Đặng muốn bước tới. Nhưng anh cũng muốn bước lui. Hay là mình nhìn nhầm? Kia, chiếc ba-lô khoác lên vai, hăm hở? Thế nghĩa là thế nào?

Anh phó phòng bắt tay anh trạm trưởng vừa chạy ra:

- Chào các đồng chí! Phòng tổ chức tăng cường cho trạm một công nhân lành nghề, theo yêu cầu của các đồng chí.

Anh trạm trưởng chìa cánh tay vẫn còn băng vì vết bỏng của bom napan, hướng về phía cô gái:

- Hay quá! Rất hoan nghênh! Nghe tên cô mãi, hôm nay mới gặp! Đặng ơi! Đặng!

Trạm trưởng vừa nhìn quanh vừa gọi. Nếu không có tiếng gọi và cái vẫy tay của trạm trưởng, có lẽ đôi chân Đặng đã mềm nhũn ra. Anh lấy hết sức, bước tới.

- Anh Đặng!

Cô bạn gái chào anh, mắt trong như nước suối. Đặng đáp, hai tai ù đặc, không nghe rõ là mình đã nói gì.

Anh phó phòng chìa tay:

- Cậu Đặng khỏe chứ? Sao? Tóc tai, râu ria thế này?

Đặng đỏ hết cả mặt mũi. Anh trạm trưởng:

- Đồng chí Đặng đang đau đẻ những cái nắp bơm xăng!

- Thế à? Các cậu gan thế à? Nào, chào dũng sĩ!

Anh bóp tay Đặng đau quá. Đau, nhưng mừng lắm vì anh ấy hiểu mình!

- Sao? Những cái nắp bơm xăng đến đâu rồi?

Anh trạm trưởng cười:

- Đã tiến từ bước này đến bước khác.

- Thế nghĩa là các cậu không phải xin Cục nữa, chứ gì?

Anh trạm trưởng:

- Chúng tôi chưa dám nói vậy. Sợ thiếu khiêm tốn! Các anh cứ cho, chúng tôi xin nhận. Và cảm ơn!

- Các cậu ma lanh lắm!

Rồi anh hạ thấp giọng:

- Gay lắm các cậu ạ. Không ngờ cái đường Trường Sơn nó ngốn lắm nắp bơm xăng đến thế. Xin thêm của anh em, cũng mất nhiều thời giờ, lại không dễ. Nghe nói các cậu đang đúc. Bọn mình đến xem, có thừa thì xin cho các trạm khác.

Anh trạm trưởng gãi đầu:

- Nói thật với anh là đang mắc.

- Các cậu mắc ở chỗ nào?

- Bây giờ đang xoay hướng đúc ép phân tử.

- Hả? Các cậu học ở đâu thế?

- Dạ. Tôi cũng biết sơ sơ.

- Thế à? Phòng kỹ thuật cũng đang nghiên cứu.

Đặng bật dậy, như người vừa tỉnh cơn mê:

- Đến đâu rồi, hở anh?

- Cũng còn gay. Vì vấn đề là làm sao thích hợp nhất với điều kiện của các trạm trong tình thế hiện nay.

- Vậy các nơi người ta làm thế nào, hở anh?

- Mình có mượn tài liệu mang lên đây. Nhưng mà. nói chung là có nhiều điều kiện các cậu chắc khó theo được.

- Tài liệu ở đâu, hở anh?

- Trong cặp kia. Chốc nữa, ta xem chung. Nhưng đại khái là cho vào khuôn, dập lại, rồi đặt vào bình, xả hơi nóng để giữ nhiệt. Nói tóm lại là.

Đặng thở dài. Anh trạm trưởng nói đúng: Ta phải làm, nhưng làm theo cách của ta, với hoàn cảnh của ta.

Trạm trưởng:

- Thôi mời anh vào lán nghỉ. Lát nữa ta nói tiếp. Đặng, đưa cô ấy sang tổ nữ giúp mình, nghe!

Đặng đỡ chiếc ba-lô. Hai người đi bên cạnh nhau.

- Em lên đây công tác, anh Đặng ạ.

- Thế à? Anh cứ tưởng.

Đôi mắt cô gái nhìn Đặng:

- Tưởng sao?

- Ờ. Tưởng em ở lại dưới ấy.

Cô gái tủm tỉm cười:

- Người ta cứ hay tưởng.

- Ờ.

- Nhưng mà em lên đây, anh cũng đừng tưởng. Không phải đâu nhé. Thôi, anh đưa ba-lô đây cho em. Ở chỗ hai chị đang gội đầu kia chứ gì? Được rồi.

Từ đó đến chiều, Đặng vùi đầu vào đống tài liệu, đọc, ghi. Rất nhiều điều bổ ích. Nhưng đại khái cũng giống những điều Đặng và trạm trưởng đã làm, chỉ khác là chính xác hơn, khoa học hơn. Riêng về cách làm thì mọi chỉ dẫn đều vượt ra ngoài hoàn cảnh hiện nay của trạm.

Trạm trưởng hỏi:

- Bây giờ sao, hả Đặng?

- Thôi, có tài liệu rồi. Ta cứ dựa vào nguyên lý chung của sách mà tạo ra cách làm riêng thôi, anh ạ.

Trạm trưởng nhìn quyển sổ ghi chép của Đặng, khen:

- Khá! Thằng khá quá!

Đến lúc ngồi quạt lửa, tay thì quay mà đầu óc Đặng nghĩ đâu đâu. Ừ, anh đừng tưởng. Tưởng.

Tiếng quạt quay rè rè. Bễ lò cháy hồng. Chiếc khuôn với đôi vít ép làm xong, sấy kỹ, đặt trên mặt đe.

Anh trạm trưởng:

- Sao Đặng? Mầy nghĩ sao? Có được không?

- Để xem đã.

- Xem mãi. Làm tới đi!

- Ờ. Theo tài liệu thì phải sấy khuôn đến trên hai trăm độ, anh ạ. Tôi sợ khuôn nóng không đều.

- Ờ. phải tìm cách đo theo kiểu của ta. Nhưng mà cứ xem bằng mắt thì cũng biết nhiệt tình nó cao lắm! Cũng sáng chói như nước nhôm ở độ nấu chảy. Một cô gái có bản lĩnh. Rất có bản lĩnh.

- Ờ. ờ. Được rồi đấy, anh ạ.

Nước nhôm màu hổ phách rót vào khuôn.

- Ép đi! Mỗi người một bên. Vặn cho đều tay.

Hai anh em vặn, vặn. Mảnh khuôn nén xuống, chặt dần.

- Đặng! Nhìn đi đâu! Thôi!

Nước nhôm đỏ từ miệng lỗ khuôn phụt ra, rơi xuống mặt đe lạnh. Một tiếng nổ sắc đanh, hết sức bất ngờ.

- Ối!

Đặng ôm mặt, loạng choạng mấy bước, rồi ngã ngồi xuống chiếc cán búa vứt bên cạnh đe.

- Có sao không, Đặng?

Trạm trưởng chạy đến đỡ Đặng, mặc dù những vết bỏng rát buốt cũng đang cắn trên mặt anh.

*

* *

Đặng và trạm trưởng tháo khuôn, gắp cái nắp bơm xăng đúc ép lần thứ hai ra. Nó nằm đấy, tròn tròn cao cao, trắng lóa một màu bạc trên mặt đe nhẵn bóng. Ống chân không và lỗ hút hình trăng lưỡi liềm đã hiện ra! Có điều là lại thiếu. Thiếu ở chỗ khác, trên thân nắp. Anh trạm trưởng ngắm nắp bơm một lúc rồi nói:

- Cái này được đó, Đặng à!

Đặng hồi hộp, hy vọng. Anh cảm thấy máu đang dồn lên mặt mình, nóng, đỏ. Lớp than đổ thêm trên bễ, sau bao lớp đã tàn lụi, lại ửng hồng. Ngọn lửa biếc vươn lên tiếp.

- Đúc thêm cái nữa xem nào!

Tiếng quạt cần cù vẫn cứ quay, không mỏi mệt.

- Mầy đã nói chuyện gì chưa Đặng?

- Chưa.

- Ừ. Yên trí. Lên đây là bước quyết định rồi. Khi nào nói chẳng được.

- Nhưng mà. Tôi sợ.

- Mầy! Lúc nào cũng sợ! Nè, có lúc tao nghĩ vầy: Phải hồi đó tao nhảy luôn lên xe với cô ta thì bây giờ thằng bé ấy đúng là con tao rồi. Hả, có đúng không hả Đặng?

- Tôi nghĩ hơi khác. Căn bản là phải so sánh lực lượng, anh ạ. Ví dụ, như bây giờ, anh gặp một cô kỹ sư, trẻ, đẹp, có tài, anh làm như thế có khi được. Còn hồi đó, anh làm như vậy, có khi chẳng được gì mà thành trò cười.

- Ờ. Ờ. Mầy nói có lý.

Bên ngoài, trăng sáng bay là là trên những đám mây. Hôm nay là mười ba. Mười ba thì trăng đầy. Còn mồng bốn, mồng năm thì có đổ hàng tấn nước nhôm vào, trăng vẫn cứ khuyết!

- Được rồi đấy anh ạ.

-Ừ.

Tháo khuôn. Cái nắp bơm vừa đúc nằm đấy, tròn tròn cao cao, trắng lóa một màu bạc trên mặt đe nhẵn bóng. Hình trăng lưỡi liềm đầy đặn. Cả nắp bơm không thiếu chỗ nào!

- Được rồi!

Tốt! Thành công rồi! Nhưng mà. Anh trạm trưởng ngắm nghía cái nắp:

- Nhưng mà chỗ này hơi lõm một chút, Đặng à.

- Đâu?

- Đây.

- Ừ nhỉ.

- Tại sao hả Đặng? Mầy bảo tại sao?

Trả lời ngay thì còn sớm quá. Đổ lại cái khác nữa.

Cái nắp bơm xăng mới nằm trên mặt đe nhẵn bóng trắng lóa một màu bạc. Trăng lưỡi liềm đầy đặn. Cả nắp bơm không thiếu chỗ nào. Có điều là lại vẫn còn vết lõm. Lõm ở một chỗ khác.

- Mầy bảo tại sao hả Đặng?

Đúng lúc ấy, có một người bước vào lán. Bước chân rất nhẹ nhưng Đặng cảm thấy ngay, mặc dù anh đang để hết trí vào công việc. Có lẽ vì hơi sương lạnh bên ngoài mà người ấy mang vào làm rung ngọn lửa tím. Hay có lẽ do một cảm quan đặc biệt nào, Đặng cũng không rõ. Anh vụt ngẩng đầu lên. Và tưởng mình đang hoa mắt! Nhưng trạm trưởng đã kêu lên, ngạc nhiên:

- Kìa, cô đi đâu đấy?

Cô gái thoáng qua một chút bối rối. Nhưng cô tự chủ được ngay. Cô bước đến bên cạnh bễ rèn, hai tay áo sơ mi khoanh trước ngực, có lẽ cô chưa quen cái lạnh ban đêm của rừng. Cô mỉm cười. Đôi mắt sáng ánh lên bên những tia lửa biếc:

- Em xem các anh làm việc.

- Cô chưa ngủ à?

- Các anh đã đúc được chưa?

- Vẫn còn có chỗ lõm.

Cô gái bỏ tay xuống, bước đến ghé nhìn chiếc nắp bơm xăng:

- Em nghĩ có thể các anh lấy khuôn chưa đều.

Anh trạm trưởng hơi ngả đầu về sau, nhìn cô, cười:

- Thế à? Cô nghĩ đến cái nắp bơm xăng không ngủ.

Cô gái lúng túng, nói vội:

- Em nghĩ đến phân xưởng đúc của nhà máy em.

Đặng đỡ cho cô:

- Chúng tôi cũng đang nghĩ thế. Nhưng làm sao biết được là khuôn nóng đều? Lấy gì đo? Nhất là ở những chỗ cong, chỗ tiếp giáp.

- Ở nhà máy em, người ta quét một lớp phấn đặc biệt bên ngoài khuôn và quan sát sự biến màu của phấn mà định độ nóng khuôn sấy.

Trạm trưởng:

- Cô biết cách chế tạo loại phấn ấy không?

- Em là thợ tiện.

- Thôi được. Thế cũng tốt rồi. Cô đã cho chúng tôi một cái hướng.

Trạm trưởng nhìn chăm chăm vào ngọn lửa biếc đang nhảy múa. Ngón tay anh sờ quanh những vết bỏng trên trán mà anh không hề biết. Anh lẩm bẩm:

- Nghĩa là dùng sự thay đổi vật lý của một chất gì đấy chất ấy phải có những thuộc tính nhất định.

Bỗng Đặng bật lên hỏi trạm trưởng:

- Thiếc đến bao nhiêu độ thì nóng chảy, hở anh?

Trạm trưởng gãi gãi sống mũi:

- Tao. quên. Hình như vài trăm độ thì phải. Mà mày hỏi để làm gì?

- Tôi định thế này: lấy một thỏi thiếc thay cho phấn. Khi sấy khuôn, dí nó vào. Chỗ nào chảy: đạt yêu cầu. Chỗ nào thiếc không chảy: khuôn còn nguội.

- Ờ, ờ. Hay! Hay! Sáng kiến!

Anh ấy khen! Sáng kiến là cái gì? Đó là những bước tất nhiên của một người đang đi tới đích. Người lớn bước dài, trẻ con bước ngắn. Người nào không đi thì tất nhiên là hai chân không bước.

- Nhưng mà phải biết thiếc nóng chảy ở độ nào kia chứ!

Cô gái trả lời ngay:

- Hai trăm ba mươi hai độ!

Trạm trưởng kêu lên:

- Ồ, tốt quá! Sao mà ăn khớp với nhau đến thế!

Đặng nghĩ ngay đến độ nóng của khuôn ghi trong tài liệu: trên hai trăm độ. Nhưng anh còn cẩn thận:

- Thế à? Chắc không?

- Chắc! Chắc như là em đang nhìn thấy anh đứng đây!

Anh trạm trưởng chạy đi. Lát sau, anh quay lại, một thỏi thiếc mới tinh cầm tay, lấp lánh sáng.

- Đây rồi!

Đặng cầm lấy thỏi thiếc, dí vào khuôn. Đầu thỏi thiếc chảy ra. Và những giọt nặng bạc trắng rỏ xuống. Chỗ này tốt rồi! Chỗ này: cũng tốt. Còn chỗ này? Thỏi thiếc ì ra, hơi nhủn thôi, màu xám. Đây rồi! Đúng chỗ này bị lõm đây! Cho thêm lửa vào! Được chưa? Tốt! Tốt! Tốt!

- Thôi! Rót đi!

Chờ nguội. Lâu. Sốt ruột quá. Trạm trưởng vẫn cầm tay quạt, quay. Rè rè. Rè rè.

Trạm trưởng đùa:

- Lần này mà được thì phải ghi công đầu cho cô.

- Em chả nhận đâu. Của anh Đặng ấy chứ.

- Tôi chẳng nhận.

- Thôi thì của cả hai. Cô đến đây đúng lúc quá!

Cô gái đỏ mặt. Cô quay đi, tay cầm cái túp gom than trên bễ. Trạm trưởng giục:

- Khuya lắm rồi. Cô về nghỉ đi, cho khỏe.

Nhưng cô gái vẫn chưa chịu về. Cô chờ. Chờ.

- Anh đưa em quay đỡ một lúc nào.

Rè rè. Rè rè.

- Được rồi, Đặng à!

- Ừ!

Tháo khuôn! Chiếc nắp bơm mới đúc nằm đấy. Nó tròn tròn, cao cao, trắng lóa một màu bạc, trên mặt đe nhẵn bóng. Đây là lần đúc thứ một trăm linh tám. Được. Mấy trăm thì mấy! Ống chân không lệch tâm và lỗ hút hình trăng lưỡi liềm đầy đặn. Cả cái nắp bơm đầy đặn, không lõm, không khuyết, tròn như một vầng trăng đêm mười sáu!

Hơn trăm lần thất bại làm cho Đặng và trạm trưởng nghi ngờ. Nghi ngờ trong một niềm hy vọng chứa chan! Nhôm vàng chói, nóng gần nghìn độ mà vẫn nằm im, không ào ào sôi như nước.

Trạm trưởng:

- Đúc thêm cái nữa!

Hình trăng lưỡi liềm đầy đặn, lần thứ hai, hiện ra. Và lần thứ ba: vẫn hình trăng ấy!

Trạm trưởng bây giờ cười to:

- Chết cha thằng Mỹ rồi!

Đặng cũng cười. Nhưng ối, đau quá. Vết bỏng trên má. Mặc kệ, Đặng vẫn cứ cười! Tuy nước mắt ứa ra.

Cô gái nhìn Đặng. Mắt cô long lanh, đầy những ánh lửa đang nhảy múa.

*

* *

Chiều trong rừng tối sớm. Nhưng chẳng ai để ý đến điều đó. Đặng và anh trạm trưởng còn mãi mê bên chiếc xe vừa chạy thử, quay về. Nắp đầu máy xe đã chống lên. Chiếc xe như đang há mồm cười lớn. Nào, mời các anh xem, xem cho kỹ, lật đi lật lại nữa mà xem. Có phải cái nắp bơm xăng tốt thật không nào?

Đặng cầm cái nắp bơm xăng vừa tháo ra, ngắm nghía. Nó không trắng bạc nữa mà đã ngả màu xám, còn ướt xăng và nóng ấm. Mùi xăng thơm thoảng thoảng. Đặng đưa nó cho trạm trưởng:

- Được, anh ạ.

Trạm trưởng nhìn lái xe:

- Được chứ, đồng chí OTK?

Lái xe cười:

- Tôi chẳng biết OTK, chỉ biết đường Trường Sơn hai lượt đi về mà không sao. Coi như được.

Trạm trưởng:

- Thôi. Cho cái đám xe kia ra xưởng. Biếu thêm mỗi anh một vài cái nắp bơm giắt túi. Lỡ nó vỡ nữa, thì thay.

Lái xe cười hì hì. Đặng cũng cười. Cái sẹo trên má vừa gỡ băng, bôi nghệ vàng vàng. Khi Đặng cười, vết nhăn từ cánh mũi chạy xuống bên hàm hiện ra càng sâu, làm cho vết sẹo tròn khuyết đi, như vết hôn của trăng lưỡi liềm, suốt đời in trên má!

Đoàn xe nổ máy. Tiếng máy ấm áp vang lên dòn dã. Lá rừng xào xạc, xôn xao. Đoàn xe bò đi, quanh co trong vòm lá rồi vòng ra con đường, hướng về phía trước.

Trạm trưởng:

- Ta bắt đầu tổ chức đúc hàng loạt được rồi. Sẽ gửi tặng các trạm khác. Hả, mầy thấy sao, hả Đặng?

Đặng hứng lên:

- Thế thì phải có ký hiệu: Made in Trạm Bốn, anh ạ!

- Hì hì. Khiêm tốn chứ! Cứ khắc hai chữ T4 là được rồi.

- Nhưng bây giờ tôi lại lo.

- Lo.

- Ừ! Nguyên liệu, anh ạ!

- Hì hì. Lại húc vào một cái khó mới. Nhưng mà. trước sau rồi ta cũng sẽ có cách.

*

* *

Trời tối lâu rồi. Đặng và cô bạn gái ngồi cạnh nhau trong rừng cây. Trăng chưa lên. Tối đến mức không nhìn thấy mặt nhau được. Chỉ nghe giọng nói mà biết cô đang mỉm cười, đang nheo mắt, đang nhìn đi, hay đang quay mặt lại. Một vật sáng xoay tròn, xoay tròn như một mảnh trăng nhỏ xíu. Đó là cái nấm sáng trong tay cô. Đặng muốn cầm lấy đốm sáng ấy. Một trăm lần không đủ gan. Lần thứ một trăm linh tám, Đặng cầm lấy mảnh trăng con. Tay run, đầu choáng, và hơi thở đi đâu mất. Như là đỗ nhẹ nhàng xuống mặt trăng vậy!

- Em.

- Gì thế anh?

- Anh.

- Anh thích cái này phải không? Tặng anh đấy. Mảnh trăng nhỏ rơi khỏi tay Đặng. Cô gái cười:

- Anh Đặng à, anh có thích những người bạo không?

- Anh.

- Em, em thích những người chín chắn.

Im lặng, Đặng cảm thấy hết sức rõ là mình đang ngồi trên trái đất. Và, nó đang quay. Thời gian. Quay.