Tám giờ sáng, Lôrơ chạy như một cơn lốc vào buồng Lêa.

- Họ đến rồi! Họ đến rồi!

Bị đánh thức đột ngột, Lêa bật dậy, run rẩy:

- Ai?

- Quân đội Lơclec! Họ đến rồi! Ở cửa ô Ooclêăng! Chị dậy đi, chúng ta đi ra đấy... Chị sao thế? Bị thương à?

- Không sao đâu. Em có tin gì về Pierô và Phrăngxoadơ không?

- Không, em nghĩ là chị biết tin chứ.

Không đáp, Lêa ngồi khóc.

- Chị đừng khóc, chúng ta sẽ đi tìm họ. Đi, chị dậy đi chúng ta đi xem quân Lơclec diễu hành.

Một "phi phi" - như bây giờ người ta gọi những người F.F.I - chạy ào vào báo tin.

- Họ đã ở đường Xanh Giăc!

Nói xong anh ta ra đi ngay.

- Chị nghe thấy chưa? Họ đã ở đường Xanh Giăc! Nhanh lên!

- Chị chắc anh ấy chết rồi.

- Chị bảo ai chết?

- Anh ấy chết rồi, chị đã bảo là anh ấy chết rồi mà!

- Nhưng ai chết chứ?

- Pierô.

- Pierô!

Có tiếng gõ cửa. Phrănk bước vào.

- Đừng đứng trước cửa sổ như thế. - Anh vừa nói vừa ẩy Lêa vào giữa phòng - Dễ bị đạn lạc lắm.

- Anh có tin gì về Pierô không? - Lêa đứng dậy hỏi.

- Không, tôi đã đến nhiều bệnh viện, không một người bị thương nào từ khu La Tinh đưa về có những dấu hiệu phù hợp với ông anh họ của chị cả.

- Nhưng rốt cuộc, chết hay sống thì anh ấy cũng phải ở đâu đó chứ.

- Có việc gì thế? - Lôrơ hỏi.

- Hôm qua, Lêa và ông anh họ bị thương ở "ngã tư tử thần". Chị Lêa được đưa vào bệnh viện. Còn Pierô thì không có tin tức gì hết.

Cả ba người ngồi im lặng một lúc lâu.

Mấy ngày nay, Phrănk thay đổi nhiều: cậu ta như trở nên chín chắn, không còn vẻ trẻ thơ, vô tư lự sau khi nhìn thấy quá nhiều chàng trai cùng lứa tuổi bị chết, kể cả bè bạn lẫn cả kẻ thù.

- Chị chớ lo, chúng ta sẽ tìm thấy anh ấy thôi.

Cả ba người đều không ai tin đều đó. Lôrơ là người lên tiếng đầu tiên.

- Quân của tướng Lơclec đã tới phố Xanh Giăc, chúng ta phải đi xem sao.

Lêa tắm rửa qua loa và tháo băng ra. Chiếc áo dài bị rách và vấy máu không còn mặc được nữa. Phrănk lục trong tủ áo của bà mẹ và mang tới một chồng áo dài đủ màu sắc.

- Có lẽ hơi rộng quá đối với chị, nhưng thắt lưng vào thì cũng được thôi.

Lêa chọn chiếc áo in hình hoa nhỏ trên nền xanh nước biển, tay áo ngắn. Nàng buộc lên đầu một chiếc khăn quàng màu xanh phủ lên trên dải băng và đi dép trắng đế liền.

Trời rất đẹp. Từ khắp nơi, người ta ùa tới đường Xanh Giăc: phụ nữ khoác vội tấm áo choàng ra ngoài áo ngủ, đàn ông không kịp cạo mặt; những bà mẹ trẻ bế con trên tay; bọn nhóc con luồn lách giữa chân người lớn; các cựu chiến binh 1914 ngực đầy huân chương; sinh viên, thợ thuyền, các cô bán hàng, mọi người chạy tới đón sư đoàn Lơclec.

Đường phố Xanh Giăc chỉ còn là một dòng sông mênh mông tràn ngập niềm vui trên đó chuyển động uy nghi những cỗ chiến xa của đại tá Biôt phủ đầy hoa và cờ đang bị hàng nghìn bàn tay bíu chặt lấy. Các cô gái trèo lên xe bọc thép ôm hôn binh sĩ, bất chấp sự bẩn thỉu của họ. Đám đông cuồng nhiệt huơ cánh tay lên, gửi những nụ hôn cho những người chiến thắng, trao con cái cho họ trong tiếng cười, tiếng khóc, tiếng la hét:

- Hoan hô!... Nước Pháp muôn năm!... Cảm ơn!... Đờ Gôn muôn năm!... Hoan hô! Hoan hô!...

Lôrơ nhảy lên một chiến xa đặt súng liên thanh và ôm hôn người lái. Anh ta giãy nảy lên và cười ngặt nghẽo.

Giữa cảnh huyên náo vui vẻ ấy, Lêa cảm thấy mình xa lạ, hầu như hờ hững. Những cỗ chiến xa với những tên gọi vang dội chạy qua: Ôteclitdơ, Vecđoong, Xanh-Xia, En Alamanh, Mo-ommơ, Ecduypêrăngx... Ecduypêrăngx sao? Đứng trên mũi chiến xa, một sĩ quan mặt cáu bẩn nhưng rạng rỡ chào đám đông. Ánh mắt anh lướt qua Lêa.

- Lôrăng!

Tiếng kêu của nàng chìm đi trong tiếng động cơ và tiếng la hét của đám đông. Nàng tìm cách đuổi kịp anh nhưng một cái cùi tay đụng mạnh vào chỗ đầu bị thương làm nàng đau nhói. Một chàng trai F.F.I. trông thấy và đưa được nàng ra khỏi đám đông.

Lêa tỉnh lại trong một tiệm cà phê nhỏ trên đường La Huyset.

- Cô gái xinh đẹp, cô hãy uống ly rượu này cho lại sức. Rượu ngon đấy, tôi dành để ăn mừng chiến thắng.

Lêa cầm lấy ly rượu nhỏ và uống một hơi cạn thứ nước màu hổ phách. Rượu xông lên trong miệng và mang lại ngay cho nàng một cảm giác khoan khoái.

- Không có gì sánh kịp rượu ngon Acmanhăc để làm hồng đôi má của các cô gái đâu. Cô uống thêm một ly nhỏ nữa chứ?

Thế là Lôrăng đã trở về!... Trông thấy anh, tim nàng đập rộn ràng như ở thời kỳ nàng tưởng mình yêu anh... Phải chăng nàng vẫn yêu? Ngà ngà hơi rượu, nàng thấy lòng lâng lâng. Tất cả đã kết thúc. Những tiếng súng vang lên.

- Mọi người về nhà đi, chú ý tới bọn bắn súng từ trên mái nhà.

Đường phố vợi hẳn người đi như có phép lạ, trả Lêa về thực tại: Lôrăng trở về, nhưng Cami thì đã mất. Nghĩ tới việc phải báo tin đó cho anh, nàng lại cảm thấy như bị ngất. Phải chứng kiến nỗi đau của anh, nàng thấy vượt quá sức mình; mong có ai nói với anh thay cho mình. Nàng lấy làm hổ thẹn về sự hèn nhát ấy và đỏ bừng mặt. Không một ai khác ngoài nàng có thể nói điều đó với anh.

Mấy cỗ chiến xa đỗ trên sân nhà thờ Đức Bà, nhưng nàng không thấy cỗ Ecduypêrăngx. Một dãy chiến xa trên đặt súng liên thanh lăn bánh trên đường dọc bờ sông. Dân Pari bàn tán về những điều họ chứng kiến:

- Cậu có thấy những vũ khí ấy không?... Giá có từ những năm 40 thì đã không thất trận.

- Cậu tin chắc đó là người Pháp với những bộ quân phục như thế hả?...

- Đấy là quân phục Hoa Kỳ... dẫu sao thì cũng thuận tiện hơn xà cạp...

- Nhưng dù thế nào, người ta cũng không chấp nhận quân phục của chúng ta.

- Cần cóc gì quân phục! Dù là người Anh, người Mỹ hay người Nga, thì điều quan trọng là họ đã tới đây. Đờ Gôn muôn năm?... Nước Pháp muôn năm!...

Lêa đi dọc theo đường bờ sông, thờ ơ với cảnh chen lấn, người mệt mỏi tới mức không sao có những ý nghĩ mạch lạc được. Trong đầu óc rối tinh rối mù, là cả mớ bòng bong quái gở.

- Lôrăng còn sống!... Pierô ra sao rồi?... Mình lạc mất cả Lôrơ lẫn Phrănk... Mình phải báo cho hai bà cô... Họ có tin tức gì về Phrăngxoadơ không?... Saclơ đã có sữa cho ngày hôm nay chưa!...Lôrăng đã trở về?... Nói gì với anh ấy về Cami?... Vì sao tất cả đám người kia vỗ tay? A! Phải, binh sĩ của Lơclec kia... Lôrăng ở trong đám họ...còn Phrăngxoa thì ở đâu?...

Lêa đi tới quảng trường Xanh Misen. Nàng vào nhà Phrănk. Không thấy dấu vết anh ta và Lôrơ ở đâu cả. Trái lại có đến một tá "phi phi" ngồi trong các phòng. Nàng cố nói nhưng trong cơn khích động, họ không nghe gì hết. Nàng vẫn phải dặn lại đôi điều vì máy điện thoại trong những ngày sôi động vừa qua vẫn hoạt động nhưng nay như thể bãi công. Trong buồng bà mẹ Phrănk, nàng tìm được một thỏi son môi, nàng bèn dùng son viết lên tất cả các tấm gương trong nhà: "Chị ở nhà hai bà cô. Có thể Lôrăng, Phrăngxoadơ và Pierô đã về đấy".

Chiến xa!... Nhiều cỗ chiến xa đã tập hợp lại trên quảng trường Xanh-Misen, một đám đông cuồng nhiệt vây quanh vỗ tay hoan hô ầm ĩ. Lêa lách tới một cỗ, trèo lên một chiếc bánh xe và trườn tới tận đài súng.

- Ông có biết trung úy đờ Acgila ở đâu không?

- Không, từ sau khi vượt qua cửa ô Ooclêăng, tôi không thấy ông đại úy đâu cả.

Giữa cảnh ồn ã, nhiều mệnh lệnh vang lên.

- Cô xuống đi, chúng tôi sắp tấn công trụ sở Thượng viện.

- Tôi nhờ ông nếu gặp anh ấy, ông nói giúp là Ecduypêrăngx...

- Đó là tên cỗ chiến xa của ông đại úy!

- Đúng, tôi biết, ông nói giúp là Ecduypêrăngx đang ở Pari, tại nhà hai bà cô.

- Đồng ý, nhưng đáp lại, tôi muốn một nụ hôn.

Lêa vui vẻ ôm hôn anh ta.

- Ông nhớ chứ?

- Người yêu của cô à?... Có một người bạn gái tốt như cô ông ấy may mắn thật. Xin thề danh dự, tôi sẽ không quên đâu. Dĩ nhiên là trừ phi tôi bị chết.

Ý nghĩ ấy làm Lêa khó chịu. Dĩ nhiên nếu anh ta bị chết...

Nàng nhảy xuống đất và nhìn các cỗ chiến xa hoạt động. Chúng tiến vào con đường Xanh-Angđrê-đê-Da giữa tiếng hoan hô của đám đông tụ tập dọc các hè phố trước các hiệu buôn cửa sắt đóng kín; trên mấy tấm cửa có ghi bằng phấn: "Chú ý! Cỗ xe F.F.I. số... có bốn vệ binh ngồi trong đó, hãy bắn vào đây!".

Đoàn xe quành về phía trái theo hướng nhà hát Ôđêông... Lêa tiếp tục đi theo đường Buyxi... Đó đây, ở cửa sổ một số nhà, phấp phới mấy lá cờ tam tài. Đứng trước cửa nhà, người ta trao đổi cảm tưởng với nhau, chốc chốc lo lắng liếc nhìn về phía các mái nhà.

Trên đường phố Đại Học, cửa nhà hai bà cô mở toang. Trong tiền sảnh, lộn xộn một cách khác thường. "Lạy Chúa! Saclơ!" nàng nghĩ bụng và nhảy bổ vào phòng thằng bé. Ngồi trên giường, nó đang điềm tĩnh giở một tập album của mẹ nàng ngày trước. Một nụ cười rạng rỡ trên gương mặt nhỏ bé mệt mỏi.

- Cô đã về! Cháu rất sợ cô không về.

- Cháu yêu quý, sao cháu lại có thể nói một điều như thế? Không bao giờ cô bỏ rơi cháu. Cháu đã ăn trưa chưa?

- Rồi, nhưng không ngon. Trời đẹp lắm. Chúng ta đi dạo chứ cô?

- Hôm nay thì không. Ngoài đường vẫn còn chiến tranh.

- Cháu biết, lúc nãy cháu vừa nghe tiếng súng và tiếng người la hét. Thậm chí bà Anbectin vừa đi ra phố vừa khóc.

"Có lẽ bà ấy biết Pierô chết rồi". Lêa nghĩ bụng.

- Cô chạy đi gặp bà Lida một lát rồi về ngay.

Nàng tìm thấy bà Lida và bà Exten trong bếp, nước mắt đầm đìa.

- Giờ cháu mới về! - Bà cô kêu lên.

- Sao vậy! Có việc gì xảy ra thế?

Hai người đàn bà càng khóc sướt mướt. Họ mở miệng nhưng không nói được nửa lời.

- Thế nào thì cũng cho cháu biết chứ!

Exten ấp úng:

- Cô Phrăngxoadơ...

Lêa bỗng ớn lạnh.

- Phrăngxoadơ sao! Có việc gì đối với chị ấy?

- Cô ấy bị... bắt...

- Bao giờ?

Exten phác một cử chỉ không biết.

- Bà bán sữa ở đường Lơ Băc đến báo cho biết. - Bà Lida nói một hơi - Bà Anbectin ra đi ngay lập tức không kịp cầm mũ.

Giá trong những trường hợp khác thì ý nghĩ ấy đã làm Lêa mỉm cười. Nhưng bà Anbectin quên mũ lúc này là dấu hiệu của một điều gì rất nghiêm trọng.

- Bà ấy đi đâu?

- Đi đến quảng trường trước nhà thờ.

- Đã lâu chưa?

- Có lẽ đã nửa tiếng.

- Cháu cũng đi tới đó bây giờ. Hai bà chú ý tới Saclơ nhé!

- Cháu đừng đi! Cháu đừng đi - Bà Lida vừa kêu ầm lên vừa bíu chặt cánh tay Lêa.

Lặng lẽ, Lêa gỡ tay bà và ra đi.