Xảy thấy hai thầy đạo sĩ chạy ra dốc sức, coi bộ các sãi sợ điếng xanh, trán đổ mồ hôi, kẻ kéo người đẩy. Hành Giả than rằng: "Thầy chùa sợ thầy pháp thì phải. Nói vậy bấy lâu mình nghe đồn đường đi Tây Phương có nước trọng thầy pháp mà khinh dễ thầy chùa là đây, để ta hóa ra đạo sĩ mà hỏi thử". Tính rồi hiện hình như lời nói, tay gõ mõ miệng ca, đi gần tới trước mặt hai đạo sĩ kia, liền chấp tay mà bái. Hai đạo sĩ đáp lễ rồi hỏi rằng: "Chẳng hay tiên sanh ở đâu đến đây?" Tôn Hành Giả đáp rằng: "Ðệ tử đi du phương, đâu cũng là nhà, không có xứ sở, xin hai vị đạo trưởng chỉ dùm ngõ nào có nhà lương thiện, đặng tôi xin một bữa cơm chay". Hai đạo sĩ cười rằng: "Sao tiên sanh buông lời nhẹ thể như vậy?" Tôn Hành Giả hỏi: "Làm sao mà nhẹ thể?" Hai đạo sĩ đáp rằng: "Nói sự xin cơm chay như vậy, không phải là nhẹ thể hay sao? Chắc là thầy ở phương xa mới đến đây, chưa biết phong tục, nội thành nầy chẳng những là bá quan văn võ và nhà hào hộ trọng đạo mà thôi, dầu hoàng đế cũng vậy nữa". Hành Giả xin cắt nghĩa cho rõ nước chi, hai đạo sĩ nói: "Ðây gọi là nước Xa Tri, chúng tôi có thân với Hoàng đế". Tôn Hành Giả cười ngất nói rằng: "Như vậy Hoàng đế cũng là người đạo sĩ". Hai đạo sĩ nói: "Hoàng đế đâu phải người tu. Nguyên 20 năm trước, trời hạn, cả nước đồng đảo võ mà không linh, thời may có ba vị thần tiên ở trên trời sa xuống, cứu dân độ thế? . Tôn Hành Giả hỏi: "Ba ông tiên ấy là ai?" Hai đạo sĩ nói: "Ba vị tiên ông là thầy chúng tôi. Thầy thứ nhứt là Hổ Lực đại tiên, thầy thứ nhì là Lộc Lực đại tiên, thầy thứ ba là Dương Lực đại tiên". Tôn Hành Giả hỏi: "Ba vị đại tiên phép lực ra thể nào?" Hai đạo sĩ nói: "Ba tiên ông có tài làm mưa nổi gió như chơi, chỉ đá hóa vàng lập tức. Bởi cớ ấy thánh chúa trọng người đạo đức như bà con, các vị đại thần coi chúng tôi như bằng hữu". Tôn Hành Giả nói: "Thầy có thần thông như vậy, vua trọng đãi cũng vừa. Song tôi muốn ra mắt sư phụ cho biết, không rõ đặng chăng?" Hai đạo sĩ cười rằng: "Chúng tôi là học trò ruột của thầy, muốn đem ai ra mắt cũng đặng". Tôn Hành Giả bái và nói rằng: "Ðội ơn hai ông, xin đem tôi cho biết mặt". Hai đạo sĩ nói: "Nán đợi tôi rồi công vụ, sẽ đem vào.. ." Tôn Hành Giả hỏi: "Mình là người tu hành, sao lại có công vụ?" Hai đạo sĩ chỉ và nói rằng: "Lũ sãi kia là dưới tay của chúng tôi, e các cậu hay làm biếng, nên phải đi điểm một chút, rồi trở lại tức thì". Tôn Hành Giả cười rằng: "Hòa Thượng cùng đạo sĩ cũng người tu hành, sao lại bắt sãi làm công việc cho mình?" Hai đạo sĩ nói: "Nguyên khi đảo võ, thì một bên hòa thượng tụng kinh, một phía đạo sĩ làm phép. Hai đàng đồng tranh phần hơn mà ăn lương. Chẳng ngờ thầy chùa tụng kinh hai ba đêm mà không có mưa một hột, sau tới phiên thầy tôi làm phép, mưa xuống dầm dề. Hoàng đế bèn phong tặng thầy tôi, chê đám thầy chùa vô dụng. Liền xuống chỉ phá cửa chùa, cấp các sãi làm bộ hạ đạo sĩ, nên chúng tôi sai nó đốt than hái củi, gánh nước quét nhà, chúng nó làm công việc như đầy tớ. Nay cất thêm nhà thờ phượng, nên sai chúng nó xe ngói, gạch, đá, cây, sợ làm biếng phải theo coi sóc.

Khi ấy Tôn Hành Giả nghe nói, níu hai đạo sĩ khóc mà than rằng: "Tôi thiệt vô phước quá chừng, ra mắt thầy không đặng!" Hai đạo sĩ hỏi: "Vì cớ nào mà ra mắt không đặng?" Tôn Hành Giả thưa rằng: "Tôi một là đi dạo, hai nữa kiếm bà con". Hai đạo sĩ hỏi: "Người thân của thầy là ai?" Tôn Hành Giả thưa rằng: "Tôi có một người chú, hồi nhỏ thế phát tu hành, mấy năm nay không thấy về xứ, nên tôi tìm kiếm khắp nơi. Có khi chú tôi bị cầm chân chốn nầy, nên về không đặng. Phải chi tôi thấy mặt chú, sẽ theo hai vị ra mắt thầy". Hai đạo sĩ nói: "Sự ấy dễ lắm, vậy thì hai tôi ngồi đợi, tiên sanh đến đó kiếm tìm nội năm trăm tên thì đủ số, nếu có lịnh thúc, thì anh em tôi vị tình tha về, rồi sẽ đem tiên sanh ra mắt sư phụ". Tôn Hành Giả bái tạ ơn, rồi đi ra chỗ mấy thầy đứng đông đó.

Khi ấy Tôn Hành Giả đi gần đến, năm trăm sãi đồng quỳ lạy thưa rằng: "Gia gia ôi! Chúng tôi không dám trốn tránh, năm trăm trên đủ mặt". Tôn Hành Giả lắc đầu, khoát biểu đứng dậy, rồi nói: "Ðừng có sợ hãi, ta không phải đốc công, thiệt đi kiếm bà con có một người làm hòa thượng". Các sãi nghe nói mừng rỡ, áp lại đứng vây xung quanh, kẻ thì ngóng cổ mà dòm, người lại tằng hắng và nhìn mặt, ai nấy cũng vái thầm cho đạo sĩ nhìn mình là bà con.

Tôn Hành Giả nhìn một hồi rồi cười ngất. Các sãi hỏi rằng: "Sao lão gia không kiếm bà con cho đặng, có chuyện gì vui mà cười?" Tôn Hành Giả nói: "Các ngươi biết ta cười chuyện gì không? Thiệt tình các ngươi quê mùa lắm! Bởi cha mẹ sanh con xung khắc, mới đánh liều cho vô chùa, đáng lẽ các ngươi phải lo mà tụng kinh lạy Phật, sao lại đi ở mướn với đạo sĩ làm chi?" Các sãi nói: "Nói vậy thì lão gia đến cười chê chúng tôi đó, song lão gia là người ở xứ xa mới đến, nên chưa rõ sự hoạn nạn của chúng tôi!" Tôn Hành Giả nói: "Vì cớ nào mà mắc nạn?" Các sãi khóc và thưa rằng: "Chúa tôi trọng đạo tiên, mà ghét thầy chùa lắm!" Tôn Hành Giả hỏi: "Vì cớ nào vậy?" Các sãi thưa rằng: "Bởi ba vị tiên ông, đến làm mưa kêu gió, nên chúa tôi yê dùng lắm, nghe lời phá cửa chùa, bắt chúng tôi làm đày tớ cho ba ông ấy. Dầu đạo sĩ phương xa mới tới mừng vua cũng đặng thưởng, còn thầy chùa nào đi tới, cũng bắt bỏ vào đây". Tôn Hành Giả: "Chắc là ba vị đạo sĩ ấy thần thông quảng đại, nên vua mới yêu dùng, chớ sự hộ phong hoán võ là phép mọn của bàng môn có hay chi mà trọng đãi". Các sãi thưa rằng: "Ba vị ấy lại có phép chỉ đá hóa vàng và luyện thuốc trường sanh. Nay đương lo lập miễu Tam Thanh tụng kinh cho vua trường thọ muôn tuổi. Bởi cớ ấy nên vua trọng quá chứng". Tôn Hành Giả nói: "Như vậy thì các ngươi cũng nên trốn cho rãnh, còn ở đây làm chi?" Các sãi thưa rằng: "Trốn ngõ nào cho khỏi! Bởi ba vị tiên trưởng đã tâu với Hoàng đế, họa hình chúng tôi rồi, dân khắp nơi trong nước, gọi là Hòa Thượng đồ, vua có đóng ấn và phê trong họa đồ rằng: "Nếu ông quan nào bắt đặng một tên sãi trốn đem dưng thì cho lên chức ba cấp, còn như bực thứ dân mà bắt đặng sãi trốn đem nạp, thưởng một tên năm chục lượng bạc. Nên chúng tôi tính trốn không khỏi, phải ở đây chịu khổ già đời". Tôn Hành Giả nói: "Cực khổ và bó buộc như vậy, các ngươi cũng nên chết phức cho mát thân?" Các sãi thưa rằng: "Lão gia ôi! Hòa Thượng chết cũng hơn ba phần, bây giờ còn chúng tôi chừng một góc tư! Nguyên trước hơn hai ngàn sãi bị làm nặng nề phát bịnh, chết lần mòn hết thảy trăm ngoài, còn hơn tám trăm người liều mình mà chết, còn lại năm trăm anh em tôi muốn chết không đặng, còn chịu khổ đời!" Tôn Hành Giả nói: "Khó gì sự liều mình mà chết không đặng?" Các sãi nói: "Chúng tôi thắt cổ thì đứt dây, đâm họng cũng trậm trầy, nhào xuống sông thì nổi phình, uống thuốc độc như ăn cơm bữa, biết làm sao cho chết bây giờ?" Tôn Hành Giả nói: "Các ngươi có phước vô cùng nên trời cho trường thọ". Các sãi nói: "Ấy là trường lao khổ, chịu cực mãn đời. Chúng tôi ăn những cháo gạo lức, tối ngủ ngoài bãi cát mà chơi. Vừa nhắm mắt có thân nhơn an ủi". Tôn Hành Giả nói: "Ấy là thấy ma thương ma đói, chớ thần gì?" Các sãi nói: "Không phải ma quỷ đâu, thiệt là thần Lục Ðinh, Lục Giáp, Hộ Pháp, Dà Lam, hằng ứng mộng mách bảo rằng: "Các ngươi chẳng nên liều mạng, rán chịu cực mà đợi Ðường Tăng, người là phật La Hán đi thỉnh kinh, lại có một vị đồ đệ của ngài, là Tề Thiên Ðại Thánh, thần thông quảng đại, tâm tánh công binh, nếu người đến đây thì trừ mấy thầy đạo sĩ bất nhơn, khi ấy vua trọng thầy như cũ". Tôn Hành Giả nghe nói cười thầm rằng:

Chớ gọi Lão Tôn không phép nhiệm,

Trước kia thần thánh đã truyền danh.

Cười rồi từ giã các sãi trở lại tức thì. Hai đạo sĩ hỏi rằng: "Thầy kiếm bà con đặng không?" Tôn Hành Giả nói: "Năm trăm người bà con quen lớn với tôi hết thảy". Hai đạo sĩ cười rằng: "Bà con vì đông dữ vậy?" Tôn Hành Giả nói: "Một trăm ở xóm bên tả, một trăm ở xóm bên hữu, một trăm bà con bên nội, một trăm bà con bên ngoại, một trăm là bạn hữu. Nếu tha hết năm trăm, thì tôi theo vào ra mắt, bằng không thả thì thôi". Hai đạo sĩ nói: "Chắc thầy nầy có bịnh điên nên nói xàm quá! Năm trăm hòa thượng ấy của vua cấp, nếu muốn tha đôi ba tên chúng tôi phải chạy giấy cho thầy tôi, khi dối rằng có đôi ba người bịnh. Rồi cách ít bữa khai tử thì mới bặt tin. Biểu tha hết thiệt bất thông lắm!" Tôn Hành Giả hỏi: "Thiệt không chịu thả hay sao?" Hỏi luôn ba lần, hai đạo sĩ đều nói rằng: "Lẽ nào thả đặng!" Tôn Hành Giả nổi giận, lấy như ý Kim cô trong lỗ tai ra, dồi lên hiện thành thiết bãng, đập hai đạo sĩ chết tươi.

Khi ấy năm trăm sãi ở xa ngó thấy kinh hãi đều bỏ xe chạy lại nói rằng: "Không xong, không xong! Sao thầy dám đánh chết hoàng thân?" Tôn Hành Giả hỏi: "Ai là hoàng thân?" Các sãi nói: "Thầy của hai người chết nầy là Quốc Sư, vào đền chẳng lạy, lui ra chẳng tạ từ, sao thầy dám đánh chết hai vị Hoàng thân là học trò của Quốc Sư, chắc là mang họa lớn; e khi Quốc Sư nói chúng tôi giết đệ tử người, chắc năm trăm mạng không còn một! Xin thầy vào thành mà chịu sự nhơn mạng kẻo chúng tôi mắc án liên can". Tôn Hành Giả cười rằng: "Xin mấy thầy đừng sợ. Ta chẳng phải đạo sĩ. Thiệt là Tôn Hành Giả đến cứu các ngươi". Năm trăm sãi đồng nói rằng: "Không phải, không phải, chúng tôi biết Tôn Hành Giả mà". Tôn Hành Giả hỏi: "Các ngươi chưa gặp mặt làm sao mà biết?" Các sãi nói: "Chúng tôi chiêm bao thấy một ông già xưng là Thái Bạch Kim Tinh, có nói diện mạo Tôn Hành Giả, nên chúng tôi biết". Tôn Hành Giả hỏi: "Ông già ấy nói với các ngươi làm sao?" Các sãi nói: "Thái Bạch Kim Tinh nói tướng mạo như vầy:

Tôn Hành Giả nghe nói, nổi giận lại tức cười, liền nói lớn rằng: "Các ông nói đúng rồi. Tôi thiệt không phải Tôn Hành Giả, ấy là học trò người; bắt chước thầy, đến đây gây họa. Còn thầy tôi đi mới tới đằng kia". Các sãi nghe nói ngó ngoái lại". Tôn Hành Giả hiện nguyên hình.

Khi ấy các sãi bị gạt, ngó ngoái không thấy ai, day lại thấy Tôn Hành Giả, đồng quỳ lạy thưa rằng: "Chúng tôi xác phàm mắt thịt, không biết gia gia biến hóa đến đây. Xin gia gia lấy lòng từ bi, vào thành trừ yêu đạo cho rõ phép phật!" . Tôn Hành Giả nói: "Vậy thì chúng bây đi theo ta". Nói rồi dẫn các sãi tới chỗ kéo xe. Tôn Hành Giả một mình kéo xe lên chót núi, rồi đập nát xe; cây đá ngói gạch đổ xuống. Lại bảo các sãi rằng: "Chúng bây đi tứ tán, để mai ta vào ra mắt vua nước Xa Tri, sẽ trừ yêu đạo". Năm trăm sãi thưa rằng: "Gia gia ôi! Chúng tôi không dám đi xa, sợ bị quan bắt lắm!" Tôn Hành Giả nói: "Như vậy thì ta cho các ngươi một phép giữ mình". Nói rồi nhổ một nắm lông, cho mỗi thầy mỗi sợi. Dặn để sợi lông ấy tại ngón tay vô danh là ngón áp út, cứ nắm tay lại mà đi, nếu có ai muốn bắt, thì nắm riết tay mà kêu Tề Thiên đại thánh, thì ta đến bảo hộ chúng bây. Rồi biểu thôi, thì lông ấy chun vào đầu ngón tay, trong móng áp út. Các sãi vưng lời lãnh lông, rồi kêu thử Tề Thiên đại thánh, thì mỗi người đều thấy mỗi ông Ðại Thánh chống thiết bãng đứng trước mặt mà giữ mình. Rồi biểu thôi cũng biến mất, và trong móng tay áp út có sợi lông, đồng lạy mà khen rằng: "Thiệt phép gia gia linh lắm!" Tôn Hành Giả nói: "Các ngươi đừng trốn xa, hãy ở gần đây mà nghe tin tức. Nếu nghe đồn vua treo bảng chiêu an các sãi, thì trở về trả phép cho ta. Mất một vài lông cũng không đặng". Năm trăm sãi vân lời từ tạ ra đi rải rác.

Khi thấy Tam Tạng đợi Hành Giả không thấy về, bảo Bát Giái, Sa Tăng bảo hộ đi lần tới, gặp vài mươi thầy chùa còn bận bịu Tôn Hành Giả, Tam Tạng hỏi rằng: "Ngộ Không, sao ngươi đi hèn lâu không thấy trở lại?" Tôn Hành Giả thuật chuyện, vân vân. Tam Tạng nghe nói kinh hãi than rằng: "Bây giờ biết tính làm sao?" Các sãi nói: "Xin lão gia an lòng. Tôn Ðại Thánh gia gia thần thông quảng đại, chắc là bảo hộ bình an. Chúng tôi là sãi ở chùa Sắc Tứ Trí Uyên Tự, chùa nầy là của Tiên vương Thái Tổ lập có lên cốt tiên vương trong chùa; nên vua không dám phá, xin rước lão gia vào đó nghỉ ngơi, ngày mai Tôn Ðại Thánh sẽ vào đền toan liệu". Tôn Hành Giả nói phải. Tam Tạng xuống ngựa đi theo các sãi đến chùa. Thấy có treo tấm biển đề năm chữ vàng: Sắc Kiến Trí uyên tự. Các sãi vào trước mở cửa chùa, kêu ông sãi giữ cửa chùa, lên hương đèn xong xả. Tam Tạng vào lại Phật, rồi ra phương trượng nghỉ ngơi, ông sãi giữ chùa thấy mặt Hành Giả, liền lạy ra mắt mà kêu bằng Tôn gia gia. Tôn Hành Giả hỏi: "Sao ngươi biết ta?" Sãi giữ chùa bạch rằng: "Tôi biết ngài là Tề Thiên Ðại Thánh Tôn gia gia. Bởi Thái Bạch Kim Tinh thường ứng mộng mách bảo, nên tôi biết. Ngài có nói: Chừng nào Tôn gia gia đến đây thì cứu chúng bây khỏi nạn, nay gặp ngài tôi mừng biết chừng nào". Tôn Hành Giả nói: "Thôi, ngươi chờ dậy, mai sáng sẽ hay". Các sãi dọn cơm chay thết đãi rồi sửa sang chỗ ngủ kỹ càng.

Ðến canh hai Tôn Hành Giả còn thao thức, vì có việc trong mình, nên ngủ không đặng. Xảy nghe tiếng chiêng trống inh ỏi, Tôn Hành Giả lén ngồi dậy mặc áo, nhảy lên mây ngó xuống xem thử chuyện chi, thấy tại hướng Nam đèn đuốc sáng lòa, đạo sĩ đương cúng trên điện Tam Thanh. Trước cửa điện có treo đôi liễn thêu như vầy:

Võ thuận phong điều, nguyện chúc Thiên tôn vô lượng pháp,

Hà thanh hải yến, kỳ cầu vạn tuế hữu dư niên.

Thích nóm:

Còn ba thầy đạo sĩ mặc áo bát quái đương đọc khoa giáo. Hai bên bảy tám trăm đồ đệ, đánh trống gióng khánh và dưng hương tụng kinh. Tôn Hành Giả muốn hiện xuống khuấy chơi, ngặt một mình làm không nên việc. Tính về rủ Bát Giới và Sa Tăng.

Khi ấy Tôn Hành Giả lén về phương trượng, vỗ Sa Tăng và kêu nhỏ rằng: "Ngộ Tịnh chờ dậy cho mau". Sa Tăng thức dậy hỏi rằng: "Sư huynh không ngủ hay sao?" Tôn Hành Giả nói: "Ngươi chờ dậy đi ăn đám nầy với ta?" Sa Tăng hỏi: "Ăn đám gì trong lúc canh ba". Tôn Hành Giả nói: "Tại miễu Tam Thanh đạo sĩ đương làm chay. Cúng hơn bảy chục cân bánh in, còn bánh bao kể không xiết, và đủ thứ trái cây. Nên rủ sư đệ đi hưởng cho mau, kẻo chúng dọn hết". Bát Giới nghe bàn soạn, thức dậy nói rằng: "Sao anh không kêu tôi đi với?" Tôn Hành Giả nói: "Ðừng có làm om mà thầy thức dậy, lén đi theo với ta".

Khi ấy ba người đằng vân đến miễu Tam Thanh, Bát Giới thấy đồ ăn muốn làm hỗn, Tôn Hành Giả níu lại can rằng: "Ðừng nóng họng mà chúng hay, để nó tan rồi sẽ tính". Và nói và bắt ấn niệm chú hớp một hơi bên hướng Tốn thổi ngay, hóa trận gió tắt đèn bay tượng. Bình bông nhào ngữa, đèn sáp ngả ngang, các đạo sĩ thất kinh hồn vía. Hổ Lực đại tiên nói: "Trận cuồng phong lớn quá, hương đăng trà quả ngả lăn. Thôi, các ngươi đi nghỉ với ta, ngày mai sẽ tụng kinh bổ khuyết". Các đệ tử y lời, đồ đạc còn nguyên đó hết.

Nói về Tôn Hành Giả và Sa Tăng, Bát Giới lên giàn, Bát Giới rờ nhằm món gì thì thỉnh món nấy. Tôn Hành Giả nói nhỏ rằng: "Ðừng bốc hốt theo thói con nít, ngồi có thứ tự mà ăn uống cho đàng hoàng". Bát Giới nói: "Anh thiệt không biết mắc cỡ, tưởng là ai mời mà nói lẻ. Ra thân ăn vụng còn nói thứ tự lễ nghi, để lâu chúng mới gặp thì mang xấu!" Tôn Hành Giả hỏi: "Ba cái cốt Tam Thanh ở đâu?" Bát Giới nói: "Cốt ông Nguơn Thỉ ngồi giữa đó, còn cốt ông Thái Thượng Lão Quân ngồi bên hữu, phía bên tả là cốt ông Linh Bửu thiên tôn". Tôn Hành Giả nói: "Chúng ta phải hiện hình Tam Thanh, thì ngồi ăn mới vững".

Bát Giới nghe nói nóng ăn, nhảy lên lấy mỏ ủi lật cốt ông Thái Thượng xuống mà nói rằng: "Ông ngồi đã mãn tiệc rồi, xin tránh chỗ cho tôi làm ba miếng". Sa Tăng hiện ra ông Linh Bữu, đồng xô cốt xuống. Tôn Hành Giả nói: "Không xong, chúng ta xô cốt xuống giàn, nếu đạo sĩ thấy thì bể chuyện, vì ba cốt nào nằm dưới, còn ba ông nào ngồi trên; chi bằng giấu ba cốt thì ngồi ăn mới nhẹm". Bát Giới nói: "Ba cốt lớn bằng người ta, biết giấu chỗ nào cho khuất?" Tôn Hành Giả nói: "Ta thấy bên phía tay trái có một cái ao, đưa xuống đó thì tiện lắm". Bát Giới nhảy xuống đem ba cốt thả xuống ao, rồi hiện hình Thái Thượng lên ngồi hưởng tiệc. Tôn Hành Giả ăn rặc ròng trái cây, còn Bát Giái, Sa Tăng món nào cũng hảo. Hai người làm một hơi sạch quét.

Rủi có tên đạo sĩ nhỏ, nhớ trực lại bỏ quên cái đẫu trên bàn. Liền ra rờ rờ mà kiếm, lấy đặng cái đẫu, nghe tiếng thở như người ta, thất kinh liền chạy hoảng! Ðạp nhằm trái vải tươi trượt té chổng giò, cái đẫu móp hết, liền chắt lưỡi thở ra.

Khi ấy Bát Giới nín không đặng, liền cười hả hả. Trên đạo sĩ nhỏ thất kinh hồn vía, và chạy và la. Vào thưa rằng: "Ông ôi! Không xong, không xong. Thầy ôi! Không khá, không khá!" Ba đạo sĩ còn thức, liền hỏi rằng: "Chuyện chi vậy?" Ðạo sĩ nhỏ và run và bạch rằng: "Ðệ tử bỏ quên cái đẫu trên bàn, nên ra mà kiếm, nghe có tiếng người ta thở và cười sằng sặc trên bàn. Tôi thất kinh té gần lỗ óc". Ba đạo sĩ nổi giận rằng: "Thắp đèn lên coi, tà ma ở đâu dám làm lộng như vậy?" .

Khi ấy bao nhiêu đạo sĩ đều dậy, thắp đèn dẫn ra coi.

Nói về Tôn Hành Giả tay tả nắm Sa Tăng, tay hữu nắm Bát Giái, hai người biết ý, ngồi làm thinh chẳng dám dĩ hơi. Những đạo sĩ đem đèn ra kiếm không thấy ai hết. Hổ Lực đại tiên nói: "Không thấy ai vô đây, sao ăn gần hết đồ cúng?" Lộc Lực nói: "In như người ta ăn thì phải. Bánh bao và bánh in mất hết chẳng nói làm chi, ngặt những trái cây lạ lắm! Coi lại cho kỹ, thì lột vỏ và bỏ hột ê hề, mà không thấy ai hết!" Dương Lực đại tiên nói: "Sư huynh đừng nghĩ ngại, tôi đã biết rồi. Chắc là chúng ta lòng thành nên Tam Thanh gia gia ngài giáng hạ mà nhậm lễ. Sẵn dịp ngài còn ở đây, chúng ta lạy mà xin nước kim đơn dưng cho triều đình kẻo ao ước". Hổ Lực đại tiên khen phải. Truyền các đệ tử gióng trống mà cầu đão.

Giây phút thầy cả là Hổ Lực đại tiên quì lạy, xin cho nước kim đơn, đặng dưng cho vua Xa Trì, kẻo lòng mộ đạo.

Khi ấy Bát Giới nói nhỏ với Hành Giả rằng: "Phải đừng ăn rán, thì về đã tới nơi. Báo hại ngồi dai mới thành sự, bây giờ biết nói làm sao?" Tôn Hành Giả nắm tay Bát Giới một cái, có ý không cho bàn soạn. Rồi nói lớn rằng: "Các tiểu tiên đừng lạy nữa. Chúng ta ăn yến tại hội bàn đào mới về đây, nên không đem kim đơn thủy. Ðể bữa khác sẽ cho". Các đạo sĩ nghe nói mừng quýnh, run lập cập bạch với thầy rằng: "Không thấy thuở Thiên tôn dáng hạ, đời nào gặp nữa mà trông. Xin quyết phép trường sanh cho đặng". Hổ Lực đại tiên quỳ lạy bạch rằng: "Xin tiên tôn cho một chút nước kim đơn, kẻ đệ tử uống một điểm ngỏ đặng sống đời". Sa Tăng nắm tay Tôn Hành Giả nói ý rằng: "Ðại ca ôi! Coi bộ nó mừng quýnh, nên mới cầu khẩn hoài". Tôn Hành Giả nói: "Thôi, vậy thì cho nó một chút".

Khi các đạo sĩ ngừng chiêng trống Tôn Hành Giả nói: "Các tiểu yêu quỳ lạy làm chi, ta muốn để chút kim đơn tại đây, thì coi ra việc dễ lắm, không lấy làmchi quý, bằng không để lại, htì dứt cái mối đạo đi!" Các đạo sĩ đồng lạy và bạch rằng: "Xin Thiên tôn thương tình đệ tử có lòng thành, để chút kim đơn làm tin, cho Triều đình trọng đạo". Tôn Hành Giả nói: "Như vậy thì đem đồ đựng lại đây". Các đạo sĩ đồng lạy tạ ơn. Còn ba thầy cả, khiêng cái ché lại, và đem chậu dựng lên. Chưa đủ lòng tham, lại còn rút bông chưng, lấy lục bình mà phụ thêm nữa! Tôn Hành Giả nói: "Thôi, các ngươi đi tản hết, nếu dòm lén lậu thì phải chết, chừng nào nghe kêu sẽ vào". Các đạo sĩ như lời bảo.

Khi ấy Tôn Hành Giả lấy lục bình, vén quần đái đầy nhóc, Bát Giới nói: "Tôi cũng thốn tới". Nói rồi kéo chậu lại đái thẳng chỗ gần đầy. Còn Sa Tăng phụ thêm nữa chén. Xong rồi kêu các đạo sĩ lãnh kim đơn thủy cho mau. Các đạo sĩ lựu lại lạy tạ ơn. Rồi thỉnh chậu ché và lục bình xuống. Hổ Lực bảo đệ tử đem chén chung lại rót uống một hớp, liền chùi miệng nhăn mày. Lộc Lực lấy làm lạ hỏi rằng: "Anh uống có ngon hay không?" Hổ Lực nói: "Không lấy làm ngon, có hơi khai lắm". Lộc Lực múc trong chậu một hớp, nói rằng: "Có hơi nước đái heo!" Tôn Hành Giả nghe nói, biết bể chuyện, tính phải để danh cho chúng biết. Liền nói lớn như vầy:

Ðạo sĩ, đạo sĩ, bây tưởng như ngây, Tam Thanh là thánh, bao thuở xuống đây! Nay ta nói thiệt, cho các ngươi hay. Thầy ta vưng chỉ, quyết đến Phương Tây. Ðến nay vô sự, đi dạo chốn nầy, hưởng đồ cúng kiến, chơi giỡn giải khuây. Các ngươi lạy lục, cảm động lòng nầy. Bởi xin nước quý, năn nỉ nói nhây. Kim đơn không có, phải tiểu cho đầy.

Các đạo sĩ nghe nói tới đó, liền lấy chổi đập đùa, kẻ lại vác ngói gạch liệng đại. Ba người đằng vân bay về. Ðến phương trượng không dánh đánh tiếng vì sợ thầy hay, nằm ngủ lại như cũ.

Rạng ngày vua nước Xa Trì lâm triều, bá quan văn võ chầu chực. Hoàng môn quan và tâu rằng: "Có Hòa Thượng ở nước Ðại Ðường đi thỉnh kinh Tây Phương, ban cho đổi điệp thông hành". Vua Xa Trì phán rằng: "Hòa Thượng nầy cũng chướng, hết chỗ chết hay sao, mới tìm đến đây mà bỏ mạng! Vậy chớ quan tuần bộ đâu, không bắt nó giải cho Quốc Sư đem vào sổ?" Thái sư tâu rằng: "Ðường Tăng Trung huê, đến đây hơn muôn dặm, cũng có thần thông hiệu pháp, mới dám đi Tây Phương mà thỉnh kinh. Xin Bệ Hạ đòi vào, xét điệp cho rõ, sẽ phê cho xuôi việc kẻo mất trắng". Vua Xa Trì y tấum đòi vào. Bốn thầy trò ra mắt và dưng điệp. Vua Xa Trì cầm điệp đương xem. Xảy thấy Hoàng môn quan đến tâu rằng: "Có ba vị Quốc Sư đến". Vua Xa Trì thất kinh buông điệp, bước xuống điện mà tiếp nghinh.

Khi ấy Tam Tạng ngó thấy một thầy cả đi trước, hai thầy chùa vá theo sau. Bá quan văn võ đều quì lạy, cúi đầu không dám ngó lên. Vua Xa Trì phán hỏi rằng: "Quốc Sư, trẩm không có việc chi, nên chẳng dám thỉnh, chẳng hay Quốc Sư, đến đây dạy điều điều chi?" Hổ Lực đại tiên nói: "Tôi đi thưa một chuyện, còn bốn hòa thượng nầy ở đâu mới đến đây?" Vua Xa Trì nói: "Bốn sãi nầy ở Ðại Ðường phụng chỉ qua Tây Phương thỉnh kinh, nay đến đổi điệp thông hành mà đi nữa". Hỗ Lực đại tiên vỗ tay cười lớn rằng: "Vậy mà tôi tưởng chúng nó đã trốn khỏi, không dè còn ở lại đây". Vua Xa Trì kinh hãi hỏi rằng: "Quốc Sư nói lạ lùng, trẫm nghe không hiểu; bởi chúng nó mới đến, trẫm truyền bắt giải cho Quốc Sư, chẳng ngờ Thừa tướng tâu, vân vân. Trẫm nghe cũng phải, nên đòi vào coi điệp ra thể nào, vừa thấy Quốc Sư đến chơi, sao lại nói tiếng lạ như vậy? Hay là chúng nó có lỗi với Quốc Sư chăng?" Hổ Lực đại tiên cười rằng: "Bệ Hạ không rõ, bữa hôm qua chúng nói mới đến, đập chết hai đứa học trò tôi; lại phá xe, và thả hết 500 sãi. Hồi hôm chúng tôi đương cúng cầu nước thánh kim đơn dưng cho bệ hạ, chúng nó lén vào xô ba vị thánh thượng, hiện hình Tam Thanh ăn hết đồ cúng, chúng tôi ngỡ thiệt Tam Thanh giáng hạ, xin nước thánh mà dưng, chúng nó đái vào lục bình mà kiêu ngạo, chúng tôi bắt không đặng, chúng nó chạy mất đi. Té ra bây giờ còn lẫn bẩn lại đây, thiệt là trời cho trả oán". Vua Xa Trì nghe tâu nổi giận truyền chém bốn thầy trò. Tôn Hành Giả nói lớn rằng: "Xin Bệ Hạ bớt trận lôi đình, cho tôi tâu với Quốc Sư hôm qua chúng tôi giết hai người đệ tử, có chứng ai chỉ ra? Thôi tôi cũng chịu đỡ cho xuôi, bắt hai sãi nầy đền mạng. Lại nói chúng tôi phá xe trả thù, không chứng cớ, cũng nhịn thua xin ở lại làm tù, xin Bệ Hạ đổi điệp thông hành, cho thầy tôi đi thỉnh kinh kẻo trễ. Chớ như nói chuyện hồi hôm chúng tôi đi làm tác tệ, sự ấy khó nghe. Bởi chúng tôi là thầy sãi mới đến đây, biết đường đâu mà đi phá đám? Nếu quả có sự ấy sao Quốc Sư không bắt nạp tức thì? Vả chăng thiên hạ nhiều người, sao nhè thầy tôi mà nói, xin Bệ Hạ xét lại mà xử cho công binh". Vua Xa Trì tánh hay lôi thôi, nghe Hành Giả đối nại cũng hữu lý, nên không biết sao mà giải quyết.

Xảy thấy quan Hoàng môn vào tâu rằng: "Có một người hương chức già, xin vào tâu việc cần gấp". Vua Xa Trì cho triệu vào. Bốn mươi hương chức già đồng quỳ lạy tâu rằng: "Mãn mùa xuân trời chưa mưa, chắc là phải hạn. Xin Bệ Hạ thỉnh một vị Quốc Sư đảo võ, đặng trời mưa cứu việc mùa màng". Vua Xa Trì nghe tấu, liền ngó Tam Tạng mà phán rằng: "Trẫm khi trước cũng bị hạn như năm nay, các sãi đảo võ không đặng. Nhờ có ba vị Quốc Sư xuống cầu mưa như thường, cứu dân khỏi chết, nên trẫm trọng đạo mà ghét tăng. Nay ngươi phạm tội với Quốc Sư lẽ thì không thứ, như ngươi dám cầu mưa với Quốc Sư để cho biết ai cao ai thấp. Nếu các ngươi cầu mưa đặng thì trẫm tha tội, và đổi điệp thông hành, bằng thua thì trẫm chém chết!" Tôn Hành Giả cười rằng: "Cái sự đảo võ kinh với Quốc Sư, tôi chắc làm đặng".

Khi ấy vua Xa Trì truyền quân lập đàn, đặng vua lên lầu ngũ phụng xem thử. Ba vị Quốc Sư cũng theo vua lên lầu.

Còn Tam Tạng với ba trò đứng dưới lầu ngó lên lơ láo. Giây phút thấy một ông quan lên báo rằng: "Ðàn tràng lập rồi, xin Quốc Sư đảo võ". Hỗ Lực đại tiên từ tạ vua mà xuống lầu.

Khi ấy Tôn Hành Giả đó đường hỏi rằng: "Tiên sanh đi đâu đây?" Hổ Lực đại tiên nói: "Ta lên đàn đảo võ". Tôn Hành Giả nói: "Thầy ỷ quá chừng, không biết nhường cho kẻ phương xa cầu trước. Thôi thôi, tôi biết rồi, rồng mạnh không hơn rắn có thể, thầy hãy cầu trước đi. Song phải giao kết cho có vua làm chứng mới đặng". Hổ Lực hỏi: "Giao ước giống gì nữa?" Tôn Hành Giả nói: "Thầy đảo võ, rồi tôi cũng đảo võ, nếu mưa xuống ai cũng tranh phần của mình. Phải giao trước cho rõ ràng mới đặng". Hổ Lực đại tiên nói: "Phép ta đảo võ đều có chừng, đánh lịnh bài một tiếng thứ nhứt nổi gió, đánh lịnh bài một tiếng thứ nhì thì trời kéo mây, tiếng thứ ba sấm chớp, tiếng thứ tư mưa tới, tiếng thứ năm tan mây. Công việc trong phiên ta nội bấy nhiêu đó, rồi tới phiên ngươi". Tôn Hành Giả nói: "Phải, phải, hay lắm, thầy cầu trước coi thử". Hổ Lực đại tiên lên đàn, bốn thầy trò theo coi đồ trận. Thấy đài cao ba trượng, xung quanh cặm 28 ngọn cờ nhị thập bát tú. Trên bàn hương án, rực rỡ đèn hoa, có dựng một cây kim bài lưu hương, trong kim bài có chạm tên Lôi Thần, dưới bàn có năm ché nước đầy, mỗi ché nước đều thả thành dương liễu nỗi trên mặt, trên nhành dương lại để một miếng thiếc, có vẽ bùa ngũ lôi.

Còn xung quanh có năm cây trụ, mỗi cây trụ đều có đề tên thần. Cây thì đề thần gió, cây thì đề thần mây, cây thì đề Lôi Công, cây thì đề Ðiển Mẫu, cây thì đề Tứ Hải Long Vương. Mỗi cây trụ đều có hai đạo sĩ cầm trái chùy bằng sắt mà hờ, đợi nghe đánh lịnh bài sẽ đóng trụ ấy, ở phía sau nhiều thầy đạo sĩ viết sớ vẽ bùa. Còn vòng ngoài có bong hình Thổ Ðịa phù sứ cầm búa cầm sớ, coi như hình sống.

Lúc ấy, Hổ Lực đại tiên lên đàn, Ðạo sĩ dưng gươm và bùa giấy vàng saÜn, Hổ Lực đại tiên cầm gươm làm phép, đọc chú đốt bùa. Ðọc sớ rồi phong lại, đưa cho đạo sĩ để trên bàn tay hình nộm đốt luôn.

Giây phút đánh lịnh bài một cái xèng, gió hiu hiu thổi. Bát Giới nói: "Không xong, không xong, đạo sĩ nầy thật giỏi, đánh lịnh bài một tiếng, nổi gió tức thì". Tôn Hành Giả nói nhỏ rằng: "Hai anh em đừng nói chuyện chí với ta, để ta xuất thần đi lo công việc". Nói rồi nhổ lông hóa hình giả đứng đó, còn hình thiệt biến lên mây.

Khi ấy Phong bà là Dì gió và Tốn nhị lang là thần dông đương làm gió. Tôn Hành Giả bước tới, Phong bà và Tốn nhị lang đồng chào. Tôn Hành Giả nói: "Lão Tôn bảo hộ Ðường Tăng đi thỉnh kinh Tây Phương. Nay ta đàn cuộc đảo võ kinh với Hổ Lực đạo sĩ. Các người đừng giúp yêu đạo, trợ Lão Tôn thì có ơn, nếu còn cho một chút gió phất phơ sợi râu nó, ta cũng đập các ngươi hai chục thiết bãng chẳng dung". Phong bà và Tốn nhị lang thưa rằng: "Chúng tôi vưng lời Ðại Thánh". Liền thâu gió tức thời.

Khi ấy Hổ Lực đốt bùa làm phép, vân vân rồi đánh lịnh bài một tiếng nữa. Xảy thấy mây kéo cuộn cuộn, Tôn Hành Giả cầm thiết bãng lại hỏi rằng: "Người tên chi, kéo mây đi đâu đó?" Vân Ðồng xưng tên. Tôn Hành Giả cũng thuật chuyện lại như hồi nãy, Vân Ðồng vưng lịnh thâu mây, trời nắng lại chang chang. Hổ Lực lấy làm lạ, cầm gượm xã tóc, niệm chú đốt bùa, đánh lịnh bài và đóng nọc (đóng trụ).

Khi ấy Lôi Công, Ðiễn mẫu vừa đi tới, gặp Tôn Hành Giả thuật chuyện đầu đuôi. Lôi Công Ðặng thiên quân nói: "Hổ Lực đạo sĩ làm chánh phép ngũ lôi, đốt sớ thấu Thượng Ðế, nên chúng tôi phụng chỉ giúp mưa". Tôn Hành Giả nói: "Như vậy thì ở đây mà đợi ta".

Còn Hổ Lực đại tiên không thấy sấm chớp, liền thêm hương làm phép, đánh một tiếng lịnh bài.

Khi ấy Tứ Hải Long Vương đồng tới. Tôn Hành Giả đón lại hỏi rằng: "Ngao Quảng đi đâu đó?" Ngao Quảng liền chào Ðại Thánh, Tôn Hành Giả thuật chuyện, vân vân. Rồi nói với Ngao Thuận rằng: "Hôm trước cám tình lịnh lang trói con quái mà cứu thầy tôi". Ngao Thuận nói rằng: "Tôi còn xiềng nó dưới biển, đợi Ðại Thánh khi nào ghé sẽ xử tội, chớ tôi không dám tự chuyên". Tôn Hành Giả nói: "Tự ý ông trị tội nhẹ nặng cũng đặng, đừng đợi tôi làm chi". Nói rồi day qua ngó các Long Vương mà nói rằng: "Khi trước tôi nhờ bốn ông giúp sức, mà chưa thành công, nay xin giúp tôi cho nên việc. Hổ Lực đão sĩ nó đánh lịnh bài bốn lần rồi, tới phiên tôi đảo võ. Song tôi chẳng biết đốt bùa đọc chú và đánh lịnh bài, các ông cứ việc mưa giúp". Ðặng thiên quân đáp rằng: "Ðại Thánh biểu lẽ nào nào tôi dám cải. Song phải có hiệu lịnh mới xong, nếu không thì sấm chớp gió mưa không có thứ tự". Tôn Hành Giả nói rằng: "Như vậy thì các ông cứ coi chừng cây thiết bãng của tôi hễ đưa lên lần thứ nhứt thì nổi gió, đưa lên lần thứ nhì thì kéo mây vẫn vũ, đưa lên lần thứ ba thì sấm chớp, đưa lên lần thứ tư thì mưa, đưa lên thứ năm thì tành và nắng lập tức". Ai nấy đồng chịu y lời.

Khi ấy Tôn Hành Giả sắp đặt xong xã, liền xuống thâu lông hiện hình nói lớn rằng: "Tiên sanh đánh lịnh bài đã bốn lần không linh hiệu chi hết, vậy thì bước xuống, để cho tôi lên đàn". Hổ Lực đại tiên túng phải bước xuống, đi lên lầu một nước. Tôn Hành Giả theo sau lưng. Vua Xa Trì phán rằng: "Quả nhơn lóng tai nghe đủ bốn tiếng lịnh bài, sao không thấy mưa xuống?" Hổ Lực đại tiên nói lướt rằng: "Bữa nay Long Thần đi khỏi?" Tôn Hành Giả hét lớn rằng: "Long Thần đi khỏi bao giờ? Quốc Sư non tay ấn cầu không đặng, khéo kiếm chuyện mà đổ thừa. Ðể thầy tôi tụng kinh đảo võ thì có mưa lớn cho mà coi". Vua Xa Trì phán rằng: "Vậy thì Hòa Thượng lên đàn làm phép đi, trẫm còn ngự tại đây xem thử". Tôn Hành Giả phụng chỉ xuống thỉnh thầy lên đàn. Tam Tạng nói: "Ta biết làm sao mà đão vỏ?" Hành Giả thưa rằng: "Thầy cứ ngồi tụng tâm kinh, để mặc tôi giúp sức". Tam Tạng y lời.

Khi ấy có một ông quan chạy lên hỏi rằng: "Bệ Hạ truyền chỉ hỏi thầy: Sao không đốt bùa, đánh lịnh bài, cứ ngồi đọc lầm thầm mãi?" Tôn Hành Giả vội nói hớt rằng: "Không cần mấy chuyện ấy, cứ tụng kinh đảo vỏ mà thôi". Ông quan ấy lên lầu tâu lại.

Còn Tôn Hành Giả thấy thầy vừa tụng dứt tâm kinh, liền móc Như ý kim cô trong lỗ tai dồi lên, biến ra cây thiết bảng, đứng dựa bên, cầm thiết bảng đưa lên, vừa hạ thiết bảng xuống thì giông gió đùng đùng, dường như bão tố. Tôn Hành Giả đưa thiết bảng lên nữa, mây kéo mịt mù, ai nấy đều lấy làm lạ. Tôn Hành Giả giơ thiết bảng lần thứ ba, thì chớp giăng, sấm nổ.

Khi ấy bá tánh trong nước Xa Trì nghe sấm dậy vang trời, thì đều mừng rỡ, đặt bàn hương án. Tôn Hành Giả kêu lớn rằng: "Lão Ðặng, coi có đứa con nào bất hiếu và quan nào bất trung, đánh ít người mà làm gương cho thiên hạ". Nói rồi giây phút nghe sấm nổ rầm rầm, dường như lở non lở núi! Tôn Hành Giả giơ thiết bảng lên nữa, mưa xuống dầm dề, từ cuối giờ Thìn đến giờ Ngọ mà chưa tạnh.

Khi ấy vua nước Xa Trì thấy đất bằng nổi sóng, đường lộ thành sông, thất kinh truyền chỉ rằng: "Mưa đã đủ dùng rồi, nếu thêm nữa thì lụt, càng thêm hại lắm". Tôn Hành Giả giơ thiết bảng lên, tức thì mưa tan mây tạnh, giây phút nổi nắng chan chan. Vua Xa Trì mầng rỡ, bá quan văn võ khen rằng: "Hòa Thượng giỏi lắm! Thường khi Quốc Sư đảo vỏ, khi thôi còn mưa pháy pháy một đôi giờ, còn Hòa Thượng này muốn tạnh thì thấy nắng!" Vua Xa Trì xuống lầu, lên ngai ngồi ngự, lấy điệp mà xem, quyết đổi điệp thông hành cho Tam Tạng. Ba vị Quốc Sư cản rằng: "Ðám mưa nầy của chúng tôi, không phải các Hòa Thượng cầu đặng". Vua Xa Trì phán rằng: "Quốc Sư nói Long Thần đi khỏi, nên không mưa, sao hòa thượng lên đàn tụng kinh thì trời mưa như cầm chỉnh mà đỗ, bây giờ còn tranh hành làm sao?" Hổ Lực đại tiên tâu rằng: "Tôi đảo vỏ thuở nay, Long Thần không dám trễ, chắc là bữa nay mấy vị mắt đi khỏi, kẻ có người không, nên chờ nhau mới chậm. Vừa ưa Hòa Thượng lên đàn tụng kinh lôi thôi đó, thì Long Thần mới vừa tới, nên nhơn đó mà nên công, xét lại mà coi thì biết ai mà thỉnh tới, lẽ nào mới ngồi một chút, mà xuống kịp hay sao?" Vua Xa Trì nghe nói, hồ nghi lưỡng lự.

Khi ấy Tôn Hành Giả đứng dưới sân chầu, nghe rõ liền tâu rằng: "Bàng môn tả đạo làm chẳng nên công, nhờ có tài lợi khẩu. Ngay Tứ Hải Long Vương còn đó, tôi chưa cho về, như Quốc Sư có tài phép thì bảo Long Vương hiện hình trên mây, tôi chịu nhường công thứ nhứt". Vua Xa Trì mừng rỡ phán rằng: "Trẫm lên ngôi đã hai mươi hai năm, chưa từng thấy rồng thiệt. Nay nhờ Tăng, Ðạo đấu phép, trẫm xem cho biết chơn long. Ai kêu rồng hiện hình, thì đặng phần thứ nhứt". Hổ Lực đại tiên nói: "Chúng tôi kêu không đặng, Hòa Thượng giỏi thì kêu thử mà coi!" Tôn Hành Giả bước ra ngước mặt kêu lớn rằng: "Xin Tứ Hải Long Vương hiện nguyên hình xem thử?" Xãy thấy bốn rồng lộn trên mây, chúa tôi lấy làm lạ lùng, đồng thắp hương làm lễ. Vua Xa Trì vái rằng: "Trẫm cám ơn bốn vị đại vương cho thấy, xin lui về, sau sẽ dọn lễ tạ ơn". Tôn Hành Giả nói: "Thôi, các vị thần thánh lui về, sau sẽ trả lễ". Nói rồi bốn rồng biến mất, chư thần cũng về trời.