Chương IV

VỀ RAU THƠM VÀ THỎ HẦM

Họ nghỉ ngơi trong vài giờ còn lại của ban ngày, dịch chuyển theo vùng bóng râm trong khi mặt trời trôi đi, đến khi bóng của mép thung lũng phía Tây đổ dài, và bóng đêm trùm xuống đầy hốc trũng. Rồi họ ăn một chút ít, và uống dè sẻn. Gollum chẳng ăn gì, nhưng lại vui vẻ chấp nhận nước.

“Sẽ sớm có thêm thôi,” gã vừa nói vừa liếm môi. “Nước ngon chảy thành nhiều dòng ra Sông Cả, nhiều nước ngon ở những vùng sắp tới. Có lẽ Sméagol cũng sẽ kiếm được thức ăn ở đó. Gã đói lắm rồi, phải, gollum!” Gã đặt hai bàn tay to bẹt lên cái bụng lép kẹp, tia sáng màu xanh nhạt lóe lên trong mắt.

Bức màn nhập nhoạng trùm xuống dày đặc khi rốt cục họ lại lên đường, lần qua mép Tây thung lũng, rồi biến mất như những bóng ma vào vùng đất nhấp nhô ven đường. Mặt trăng còn ba đêm nữa thì tròn, nhưng cho đến tận gần nửa đêm vẫn chưa trèo qua dãy núi khiến buổi chiều muộn trở nên vô cùng tối tăm. Chỉ có một đốm sáng đỏ rực cháy tít trên đỉnh hai tòa Tháp Nanh, ngoài ra chẳng thể nhìn hay nghe thấy dấu hiệu nào của sự canh phòng không ngừng nghỉ quanh Morannon.

Suốt nhiều dặm con mắt đỏ dường như cứ trừng trừng nhìn trong lúc họ trốn chạy, sấp ngửa xuyên qua vùng đất trần trụi toàn sỏi đá. Họ không dám đi trên đường, mà chỉ chạy dọc phía bên phải đường, cố hết sức giữ khoảng cách và lần theo hướng đi của nó. Cuối cùng, khi buổi đêm đã muộn còn họ đã thấm mệt, bởi chỉ dừng lại nghỉ một chặng ngắn, thì con mắt mới chịu nhỏ dần thành một đốm lửa tí xíu rồi biến mất: họ đã vòng qua vai núi thấp đen tối phía Bắc và đang hướng về phía Nam.

Lúc này họ lại nghỉ chân nữa, và trái tim chợt nhẹ nhõm kì lạ, nhưng cũng chẳng được lâu. Họ đi không nhanh như Gollum muốn. Theo tính toán của gã quãng đường từ Morannon đến Ngã Tư trên Osgiliath dài gần ba mươi lí, và gã mong đi hết quãng đường đó sau bốn chặng. Nên chẳng mấy chốc họ đã lại tiếp tục lê bước thêm lần nữa, cho đến khi rạng đông bắt đầu chậm rãi tỏa ra trong cảnh hiu quạnh mênh mông và xám xịt. Họ đã đi bộ suốt gần tám lí, và hai chàng Hobbit không thể đi thêm được nữa, ngay cả nếu họ dám tiếp tục.

Ánh sáng đang hửng lên phơi ra trước mặt họ một vùng đất đã bớt trơ trụi và hoang tàn. Dãy núi vẫn đứng sừng sững thật đáng ngại bên trái, nhưng họ đã nhìn thấy con đường về Nam ở ngay gần, giờ đang rời khỏi vùng chân đồi đen đúa mà chạy xiên về phía Tây. Xa hơn nữa là những sườn dốc phủ đầy cây cối thẫm màu trông như những đám mây đen, nhưng trải ra khắp xung quanh họ là một truông đất hoang lộn xộn, mọc đầy thạch nam, đậu chổi, sơn thù du, và những giống cây bụi khác mà bọn họ không biết tên. Đây đó họ còn nhìn thấy những khóm thông cao lớn. Trái tim hai chàng Hobbit rộn ràng lên đôi chút bất chấp nỗi mệt mỏi: bầu không khí tươi trong thơm ngát khiến họ liên tưởng đến vùng cao trên Tổng Bắc xa xôi. Thật tốt khi được trì hoãn ít ngày, được bước đi trên vùng đất mới chỉ nằm dưới sự cai trị của Chúa Tể Hắc Ám vài năm nay và vẫn chưa hoàn toàn rơi vào mục ruỗng. Thế nhưng họ không quên mối hiểm nguy, Cổng Đen vẫn còn quá gần, dù đã khuất sau những ngọn núi cao ảm đạm. Trong lúc ngày còn chưa tắt, họ cố tìm xung quanh chỗ ẩn náu hòng tránh những con mắt xấu xa.

Buổi ngày trôi qua đầy bứt rứt. Họ nằm lút trong thảm thạch nam mà nhẩm đếm những giờ khắc chậm chạp, dường như chẳng mấy đổi khác, bởi họ vẫn đang ở dưới bóng dãy núi Ephel Dúath, còn mặt trời thì đã bị che khuất. Thỉnh thoảng Frodo ngủ thiếp đi, sâu và thanh thản, không biết vì tin tưởng Gollum hay vì quá mệt mỏi chẳng còn lo lắng nổi về gã; nhưng Sam lại chỉ có thể gà gật đôi chút, ngay cả khi Gollum rõ ràng đã ngủ say, thở khò khè và giật giật trong những giấc mơ bí hiểm. Có lẽ chính cái đói chứ không phải nỗi ngờ vực đã khiến chú không ngủ được: chú đã bắt đầu ao ước một bữa ăn ấm cúng, “món gì đó nóng hổi mới ra lò.”

Ngay khi vùng đất chìm vào màu xám không hình không dạng dưới màn đêm đang buông xuống, họ lại bắt đầu lên đường. Được một chốc Gollum dẫn họ tới con đường về Nam; đến đó họ đi nhanh hơn, mặc cho hiểm nguy lúc này lớn hơn nhiều. Tai họ căng ra nghe ngóng xem có hay không tiếng vó ngựa hay bước chân trên con đường phía trước, hoặc bám theo họ từ phía sau; nhưng đêm trôi qua mà họ chẳng nghe thấy tiếng người hay ngựa nào.

Con đường đã được mở từ lâu lắm rồi, và trong khoảng đâu như ba mươi dặm dưới Morannon mới được sửa sang lại, thế nhưng càng đi về phía Nam nó càng bị hoang hóa. Dấu ấn bàn tay Con Người thời xưa vẫn còn thấy được ở mạch đường thẳng tắp và nền phẳng lì: thỉnh thoảng nó cắt xuyên qua những sườn đồi dốc, hay vượt qua dòng nước dưới một cổng vòm đá bền chắc rộng rãi và cân đối; nhưng rồi toàn bộ dấu vết những công trình đá cũng thưa dần, trừ một vài cây cột đổ vỡ ở đây đó, nhô ra khỏi những bụi cây ven đường, hay những phiến đá lát đường cũ nát vẫn lấp ló giữa cỏ và rêu. Thạch nam, cây cối và dương xỉ trườn xuống, tỏa ra từ hai bờ đường, hoặc bò lan trên mặt đất. Cuối cùng nó nhỏ lại chỉ còn là vệt đường xe kéo chẳng mấy khi dùng đến; thế nhưng nó chẳng vòng vèo uốn lượn mà vẫn kiên định bám theo hướng cũ, dẫn họ theo lối nhanh nhất.

Thế là họ đã đến biên giới phía Bắc vùng đất mà Con Người từng gọi là Ithilien, một vùng tươi đẹp với những khu rừng vươn cao và những dòng nước xiết đổ xuống. Buổi đêm trở nên đẹp đẽ dưới bầu trời sao và mặt trăng lại tròn trịa, hai chàng Hobbit thấy như càng tiến bước bầu không khí lại càng thơm ngát; qua tiếng khịt mũi cũng như làu bàu của Gollum có vẻ gã cũng nhận thấy điều đó, và chẳng lấy làm thích thú gì. Khi ánh ngày đầu tiên vừa chớm rạng họ lại dừng chân. Họ vừa gặp một sống đá bị con đường xẻ đôi xuyên qua, lối cắt ngang dài và sâu, vách đá hai bên dựng đứng ở khúc giữa. Lúc này họ trèo lên bờ Tây rồi nhìn xung quanh.

Buổi sáng đang mở ra khắp bầu trời, và họ thấy dãy núi giờ đây đã cách xa, lùi dần về phía Đông thành một đường lượn dài trước khi mất hút. Trước mặt, khi họ quay về phía Tây, những triền dốc thoai thoải đổ xuống vùng sương mù xa tít phía dưới. Khắp xung quanh họ là những khóm rừng nhỏ toàn những cây cỏ nhựa, linh sam, tuyết tùng, bách, và nhiều loại khác chưa từng được biết đến ở Quận, xen giữa là những trảng đất rộng; và ở khắp nơi là vô vàn các loại cỏ thơm cùng cây bụi tỏa hương ngọt ngào. Cuộc hành trình dài từ Thung Đáy Khe đã đưa họ xuống xa mãi về phía Nam quê hương của họ, thế nhưng phải đến tận lúc này, tại vùng đất được che chở này, hai chàng Hobbit mới cảm nhận được khí hậu thay đổi. Ở đây Mùa Xuân đã bận rộn khắp xung quanh họ: dương xỉ đâm ra khỏi lớp đất mặt và rêu, lá thông nảy chồi như những ngón tay xanh, những đốm hoa nhỏ nở bung trên nền đất, còn chim chóc thì cứ hót líu lo. Ithilien, khu vườn giờ đã hoang tàn của Gondor vẫn giữ được một vẻ kiều diễm bơ phờ.

Vùng đất quay mặt về phía Tây Nam, nhìn thẳng tới những thung lũng châu thổ ấm áp của dòng Anduin, phía Đông có dãy Ephel Dúath che chắn song vẫn không nằm hẳn trong bóng núi, phía Bắc có khu đồi Emyn Muil bảo vệ, mở ra đón luồng gió Nam và hứng lấy những đợt gió ẩm từ Đại Dương xa xôi. Có rất nhiều cây lớn mọc ở đây, được trồng từ thuở xa xưa, nhưng giờ đang rơi vào tuổi già không được chăm bẵm giữa muôn hồng ngàn tía những hậu duệ vô tâm; ở đó có những lùm, những bụi thánh liễu và nhựa điều cay, ô liu và nguyệt quế; có cả bách xù và thường xanh; và cả xạ hương mọc thành bụi, hoặc bò lan ra như những tấm thảm trang trí phủ kín những tảng đá không nhìn thấy; rồi còn biết bao loại ngải đắng đua nhau nở hoa màu xanh dương, đỏ và xanh nhạt; có cả kinh giới cùng những mầm ngò mới nảy, và còn biết bao loại rau thơm khác nữa với đủ hình hài, mùi hương vượt xa kiến thức vườn tược của Sam. Những vách đá và hang động đã đính cỏ tai hổ và cỏ cảnh thiên. Anh thảo cùng cỏ chân ngỗng xòe cánh trong những bụi phỉ; và thủy tiên cùng hoa ly đung đưa những bầu hoa hé nở trong cỏ: đám cỏ cao xanh thắm mọc ven hồ nước, nơi những dòng nước dừng chân trong những đáy trũng mát mẻ trên đường chảy vào Anduin.

Nhóm đồng hành quay lưng lại con đường và bắt đầu đi xuống. Trong lúc họ bước đi, vạch đường xuyên qua những bụi cây và cỏ thơm, mùi hương ngọt ngào cứ tỏa ngát xung quanh họ. Gollum cứ ho hắng và nôn khan; nhưng hai chàng Hobbit thì lại muốn hít thở thật sâu, rồi đột nhiên Sam phá lên cười, vì sự sảng khoái trong tim chứ không có ý đùa bỡn. Họ bám theo một con suối đang chảy xuống khá xiết phía trước. Lát sau nó đưa họ tới một hồ nước nhỏ trong veo trong một thung lũng nông: nó nằm trong một bồn đá cổ đại nay đã nát vụn, vành miệng đá tạc gần như đã bị rêu phong và những bụi hồng gai phủ kín; diên vĩ giương lá hình lưỡi kiếm đứng thành hàng xung quanh, hoa súng nổi bổng bềnh trên mặt nước lăn tăn tăm tối; nhưng hồ sâu, sạch sẽ, và không ngớt nhẹ nhàng tràn qua bờ môi đá ở đầu bên kia.

Ở đây họ rửa ráy và uống no nê dòng nước mát đổ vào hồ. Rồi họ tìm một chỗ có thể nghỉ ngơi, và ẩn nấp; bởi vùng đất này dù trông vẫn có vẻ đẹp đẽ, nhưng nay đã là lãnh thổ của Kẻ Thù. Họ không đi quá xa khỏi con đường, song chỉ qua khoảng cách ngắn ngủi như vậy mà họ vẫn thấy những vết sẹo chiến tranh từ thời xa xưa, và cả những vết thương mới hơn do lũ Orc và những nô bộc bẩn thỉu khác của Chúa Tể Hắc Ám gây nên: một hố rác rưởi và thải loại không che đậy; cây cối bị đốn hạ tùy tiện rồi để mặc cho chết, những chữ rune xấu xa hay biểu tượng Con Mắt ác nghiệt khoét thô bạo vào thân gỗ.

Sam đang mò mẫm phía dưới miệng chảy ra của hồ nước, hít ngửi và sờ những cây cỏ chưa từng biết đến, lãng quên vùng đất Mordor trong giây lát, thì bất chợt gặp lời nhắc nhở về mối đe dọa thường trực. Chú bổ nhào phải một vòng tròn vẫn còn cháy sém, và ở chính giữa chú phát hiện một đống xương sọ cháy thành than và vỡ nát. Sức sống tràn đầy của thiên nhiên hoang đã đã kịp trùm tấm mạng thạch nam, tầm xuân và linh tiên lên khắp dấu tích tiệc tùng và tàn sát khủng khiếp này; nhưng nó chẳng phải là từ xưa. Chú vội vã quay lại chỗ hai người bạn đồng hành, nhưng không nói gì cả: tốt nhất là để cho đống xương được yên nghỉ, không bị Gollum sờ soạng và phá phách.

“Hãy đi tìm chỗ đặt lưng nào,” chú nói. “Đừng ở dưới thấp. Cứ cao lên cho tôi.”

Ngược lại một đoạn phía trên hồ nước họ tìm thấy một bãi dương xỉ nâu dày từ năm ngoái. Quá đó là một bụi toàn nguyệt quế lá thẫm trải dài lên bờ dốc đứng với những cây tuyết tùng già trên đỉnh. Họ quyết định nghỉ ngơi tại đây hết ngày hôm đó, một ngày hứa hẹn sẽ sáng sủa và ấm áp. Một ngày đẹp trời xứng dành tản bộ qua những khu rừng, trảng đất Ithilien; nhưng dù lũ Orc có phải lánh xa mặt trời, nơi đây vẫn có quá nhiều chỗ cho chúng ẩn nấp và theo dõi; và còn những cặp mắt xấu xa khác rong ruổi khắp nơi: Sauron có rất nhiều lâu la. Và dù thế nào thì Gollum cũng không chịu đi dưới Mặt Vàng. Chẳng mấy chốc nó sẽ nhìn xuống từ trên cao qua những sống núi đen dãy Ephel Dúath, rồi gã sẽ xỉu và rúm ró dưới nắng nóng.

Lúc còn ở trên đường Sam đã suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề thức ăn. Giờ đây khi nỗi tuyệt vọng bên chiếc Cổng không thể vượt qua đã lùi lại phía sau, chú thấy không việc gì phải nghĩ giống cậu chủ, là chẳng cần để tâm đến việc bồi bổ thế nào sau khi nhiệm vụ kết thúc; và dù thế nào chú cũng cảm thấy khôn ngoan hơn hết là phải tiết kiệm bánh mì đi đường của người Tiên cho những hoàn cảnh tồi tệ đang chờ. Đã sáu ngày hoặc hơn kể từ khi chú tính rằng họ chỉ còn lương ăn vừa đủ cho ba tuần.

“Nếu đến được Ngọn Lửa trong khoảng thời gian đó, chúng ta sẽ gặp may cứ với tốc độ thế này!” chú nghĩ. “Và có thể chúng ta sẽ muốn quay về. Có thể lắm!”

Hơn nữa, cuối cuộc hành trình ban đêm vất vả, nhất là sau khi tắm rửa và uống nước, chú còn cảm thấy đói hơn thường lệ. Một bữa ăn nhẹ, hoặc bữa sáng, bên đống lửa trong phòng bếp cũ kĩ tại Dãy Lộn Bao là điều chú thực sự mong muốn. Một ý tưởng lóe ra trong đầu, chú liền quay lại phía Gollum. Còn Gollum thì vừa bắt đầu tự ý lẻn đi, gã đang bò bằng cả bốn chi qua bãi dương xỉ.

“Ê! Gollum!” Sam nói. “Ngươi định đi đâu thế? Đi săn à? Chà, nghe đây, đồ tọc mạch, ngươi không thích thức ăn của bọn ta, nhưng chính ta cũng không buồn nếu được thay đổi đâu. Khẩu hiệu mới của ngươi là lúc nào cũng sẵn sàng giúp đỡ. Vậy ngươi có thể tìm ra thứ gì hợp với một Hobbit đang đói không?”

“Có, có lẽ có,” Gollum nói. “Sméagol lúc nào cũng giúp, nếu họ yêu cầu - nếu họ yêu cầu một cách dễ thương.”

“Được!” Sam nói. “Ta yêu cầu. Và nếu như thế vẫn chưa đủ dễ thương, thì ta xin vậy.”

Gollum biến mất. Gã bỏ đi trong ít lâu, còn Frodo, sau vài miếng lembas, bắt đầu yên vị sâu trong thảm dương xỉ nâu và chìm vào giấc ngủ. Sam nhìn cậu. Nắng sớm mới chỉ lẻn vào đôi chút dưới bóng cây, nhưng chú vẫn thấy rõ ràng khuôn mặt cậu chủ. Và cả đôi bàn tay đang duỗi nghỉ trên mặt đất bên cạnh nữa. Đột nhiên chú nhớ lại lúc Frodo nằm ngủ trong ngôi nhà của Elrond, sau vết thương trí mạng. Khi đó càng ngắm Sam càng để ý thấy đôi lúc dường như lại có ánh sáng mờ ửng lên bên trong cậu; giờ đây ánh sáng đó thậm chí còn rõ ràng và mạnh hơn. Khuôn mặt Frodo thật thanh thản, những dấu hiệu sợ hãi và lo lắng đã rời bỏ nó; thế nhưng nó trông thật già, già mà vẫn đẹp, như thể công trình chạm khắc suốt bao nhiêu năm giờ đã lộ ra trên những đường nét đẹp đẽ mà trước đây bị che giấu, cho dù người mang khuôn mặt không hề thay đổi. Tất nhiên Sam Gamgee không diễn đạt cho mình theo cách ấy. Chú lắc đầu, như thể cảm thấy lời lẽ chẳng cần thiết, rồi thì thầm: “Mình yêu cậu ấy. Cậu ấy là vậy đấy, và đôi khi nó cứ sáng rực lên bằng cách nào đó. Nhưng mình yêu cậu ấy, dù thế nào đi nữa.”

Gollum lặng lẽ quay lại và ngó qua vai Sam. Nhìn thấy Frodo, gã nhắm mắt lại và bỏ đi không một tiếng động, một lát sau Sam đến bên gã, bắt gặp gã đang vừa nhai thứ gì đó vừa lẩm bẩm một mình. Nằm trên mặt đất bên cạnh gã là hai con thỏ nhỏ, mà gã đã bắt đầu nhìn ngắm một cách thèm thuồng.

“Sméagol lúc nào cũng giúp,” gã nói. “Gã đã mang thỏ về, thỏ ngon. Thế nhưng chủ nhân đã ngủ, và có lẽ Sam cũng muốn ngủ. Không muốn ăn thỏ giờ phải không? Sméagol cố giúp, nhưng gã không thể tóm mọi thứ trong một phút.”

Tuy nhiên Sam lại không hề phản đối món thỏ, và chú nói vậy. Ít nhất là thỏ chín. Dĩ nhiên người Hobbit nào cũng biết nấu nướng, bởi họ đã bắt đầu tìm hiểu nghệ thuật nấu nướng trước cả học chữ (cái này thì rất nhiều người không bao giờ đạt tới); nhưng Sam lại đúng là một đầu bếp cừ khôi, ngay cả với chuẩn mực Hobbit; mỗi khi có cơ hội, chú đều nấu nướng ra trò vào những lần hạ trại trong suốt hành trình. Chú vẫn mang theo trong hành lí một vài dụng cụ, hi vọng sẽ có lúc dùng đến: một hộp bùi nhùi, hai chiếc chảo nông, chiếc nhỏ hơn nằm gọn trong lòng chiếc lớn; bên trong xếp một thìa gỗ, một chiếc nĩa hai ngạnh ngắn và vài que xiên; và giấu kín kẽ dưới đáy túi hành lí trong hộp gỗ nông là một vật báu đang hao mòn dần: một chút muối. Thế nhưng chú cần lửa, và những thứ khác nữa. Chú suy nghĩ một lát trong khi rút dao ra, làm sạch và mài sắc, rồi bất đầu chuẩn bị nấu đôi thỏ. Chú không định rời xa Frodo đang ngủ một mình dù chỉ trong ít phút.

“Nào Gollum,” chú nói, “giờ ta có việc khác cho ngươi đây. Hãy đi lấy đầy nước vào những chảo này, rồi mang về đây!”

“Sméagol sẽ đi lấy nước, phải,” Gollum nói. “Nhưng Hobbit định làm gì với chừng ấy nước? Cậu ta uống rồi, cậu ta tắm rồi.”

“Ngươi không phải bận tâm,” Sam nói. “Nếu không đoán ra được, thì ngươi sẽ sớm biết thôi. Và ngươi lấy nước về sớm bao nhiêu, ngươi sẽ được biết sớm bấy nhiêu. Đừng có làm hỏng chảo của ta, không thì ta sẽ thái ngươi ra làm thịt băm đấy.”

Trong lúc Gollum đi khỏi Sam lại nhìn Frodo thêm lần nữa. Cậu vẫn ngủ lặng lẽ, nhưng giờ Sam lại bận tâm chủ yếu về sự gầy gò của khuôn mặt và bàn tay cậu. “Cậu ấy quá gầy và buồn bã,” chú lẩm bẩm. “Không ổn đối với một Hobbit. Nếu nấu được bọn thỏ này, mình sẽ đánh thức cậu ấy dậy.”

Sam gom những cành dương xỉ khô ráo nhất lại chất thành đống, rồi bò lên bờ đất nhặt về một bó cành con và mảnh gỗ; những cành khô rụng dưới một cây tuyết tùng trên bờ đã cấp cho chú lượng củi kha khá. Chú cắt vài miếng cỏ mặt dưới chân bờ đất ngay ngoài rìa bãi dương xỉ, đào một hố nông, rồi đặt nhiên liệu vào đó. Vốn đã quá thành thạo dùng đá lửa và bùi nhùi nên chẳng bao lâu sau chú đã nhen được một đống lửa nhỏ. Nó chỉ bốc một chút khói hoặc chẳng bốc chút nào, nhưng lại tỏa ra mùi khá thơm. Chú vừa mới khom người trên đống lửa, che chắn và tiếp thêm củi lớn, thì Gollum đã quay lại, cầm theo hai chiếc chảo một cách thận trọng và càu nhàu một mình.

Gã đặt chảo xuống, rồi đột nhiên hiểu ra Sam đang làm gì. Gã khẽ rít lên một tiếng, dường như vừa sợ hãi vừa tức giận. “Ui chao! Xxxxì - không!” gã hét lên. “Không! Hobbit ngớ ngẩn, ngu xuẩn, phải ngu xuẩn! Họ không được làm vậy!”

“Không được làm gì?” Sam ngạc nhiên hỏi.

“Không được làm những cái lưỡi đỏ bẩn thỉu,” Gollum rít lên. “Lửa, lửa! Nó rất nguy hiểm, phải vậy đấy. Nó đốt, nó giết. Và nó ssẽ mang kẻ thù đến, phải đúng đấy.”

“Ta không nghĩ vậy,” Sam nói. “Nếu ngươi không đặt những thứ ẩm ướt lên làm ngún khói thì chẳng kẻ thù nào đến đâu. Nhưng nếu đúng là vậy, thì cứ để như vậy đi. Dù thế nào thì ta cũng sẽ liều. Ta sẽ ninh đôi thỏ này.”

“Ninh thỏ!” Gollum ré lên thất vọng. “Làm hỏng thịt ngon lành mà Sméagol để dành cho cậu sao, Sméagol tội nghiệp đói ăn! Để làm gì? Để làm gì hả Hobbit ngớ ngẩn? Chúng còn non, chúng mềm mại, chúng ngon lành. Ăn thôi, ăn thôi!” Gã quờ vào con thỏ gần nhất đã bị lột da và nằm sẵn bên đống lửa.

“Nào, nào!” Sam nói. “Ai cũng có kiểu riêng. Bánh mì của bọn ta làm nghẹn cổ ngươi, còn thỏ sống làm nghẹn cổ ta. Nếu ngươi đưa thỏ cho ta, thì con thỏ đó là của ta rồi, thế đấy, ta sẽ nấu, nếu ta muốn thế. Và ta muốn thế đấy. Ngươi không cần phải xem ta làm gì. Đi bắt con khác mà ăn nếu ngươi thích - ở chỗ nào đó kín đáo khuất mắt ta. Và ngươi sẽ không phải nhìn thấy đống lửa, ta cũng sẽ không phải thấy ngươi, và cả hai ta đều sẽ vui vẻ hơn. Ta sẽ trông cho ngọn lửa không bốc khói, nếu điều đó có làm ngươi dễ chịu hơn chút nào.”

Gollum càu nhàu thoái lui, rồi bò vào bãi dương xỉ. Sam bận rộn quanh hai cái chảo. “Những gì Hobbit cần cho thỏ,” chú nói một mình, “là một chút rau thơm và rễ, đặc biệt là khoai - đó là còn chưa nói đến bánh mì. Có vẻ như chúng ta có thể lo liệu được vụ rau thơm.”

“Gollum!” chú gọi khẽ. “Quá tam ba bận nào. Ta muốn một chút rau thơm.” Đầu Gollum ló lên khỏi bãi dương xỉ, nhưng ánh mắt gã thì chẳng tỏ ra muốn giúp đỡ hay thân thiện tí nào. “Một ít lá nguyệt quế, vài nhánh húng và ngải đắng là được - trước khi nước sôi,” Sam nói.

“Không!” Gollum nói. “Sméagol không ưng. Và Sméagol không thích lá thối. Gã không bao giờ ăn cỏ hay rễ cây, không đâu bảo bối à, trừ phi sắp chết đói hoặc cực kì ốm yếu, Sméagol tội nghiệp.”

“Sméagol sẽ bị tống vào nước nóng thực sự, khi nào chảo nước này sôi, nếu gã không làm những gì gã được yêu cầu,” Sam gầm lên. “Sam sẽ nhét đầu gã vào, phải rồi bảo bối à. Và ta sẽ bắt gã đi tìm củ cải, cà rốt, và cả khoai nữa, nếu giờ đang là mùa. Ta cá là có rất nhiều thứ hay ho đang chạy đầy trên vùng đất này. Ta dám đổi nhiều thứ để có được nửa tá khoai.”

“Sméagol không đi, ôi không bảo bối à, không phải lúc này,” Gollum rít lên. “Gã sợ, và gã rất mệt, và Hobbit này không dễ thương, không dễ thương chút nào. Sméagol sẽ không đi bới rễ cây hay cà rốt hay - khoai. Mà khoai là gì chứ, hả bảo bối, khoai gì?”