang bình tĩnh, lúc này không khỏi nhíu mày, vặn vẹo tay mà nói: “Lúc này mà công tử còn ra ngoài một mình sao? Thế bệnh suyễn của công tử...” Rõ ràng lão đã lo lắng vô hạn, một tay siết chặt hoa văn ở mép bàn, ngẩng đầu nhìn mây lạnh trên không trung. Mây che mặt trời, tuy ánh dương chẳng chút ló dạng nhưng áng mây đỏ vô cùng rực rỡ. Đỗ Hoài Sơn nhìn mãi, như đã bình tĩnh lại, lấy lại giọng điệu bình hòa mà hỏi: “Dịch tiên sinh có lời gì lưu lại cho chúng ta không?”

Tiêu Tứ Ẩn nói: “Ngài chỉ nói nếu thuận lợi, chúng ta lập tức áp tải bạc tới Thư thành ở Giang Bắc, ở đó sẽ có người tiếp ứng cho chúng ta. Còn nếu như không thể đắc thủ, cũng không cần bận tâm, ngài sẽ có biện pháp.”

Đỗ Hoài Sơn thở dài, nghĩ: Tiên sinh còn có thể có biện pháp gì, nhất là với sức khỏe của ngài hiện giờ... Nhất thời lão không nói gì thêm, hồi lâu mới bảo Tiêu Tứ Ẩn: “Chốc nữa huynh ra ngoài dặn bọn Vương Mộc một tiếng, đêm nay anh em nghỉ ngơi cho tốt, cho ngựa ăn đầy đủ, sáng sớm mai mọi người phải dậy thật sớm, ngựa không dừng gót, nhất định trong vòng ba ngày phải tới được Thư thành, không được để Dịch tiên sinh đợi lâu.”

Ngày hôm sau, trời vừa tảng sáng, cả bọn y lời Đỗ Hoài Sơn mà hành động, dọc đường đi vội vã, đội trăng đội sao, ngày đi đêm nghỉ, tới sáng sớm ngày thứ ba đoàn người đã tới Thư thành. Chạy trên lằn bánh xe đóng băng nên xe ngựa không khỏi nghiêng vẹo nhưng được cái hai xa phu đều quen đường, lại có một đám hán tử của Lâm An tiêu cục, nhờ vậy mà xe đi một mạch thuận lợi.

Lúc tới được Thư thành, Thẩm Phóng cũng không ngờ được cái thành nho nhỏ này mà cũng có khí tượng riêng. Vì dải đất này nằm ở Sào Hồ, đất đai sông nước hợp người, mỗi năm tới mùa Sào Hồ vào vụ lúa chín, đất Dự, đất Hoán đều được đủ đầy, một dải này có thể coi là một vựa thóc lớn của Trung Nguyên, lại thêm trăm họ cần cù, mấy năm gần đây được cả mưa thuận gió hòa, việc binh hỏa yên ắng, không có chiến sự quá lớn, cho nên đến Thẩm Phóng cũng phải trầm trồ Giang Bắc vẫn còn có nơi trù phú tới mức này. Theo lời Đỗ Hoài Sơn, sự bình yên của dải đất này trong mấy năm nay phần lớn là nhờ vào Dịch tiên sinh của bọn họ khổ tâm xoay xở, nam thì vỗ về sứ nhà Tống, bắc thì chống chọi với người Kim, lại phải trong trừ giặc cướp, ngoài kháng cường tặc, trong vòng vài năm, nơi đây đã được xây dựng thành kho lương quan trọng nhất của nghĩa quân Hà Nam. Hiện lương thảo qua tay Dịch tiên sinh có non nửa là điều từ đây tới.

Dọc đường đi, Thẩm Phóng cũng nhận ra Đỗ Hoài Sơn tuy ngoài mặt lạnh lùng nhưng hành sự lại tỉ mỉ, chu đáo, bây giờ thấy Đỗ Hoài Sơn cố ý nói cho mình nghe thì càng lắng nghe chăm chú. Đỗ Hoài Sơn quả là một bồ kiến thức địa lý sống, lão đem tất tật việc ở dải đất này, vùng nào sản xuất thứ gì, có thể dùng vào đâu, có thể sản xuất bao nhiêu, trước nay sắp xếp thế nào... nhất nhất nói ra, đã biết là nói hết, đã nói là nói kỳ tận, Thẩm Phóng cũng thu được không ít lợi ích, biết rằng nếu quả có một ngày bản thân chủ quản việc tài vụ, điều phối lương thảo các nơi của nghĩa quân thì những lời này ắt là có ích cho mình.

Thư thành là một tòa thành nhỏ, tự dưng có bao nhiêu người tới thế này, lũ trẻ nhỏ liền kéo nhau chạy theo xe, hò reo í ới. Vương Mộc túm lấy một đứa, cười, hỏi: “Tới Túy Nhan các đi lối nào?”

Đứa nhóc đó cười, đáp: “Đấy là tửu lâu đấy, các vị đông thế này, muốn ở trọ thì nên tìm khách điếm trước, chỗ kia chắc không có chỗ ở đâu.”

Vương Mộc liền nhìn Đỗ Hoài Sơn. Đỗ Hoài Sơn trầm ngâm một lát rồi nói: “Thế cũng được... Chỉ là không biết Dịch tiên sinh vội đến đâu, bọn ta không thể để ngài đợi lâu. Thế này đi, ngươi với Kim hòa thượng đem xe tiêu đi tìm khách điếm trú lại trước, tiện thể nghỉ ngơi, ta với vợ chồng Thẩm huynh tới Túy Nhan các trước xem sao. Nơi đây tuy yên bình nhưng xét cho cùng vẫn là đất nhà quan, các ngươi phải hết sức cẩn thận, để hai người lưu lại ngoài khách điếm canh chừng, có động tĩnh là phải nhanh chóng báo lại, tránh trường hợp gặp phải địch thủ quá mạnh, lại bị chúng vây khốn, không thoát thân được.”