Người bạn đồng học cũ của tôi là Dương Sơn vừa tham dự đại hội Văn bút ở Tokyo về. Gặp tôi ở phi trường, anh đã cho biết là Anh Tử vẫn còn sống và hiện đã là một nữ văn sĩ nổi tiếng ở đất Nhật.

Tin đến với tôi quá đột ngột và bất ngờ, khiến tôi không biết mình đã nghe lầm không. Bởi vì một cô gái hiền lành, yếu đuối sống giữa thời đạn bom, rồi đột nhiên bặt tin suốt mười tám năm trời, giờ lại nghe tin còn sống mà lại nổi danh nữa. Chẳng phải là huyễn hoặc như chỉ có trong tiểu thuyết ư?

Nhưng sự huyễn hoặc đó lại khiến tôi sững sờ đến độ muốn kêu to. Ở đây tôi cần nói rõ một điều. Anh Tử là một cô gái Nhật sống trên đất Trung Hoa trong thời Nhật Hoa chiến tranh. Một cuộc chiến khốc liệt trong bối cảnh đệ nhị thế chiến. Và sau đó tôi và nàng đã mất liên lạc nhau suốt mười tám năm đằng đẵng.

Chuyện mười tám năm qua nào có thể diễn đạt trong một vài câu ngắn? Nên tôi đã nắm lấy tay Dương Sơn kéo đến một quán rượu gần đó. Thứ nhất là để rửa bụi cho người bạn vừa đi xa về và thứ hai là để chúc mừng cho sự thành công trên đường văn học của cố nhân.

Trên đường đi, Dương Sơn đã thích thú ngắm những cô nữ sinh hồn nhiên với cặp sách trên tay, mà mơ màng đến những kỷ niệm ngày xưa cũ. Anh ta nói với tôi.

- Ngươi còn nhớ đến cảnh chúng mình còn ở thời trung học không? Anh Tử cũng giống như những gái kia, ưa nói ưa cười như con sáo nhở.

"Chim Yến nhỏ" là một những biệt hiệu của Anh Tử. Tôi thầm khen cái trí nhờ tốt của Dương Sơn. Điều anh chàng nói khiến tôi nhớ lại cái hình ảnh bé nhỏ xinh xắn của người xưa. Bất giác tôi thở dài.

- Có điều, bây giờ bọn mình đứa nào cũng trên bốn mươi rồi. Vì vậy bây giờ chắc hẳn Anh Tử không còn là chim Yến nữa đâu. Ai cũng già…

Dương Sơn lắc đầu, cười nói.

- Anh Tử chẳng thấy già, có điều cô ấy gầy hơn trước. Vẫn còn đẹp, đẹp một cách yếu đuối. Nếu mà không sợ vi trùng lao thì khi gặp nàng, tao chắc mi vẫn có thể mê tít đi được.

Tôi ngạc nhiên.

- Sao? Nàng đang bệnh ư?

Dương Sơn thở dài.

- Trải qua bao nhiêu gian truân khổ nhọc, không chết đã là may rồi, bệnh nào có nghĩa lý gì?

Dương Sơn thời tuổi trẻ, nổi tiếng là anh chàng tinh quái, hắn có biệt danh là "Quỷ ma lanh". Thông minh, lanh lợi, kiên nhẫn nhưng tinh nghịch. Đôi lúc như kẻ hận đời. Nhưng sự việc này có thể coi là do hoàn cảnh tạo nên. Chiến tranh! Bao nhiêu mơ ước của chàng trai mới lớn đều biến thành ảo ảnh, rồi còn bị vợ ly dị. Bất mãn đã biến anh thành con người cuồng ngạo, cay đắng với cuộc đời, vì vậy với những gì người khác xem là khẩn trương, quan trọng, thì hắn lại ung dung, thư thả, xem sự việc chẳng ra ký lô nào cả. Chuyện người khác đắc chí xem như thắng lợi thì với hắn lại là chuyện tầm thường. Hắn thích nói chuyện trên trời dưới biển hơn là chuyện chính danh. Nhiều lúc khiến người đối diện không biết nên cười hay mếu.

Tại một quán ăn bình thường, tôi gọi một chai rượu cao độ, rồi nâng ly lên nói.

- Nào! Ông bạn ma lanh của ta. Hãy nâng ly uống mừng cho Anh Tử bọn mình đi.

Trước kia Dương Sơn chẳng hề uống rượu. Nhưng hôm ấy hắn đã uống liền một hơi ba ly. Xong ngồi lặng yên hút thuốc. Hắn thẫn thờ nhìn những làn khói thuốc đang tỏa ra bay lên một cách trầm tư. Thấy vậy, tôi hỏi.

- Anh Tử bệnh có nặng lắm không?

- Chưa đến đỗi nào… Mong là ma quỷ cầu hộ cho nàng.

Tôi ngạc nhiên.

- Mi nói gì lạ vậy? Say rồi à?

- Không ta chưa say, chỉ có Thượng đế là say. - Dương Sơn vừa cười vừa nói - Ông trời đã khiến cho cuộc đời này điên đảo khiến ta chỉ còn thấy ma quỷ là đáng tin thôi.

Tôi biết Dương Sơn đã bắt đầu nói ngông. Châm biếm là nguồn vui của anh chàng. Tôi vội cắt ngang để tránh anh chàng đi đến chỗ bi phẫn. Tôi hỏi.

- Anh biết là Anh Tử đã lập gia đình chưa? Với người đang bệnh hoạn, có một mái ấm gia đình là chỗ nương tựa tốt nhất.

Dương Sơn nhún vai.

- Người thông minh chẳng bao giờ lập gia đình cậu ạ.

- Sao vậy?

Dương Sơn rót đầy cốc rượu, nói.

- Chẳng hạn như chuyện uống rượu đây. Lần đầu uống là vì hiếu kỳ, đến lần thứ hai uống là vì bị kích thích. Còn tiếp tục uống thì rõ là vì mê muội, mất khôn rồi. Anh Tử là cô nàng thông minh nên chẳng muốn thử lần thứ ba.

- Chẳng lẽ Anh Tử vẫn còn nhớ đến Uông Đông Nguyên và Ngô Hán Thanh?

- Có nhớ thì chỉ khó một lúc là hả hê. Tính tình của người đàn bà có bản lãnh là thế. Giữ cũng được mà buôn cũng dễ.

Tôi không đồng tình.

- Nhưng đàn bà có thế nào thì cũng chỉ là đàn bà, đúng ra ngươi phải khuyên nàng tìm một nơi để tựa. Giờ này không lập gia đình thì đến bao giờ mới lập? - Tôi thở dài nói - Đời người con gái giống như cánh hoa anh đào. Sớm nở tối tàn. Đâu tươi được bao lâu?

Dương Sơn hớp một hớp rượu nói.

- Chuyện đó cũng không nhất thiết. Cây đã có quả rồi thì… À quên. Ta quên cho ngươi biết một điều, đấy là con gái của Anh Tử giờ đã lên Trung học rồi đấy.

Tôi ngạc nhiên.

- Anh Tử chưa lấy chồng làm sao có con?

Tuy nói thế nhưng tôi vẫn hoang mang. Chẳng lẽ những lời đồn đại ngày xưa trong lớp là có thật? Tôi tò mò.

- Anh Tử đã có con? Có phải là con của Uông Đông Nguyên không?

Dương Sơn ngập ngừng.

- Tao cũng định hỏi mày điều đó. Chẳng lẽ Ngô Hán Thanh chẳng nói gì với mi?

Tôi lắc đầu.

- Lúc đó tao chỉ là kẻ đứng bên đường. Ở trong trường chuyện gì tao cũng biết mà chuyện gì tao cũng không biết, bằng chứng là chuyện Anh Tử có thai, cũng do chính ngươi nói ta nghe.

Dương Sơn gật đầu.

- Vâng, lúc đó ta chỉ là một chú hề, chuyện gì cũng soi mói. Nhưng bây giờ nghĩ ra ta lại hồ đồ hơn trước nhiều.

- Thế ngươi có hỏi nàng chuyện đó không?

Dương Sơn nốc cạn ly rượu. Yên lặng một chút nói.

- Có chứ! Một lần tao mời nàng đi uống rượu. Đợi khi Anh Tử uống say mới đem sự việc ra hỏi. Nhưng Anh Tử chỉ khóc và xin tao đừng nhắc đến chuyện cũ nữa. Sau đó cô nàng lấy ra một bức ảnh của Uông Đông Nguyên, một cái đồng hồ mạ vàng của Ngô Hán Thanh.

- Chắc Anh Tử có điều khó nói.

- Có lẽ vậy.

- Rồi ngươi có hỏi han thêm được gì không?

- Lúc đó tao cũng đã xay.

- Rồi sau đó?

- Thôi đừng hỏi nữa.

Xem ra Dương Sơn đã bắt đầu say. Đôi mắt hắn đỏ ngầu. Hắn đặt mạnh ly rượu vừa uống cạn xuống bàn, lớn tiếng.

- Chúng ta đều là những con người không may, bị cuộc đời đùa bỡn. Anh Tử cũng chỉ là một nạn nhân đáng thương. Trong tám năm kháng chiến chống Nhật. Chúng ta làm được gì? Rồi trong mười mấy năm qua, chúng ta lại làm được gì? Cuộc đời chết tiệt này, chẳng có chỗ cho người lương thiện sinh sống. Trung thành với tình yêu? Tình yêu chạy trốn. Trung thành với chân lý? Chân lý ngoảnh mặt. Mi nói đi! Như vậy những người bạn đã mất của ta, liệu có nhắm mắt được không?

Thế này thì không ổn rồi! Căn bệnh cuồng ngông của Dương Sơn lại trỗi dậy. Nhưng không thể phủ nhận một điều là mỗi lời nói của hắn đều có cái lý của nó. Tôi không biết phải nói thế nào để an ủi. Chỉ biết rót thêm rượu đầy ly rồi nói.

- Thôi đừng đề cập đến chuyện đó nữa. Hãy uống một bữa cho thật say đi!

- Được. Chúng ta cạn ly! - Dương Sơn nói rồi nâng ly lên - Ta phải uống thật say để quên đi cái hồ đồ ngày cũ của mình. Nghĩ lại ngày xưa mà lòng ta thật bứt rứt. Ngày đó người trêu chọc Anh Tử nhiều nhất là ta, ngày đó ta quá chủ quan, quá hồ đồ. Trong khi Anh Tử với chúng ta thì…

Dương Sơn nói đến đây gục xuống, tôi giật mình đỡ hắn dậy. Dương Sơn tiếp tục nói.

- Tại sao? Tại sao ta làm thế? Bây giờ ta phải giải thích thế nào? Tự thú tội lỗi mình? Lẽ phải chân lý cuộc đời là đâu?

Đúng Dương Sơn đã say rồi. Tôi chợt hối hận vì đã khơi lại chuyện cũ, để hắn đau lòng thế.

Tôi dìu Dương Sơn ra khỏi quán, đưa về nhà.

Đến nhà, đúng ra tôi đã lăn ra ngủ sau một ngày làm việc mệt nhọc. Vậy mà không hiểu sao tôi lại không thể ngủ được. Tin tức về Anh Tử làm tôi quá phấn chấn. Tôi nằm đó, gối tay lên đầu, nhìn ra song cửa. Đêm trăng sáng. Sao trời lấp lánh. Giờ này vạn vật đều say giấc điệp. Đêm đã khuya lắm rồi. Nhưng ở phương trời xa, Anh Tử đang làm gì? Nàng có nghĩ đến người xưa? Có tìm lại kỷ niệm cũ trong những ngày thơ đầy mộng mị?