Đang nói chuyện lúc bấy giờ Tống Giang đứng trên gò cao thấy thế lực quân Liêu rất mạnh, vội quay ngựa trở lại trận, ra lệnh cho lui quân về đóng giữ cửa núi vào huyện Vĩnh Thanh. Sau đó, Tống tiên phong cho mời Lư Tuấn Nghĩa, Ngô Dụng, Công Tôn Thắng vào trong trướng bàn bạc. Tống Giang nói:

- Hôm nay tuy quân ta thắng trận, giết được hai tướng tiên phong của chúng, nhưng vừa rồi ta lên gò cao quan sát, thấy quân giặc kéo đến đen trời rợp đất. Ngày mai thế nào cũng đánh nhau to. Quân ta ít, quân địch nhiều làm sao địch nổi?

Ngô Dụng đáp:

- Kẻ giỏi dùng binh xưa nay biết lấy ít thắng nhiều. Ngày trước Tạ Huyền nước Tấn chỉ có năm vạn người ngựa mà đánh lui trăm vạn hùng binh của Phù Kiên, huynh trưởng hà tất phải lo ngại. Xin truyền lệnh cho tướng sĩ ba quân ngày mai cờ xí chỉnh tề, cung tên lắp sẵn, đao kiếm tuốt trần, hào lũy cờ xí chỉnh tề, cung tên lắp sẵn, đao kiếm tuốt trần, hào lũy sửa sang thật vững chắc, doanh trại canh phòng nghiêm ngặt, vũ khí có sẵn đều đem ra sử dụng, chòi cao đạn đá mọi thứ đều phải sẵn sàng. Dàn quân xin theo thế trận Cửu cung bát quái là đủ, hễ quân địch kéo đến đánnh mặt nào thì mặt ấy ứng chiến. Cứ như vậy, dù bọn chúng đông trăm vạn cũng chưa chắc đã dám xông vào.

Tống Giang nói:

- Lời quân sư rất phải!

Nói đọan Tống Giang truyền lệnh cho ba quân tướng sĩ đầu canh năm dậy thổi cơm ăn, tảng sáng chia quân đi đóng giữ các nơi sát đến địa giới huyện Xương Bình. Quân mã quân bộ khi đến nơi quy định liền dàn thành trận thế. Phía trước là trận của quân kỵ dưới quyền các mãnh tướng Tần Minh, Hô Diên Chước, Quan Thắng, Lâm Xung, Sách Siêu, Từ Ninh, Đổng Bình, Dương Chí. Tống tiên phong giữ lệnh ở trung quân, các phó tướng vẫn theo thứ tự như các trận trước. Mặt hậu là trận của bộ binh dưới quyền của ba tướng Lư Tuấn Nghĩa, Lỗ Trí Thâm, Võ Tòng. Cả mấy vạn quân đều như những viên dũng tướng đánh quen trăm trận, ai nấy đều vén áo xoa tay, sẵn sàng quyết chíên. Thế trận đã dàn xong, sẵn sàng chờ quân Liêu kéo đến.

Không mấy chốc từ xa đã thấy quân Liêu đang tiến đến. Đi đầu mở đường là sáu đội kỵ binh, mỗi đội năm trăm người ngựa, bên phải ba, bên trái ba, đội bình không nhất định, lúc lên trước, lúc xuống sau. Sáu đội du binh ấy đều có cờ hiệu đề chữ "Tiêu lộ" và "Áp trận". Đại quân ào ạt tiến theo sau.

Tiền quân trương cờ tua màu đen, liên tiếp bẩy khóm môn kỳ cách quãng đều nhau, mỗi môn kỳ đi trước một nghìn quân kỵ do một viên đại tướng chỉ huy. Các viên tướng ấy đều cưỡi ngựa ô, đội mũ trụ đen bóng, mặc chiến bào thâm, ngoài chẽn áo giáp đen bó sát người, vũ khí của từng người đặt tên theo các chòm sao phương bắc: Bắc Đẩu, Ngưu Lang, Chức Nữ, Hư Tinh, Ngụy Tinh, Bích Tinh. Giữa bảy khóm môn kỳ là viên thượng tướng chỉ huy đội tiền quân ứng với sao Huyền Vũ Thuỷ Tinh. Viên tướng ấy tóc bỏ xoã, trán sát phẩm vàng, vòng đai nạm vàng bịt chắc ngang trán, mặc chiến bào đen ngắn tay, ngòai bịt giáp sắt đen bóng, tay cầm đinh ba cán sơn đen, cưỡi ngựa ô truy thiên lý mã. Đó chính là thượng tướng Khúc Lợi Xuất Thanh xưng hiệu là Bắc thần ngũ khí tinh quân dẫn ba nghìn quân kỵ mặc giáp đen. Dưới bóng cờ đen, đội quân bộ đông vô kể ồ ạt tiến theo.

Tả quân trương cờ rồng xanh, liên tiếp bảy nhóm môn kỳ cách quãng đều nhau, mỗi môn kỳ đi trước một nghìn quân kỵ do một viên đại tướng chỉ huy. Các viên tướng ấy đều cưỡi ngựa đeo yếm bờ xanh, đội mũ trụ bốn góc, mặc chiến bào màu xanh cánh trả, ngoài chẽn áo giáp xếp lớp hình lá liễu. Vũ khí của từng người đặt tên theo các nhóm sao phương đông: Giác tinh, Canh tinh, Đê tinh, Phòng tinh, Tâm tinh, Vĩ tinh, Cơ tinh. Đi giữa bảy tòa môn kỳ ấy là viên đại tướng chỉ huy đội tả quân ứng với sao Thương Lang Mộc tinh ở phương đông. Viên tướng ấy đầu đội mũ sư tử, mặc chiến bào xanh thêu hoa màu cánh trả, ngoài chẽn áo giáp sư tử, thắt đai lưng nạm vàng giát mặt ngọc, tay cầm ngọn búa lưỡi cong có kết ngù tơ, ngồi trên lưng ngựa long câu lót đệm yên bằng gấm xanh màu ngọc thạch. Đó là đại tướng Chỉ Nhi Phất Lang xưng hiệu Đông Chấn Cửu Khí tinh quân, dẫn ba nghìn quân kỵ trương cờ xanh. Dưới bóng cờ xanh, quân bộ tiến theo lớp lớp tầng tầng đông không kể xiết.

Hữu quân trương cờ hổ trắng, cũng liên tiếp bẩy khóm môn kỳ cách quãng đều nhau, mỗi môn kỳ đi trước một nghìn quân kỵ do một viên đại tướng chỉ huy. Các viên đại tướng ấy đều cưỡi ngựa bạch tuyết, đầu đội mũ trụ tròn, mặc chiến bào trắng ngoài chẽn giáp bạc. Vũ khí của từng người đặt tên theo các chòm sao phương tây: Khuê tinh, Lâu tinh, Vị tinh, Mão tinh, Tất tinh, Tuy tinh, Tham tinh. Đi giữa bảy khóm môn kỳ ấy là viên đại tướng chỉ huy đội hữu quân, ứng với sao Hàm Trì Kim tinh ở phương tây. Viên tướng ấy đội mũ trụ nhọn cắm lông phượng, chiến bào bó sát thân trắng phau như tuyết, ngoài mặc áo giáp song câu bằng bạc chạm hoa, đai lưng giát ngọc toả ánh lạnh ngắt, tay cầm ngọn giáo nước thép sáng ngời, cưỡi ngựa Dạ ngọc nòi lai sư tử. Đó là đại tướng Ô Lợi Khả Ân xưng hiệu là Tây Đoài Thất khí tinh quân dẫn ba nghìn quân kỵ trương cờ hổ trắng. Dưới bóng cờ trắng quân ngự binh theo hộ vệ xa giá vua Liêu.

Hậu quân trướng cờ đỏ, cũng liên tiếp bảy khóm môn kỳ cách quãng đều nhau. Mỗi môn kỳ dẫn đầu một nghìn quân kỵ mã do một viên đại tướng chỉ huy. Các viên tướng ấy đội mũ chóp bả sơn đỏ, mặc chiến bào màu huyết dụ, ngoài chẽn áo giáp vẩy cá màu hồng tươi, cưỡi ngựa Long câu xích thố. Vũ khí của từng người đặt tên theo các chòm sao phương nam: Tỉnh tinh, Quỷ tinh, Liễu tinh, Tinh tinh, Trương tinh, Dực tinh, Chẩn tinh. Đi giữa bảy khóm môn kỳ ấy là viên đại tướng chỉ huy đội hậu quân, ứng với sao Chu tước Hoả tinh ở phương nam. Viên tướng ấy đội mũ chóp đỏ đính tua cườm đỏ lấp lánh, mặc chiến bào loé mắt màu hồng tươi, ngoài chẽn áo giáp ráng đỏ, lưng đeo đai da, màu đỏ thẫm, chân đi giày ống thêu hoa, vai khoác cung tên, tay cầm than hoả long đao dài tám thước, cưỡi trên lưng ngựa chiến lông saong óng mượt. Đó là đại tướng Động Tiên Văn Vinh, xưng hiệu Nam ly tam khí tinh quân, dẫn ba nghìn quân kỵ trương cờ đỏ. Dưới bóng cờ đỏ, quân bộ binh mũ tua áo đỏ tiến theo sau, đông không kể xiết.

Trận phía trước dàn như sau:

Bên trái là một đội năm nghìn quân thiện chiến trương cờ đỏ thêu hình ngọn lửa, cưỡi ngựa hồng lót đệm yên gấm đỏ, thảy đều đội mũ biền có ngù thêu kinh tuyến, mặc chiến bào hồng đính giải tua, ngoài chẽn áo giáp đồng. Dẫn đầu đội quân ấy là một viên đại tướng đội mũ chóp sắt hình hoa sen, mặc chiến bào thêu hình ngọn lửa cháy, ngoài chẽn áo giáp liên hoàn nạm vàng vẽ hình mặt thú, đai lưng nạm vàng giát ngọc thất bảo, hai tay cầm hai thanh nhật nguyệt đao, trên lưng ngựa xích thố có sao năm đốm. Đó là đại tướng Da Luật Đắc Trọng, em quốc vương nước Liêu, xưng hiệu là Thái dương tinh quân.

Bên phải là đội nữ binh năm nghìn người ngựa, trương cờ trắng cưỡi ngựa bạch, đội mũ biền chạm hoa bạc, mặc chiến bào trắng có giải tua ngoài chẽn áo gíap bạc, cán thương, cán đao đều sơn trắng. Đi đầu đội nữ tướng tóc giắt hoa vàng đánh má hồng, đeo vòng cườm cánh trả, quân gấm áo thêu vai bồng, ngoài chẽn giáp bạc, tay cầm cây thất tinh bảo kiếm, chân đi giày ống thêu hoa, giẫm chắc bàn đạp trên lưng chiến mã trắng. Đó là Thọ Thiên công chúa, tiểu danh là A Lý Bột, xưng hiệu Thái âm tinh quân.

Giữa hai đội quân tả hữu ấy là lớp lớp đội quân cờ vàng, tướng sĩ thảy đều cưỡi ngựa vàng mặc giáp sắt, áo khăn san sát như một tầng mây vàng rực. Chỉ huy đội quân cờ vàng áo vàng ấy là bốn viên đại tướng, mỗi tướng ba nghìn quân đứng riêng một góc sẵn sàng tiếp ứng cho nhau. Viên tướng ở góc đông nam mặc giáp sắt, áo bào xanh da trời, tay cầm một ngọn thương, cưỡi ngựa xám đứng trước trận. Đó là hoàng diệt Da Luật Đắc Vinh, xưng hiệu là La hầu tinh quân. Viên đại tướng ở góc tây nam mặc giáp bạc áo bào tía, tay cầm thanh bảo đao, cưỡi ngựa Hải lưu đứng trước trận. Đó là Hoàng diệt Da Luật Đắc Hoa, xưng hiệu là Kế đô tinh quân. Viên đại tướng ở góc đông bắc mặc giáp bạc, áo bào xanh thẫm, tay cầm cây phương thiên họa kích, cưỡi ngựa vàng đốm trắng đứng trước trận. Đó là hoàng diệt Da Luật Đắc Trung, xưng hiệu là Tử khí tinh quân. Viên đại tướng ở góc tây bắc, mặc giáp đồng, chiến bào trắng, tay cầm cây thất tinh bảoo kiếm cưỡi ngựa ô truy đứng trước trận. Đó là hoàng diệt Da Luật Đắc Tín, xưng hiệu là Nguyệt Bột tinh quân.

Giữa trận quân cờ vàng binh mã đứng san sát phía sau một viên thượng tướng. Bên cạnh viên tướng ấy có quân sĩ cầm cờ đứng xung quanh. Cờ xanh bên trái, cờ trắng thêu lưỡi búa bên phải, cờ đổ phía trước, cờ đen phía sau. Cờ hiệu các loại vòng trong vòng ngoài hai mươi bốn là ứng với hai mươi bốn thế trận, sáu mươi tư lá ứng với sáu mươi tư phép biến trận, đủ các lọai Nam thần Bắc đẩu, Phi long, Phi hổ, Phi hùgn, Phi báo, âm dương tả hữu, xếp đặt rõ ràng có hàm ý thể hiện hình tượng kiền khôn còn hỗn chung chưa phân định. Viên thượng tướng ấy cầm ngọn phương thiên kích cán sơn son chạm khắc, đội mũ sắt tia tím giát ngọc thất bảo, ngoài nị giáp mai rùa nạm vàng, trong mặc chiến bào bằng gấm Tây Xuyên hoa xanh nền đỏ, đai lưng lóe sáng ánh ngọc Lam Điền, chân đi giày ống mũi cong, cưỡi chiến mã lưng đen bờm trắng, yên lót đệm thêu, cương tơ nhuộm tía, lưng đeo kiếm lệnh để các tướng đều nhận rõ, tay cầm roi uy điều khiển đội hoàng quân đứng sát bốn góc trời. Đó là đại nguyên soái Ngột Nhan Quang giữ chức đô thống quân của nước Liêu, xưng hiệu là Trung cung thổ tính nhất khí thiên quân.

Tiếp sau đội quân cờ vàng là đội ngự binh phò xa giá quốc vươnng ra trận. Đằng trước đằng sau, bên tả bên hữu, bảy tầng quân sĩ cầm thương đao kiếm kích hộ vệ, ở giữa là ba mươi sáu đôi lực sĩ khăn vàng bám theo cỗ long xa chín ngựa thắng yên vàng, theo sau lại còn có tám đôi lính cẩm y vệ sĩ đi hộ vệ. Ngự trên xe rồng là quốc vương nước Liêu: đầu đội mũ xung thiên, khóac hoàng bào thêu chín hình rồng cuộn, lưng đeo đai ngọc Lam Điền, chân đi hia tơ thêu chỉ đỏ. Tả hữu theo hầu là hai viên đại thần: tả thừa tướng U Tây Bột Cẩn và hữu thừa tướng thái sư Chữ Kiên. Hai thừa tướng đều đội mũ cánh chuồn, mặc quần hồng áo đỏ, trước ngực đính ngù tía, đeo thẻ vàng, tay cầm hốt ngà, lưng đeo đai ngọc. Các thị đồng nam nữ ngồi hầu bên ngai rồng trên ngự xa, ai cũng có thẻ ngà ngọc khuê cầm sẵn. Đội thiên binh lớp trong lớp ngoài theo hộ giá xe rồng. Quốc vương nước Liêu xưng hiệu Bắc cực tử vi đại đế, tổng lĩnh trấn tinh, hai thừa tướng xưng hiệu Tả phụ tinh quân và Hữu bật tinh quân. Có thơ làm chứng như sau:

Tú diệu tuỳ nghi liệt bát phương,

Cánh tương thổ đức trấn trung ương.

Hồ nhân tòng bất quan thiên tượng,

Hà sự phân phân độc thướng thương.

(Tinh tú dàn đều khắp tám phương

Ước đem đức thổ trấn trung ương.

Quân Hồ sao chẳng xem thiên tượng

Làm rối thiên cung tội chẳng thường.)

Quân Liêu dàn trận đã xong. Thế trận tựa hình bát úp, bốn góc cờ trương, tám phương giáo dựng, tuần hoàn vô định, nhưng quân tiến quân lùi đều theo cách thức.

Tống Giang bèn ra lệnh cho quân cung nỏ lên dàn ngang trước trận, sai dựng chòi cao ở giữa đội trung quân, rồi cùng Ngô Dụng và Chu Vũ lên đài quan sát. Tống Giang nhìn khắp một lượt, xiết đỗi ngạc nhiên kinh sợ. Chu Vũ nhận ra thế thiên trận, bèn nói với Tống Giang và Ngô Dụng:

- Đó là trận Thái Ất côn thiên tượng.

Tống Giang hỏi:

- Đánh cách nào?

Chu Vũ đáp:

- Thế trận này biến hóa khôn lường, chưa dò biết các nơi quan yếu thì không thể tuỳ tiện mà đánh được!

Tống Giang nói:

- Nếu không mở đường phá trận thì làm sao khiến địch lui quân?

Ngô Dụng nói:

- Hiện giờ chưa biết thế trận bên địch hư thực ra sao chưa nên đánh vội.

Bọn Tống Giang, Ngô Dụng, Chu Vũ đang bàn bạc thì bên quân Liêu, tướng Ngột Nhan thống quân truyền lẹnh rằng hôm nay thuộc ngày Kim, nên sai bốn tướng là Cang Kim long Trương Khởi, Ngưu Kim Ngưu Tiết Hùng, Lâu Kim cẩu A Lý Kỳ, Qủy Kim dương Vương Cảnh cùng đại tướng Thái bạch kim tinh Ô Lợi Khả An dẫn quân ồ ạt sang đánh quân Tống.

Tống Giang cùng các tướng đứng trước trận nhìn sang bên quân Liêu, thấy đội hữu quân có mấy cửa môn kỳ đã bắt đầu khép lại, trong quân trống thúc vang trời, thế trận cuồn cuộn chuyển dịch. Một lá cờ tướng từ phía đông chuyển lên phía bắc, từ phía bắc vòng sang phía tây, rồi từ phía tây vòng xuống phía nam. Chu Vũ ngồi trên ngựa nói:

- Đấy là cách hành quân vòng trái vòm trời. Hôm nay là ngày Kim, quân địch di chuyển về bên trái, ắt sẽ cho quân sang đánh.

Chưa dứt lời đã nghe năm tiếng pháo lệnh nổ vang, quân Liêu từ phía trước ào ào xông tới. Đi giữa lá Thái bạch kim tinh, tả hữu trước sau là bốn sao lân thuộc, năm tướng dẫn theo năm đội kỵ binh ào ạt đánh sang, thế lực nghiêng trời đổi núi không sức nào chống nổi. Quân Tống Giang trở tay không kịp, bỏ chạy tán loạn. Quân Liêu áp sát trận địa, từ hai mặt đánh kẹp vào trong. Tống Giang đại bại, vội ra lệnh cho quân lui về trại, quân Liêu thấy vậy cũng không đuổi theo. Điểm lại các đầu lĩnh thì Khổng Lượng bị đao đâm, Lý Vân trúng tên, Chu Phú trúng đạn đá, Thạch Dũng bị một mũi thương, số quân sĩ bị thương nhiều không đếm xuể. Tống Giang liền sai chở về phía sau cho Thần y An Đạo Toàn chạy chữa. Một mặt ra lệnh cho đội tiền quân cắm chông sắt, chôn thêm rào nhọn, canh giữ thật chắc ở các cửa trại.

Tống Giang buồn phiền ngồi trong trướng quân nói với bọn Lư Tuấn Nghĩa:

- Hôm nay ta bị thua, không biết nên đối phó thế nào? nếu không đưa quân ra giao chiến, ắt bọn chúng sẽ lại đến đánh.

Lư Tuấn Nghĩa nói:

- Ngày mai ta sẽ cho hai đội quân kỵ ra đón đánh tiền quân của địch, lại điều hai đội quân kỵ khác đánh thẳng vào cửa chính bắc, còn bộ binh thì đánh thọc mặt giữa, như vậy mới biết trận địa địch hư thực thế nào.

Tống Giang nói:

- Hiền đệ nói đúng đấy!

Hôm sau Tống Giang cho quân theo kế của Lư Tuấn Nghĩa. Quân sĩ lo dọn trại chuẩn bị lên đường. Tống Giang truyền mở cửa lớn, các tướng dẫn quân ra khỏi trại, quân Liêu đang ầm ầm kéo đến, sáu đội kỵ binh áp trận đang tiến gấp mỗi lúc một gần. Tống Giang sai Quan Thắng bên tả, Hô Diên Chước bên hữu đưa quân bản bộ ra đánh lui đội kỵ binh áp trận của quân Liêu. Đại quân tiến thẳng về phía trước tiếp trận địch. Tống Giang lại sai Hoa Vinh, Tần Minh, Đổng Bình, Dương Chí bên tả; Lâm Xung, Từ Ninh, Sách Siêu, Chu Đồng bên hữu, đem hai đội kỵ binh lên đánh đội quân cờ đen ở cửa chính bắc. Quả nhiên phá thủng được. Kỵ bih cờ đen bị đánh tan, hàng ngũ trong đội môn kỳ bị rối loạn.

Bên trận Tống Giang, bọn Lý Quỳ, Phàn Thuỵ, Bao Húc, Hạng Sung, Lý Cổn được lệnh dẫn năm trăm quân giáp sĩ xông lên trước. Phía sau là Lỗ Trí Thâm, Võ Tòng, Dương Hùng, Thạch Tú, Giải Trân, Giải Bảo và các đầu lĩnh khác dẫn quân bộ xông vào giáp trận. Trong trận Côn thiên tượng của quân Liêu bỗng nghe bốn bên súng nổ vang trời, hai cánh quân từ phía đông và phía tây cùng đội quân cờ vàng ở chính giữa ào ào đánh tới. Quân Tống Giang không địch nổi đều quay đầu tháo chạy. Đội quân tiến sau hàng ngũ rối lọan bị thua to phải rút về trại. Tống Giang cho kiểm điểm quân sĩ, thấy mất quá nửa. Hai tướng Thời Thiên, Tống Vạn bị trọng thương. Về đến trại lại thấy thiếu Hắc toàn phong Lý Qùy. Lý Quỳ vốn hăng máu chỉ muốn chém giết thật nhiều, chẳng ngờ lọt vào giữa trận, bị quân Liêu giơ câu liêm kéo bắt sống. Tống Giang được tin lại thêm buồn phiền. Liền đó sai người đưa Thời Thiên, Tống Vạn về trại sau cho An Đạo Toàn chạy chữa, ngựa chiến bị thương thì sai dắt cả lại cho Hoàng Phủ Đoan băng bó.

Tống Giang sai mời Ngô Dụng và các tướng vào bàn bạc.

Tống Giang nói:

- Hôm nay Lý Quỳ bị bắt, quân ta thua thêm trận nữa, biết tính liệu sao đây?

Ngô Dụng nói:

- Viên tướng ta bắt được trận trước là con trai của đô thống Ngột Nhan, bây giờ là lúc cần hắn để đổi lấy Lý Quỳ.

Tống Giang nói:

- Đem đổi lần này các tướng sau bị bắt lấy gì mà cứu?

Ngô Dụng đáp:

- Huynh trưởng chớ lo xa, cứ tạm thu xếp lần này đã!

Chưa dứt lời thì có viên tiểu hiệu vào báo tướng Liêu sai sứ đến xin nói chuyện, Tống Giang cho gọi vào. Sứ Liêu vào yết kiến Tống Giang, nói:

- Hạ quan vâng lệnh đại nguyên soái đô thống quân của bản quốc, xin đến thưa chuyện với tướng quân: hôm nay chúng tôi bắt được một đầu mục của quý quốc đem nộp lên, quan đô thống chúng tôi không nỡ giết, lại mở lòng hiếu sinh sai dọn rượu thịt khoản đãi. Quan đô thống chúng tôi muốn trao trả vị đầu mục ấy cho tướng quân để xin đổi tiểu tướng lệnh nam Diên Thọ. Nếu tướng quân bằng lòng, chúng tôi sẽ xin đưa vị đầu mục ấy đến ngay.

Tống Giang nói:

- Nếu vậy, ngày mai ta sẽ cho đưa tiểu tướng Diên Thọ ra trước trận, hai bên cùng trao đổi.

Sứ Liêu nghe Tống Giang nói bèn lên ngựa trở về, Tống Giang lại bàn với Ngô Dụng:

- Hiện nay ta chưa có kế gì phá được trận của chúng, âu là đem Diên Thọ ra đổi rồi giải hòa với quân Liêu, hai bên cùng rút quân bãi chiến.

Ngô Dụng đáp:

- Muốn tạm thời cho người ngựa nghỉ ngơi thì cũng không còn cách nào tốt hơn. Sau đó lại đưa quân phá trận địch kể cũng chưa muộn.

Sáng hôm sau, Tống Giang sai người hoả tốc về U Châu đưa Ngột Nhan Diên Thọ đến, một mặt sai người sang thương thuyết với Ngột Nhan Quang.

Lúc ấy Ngột Nhan Quang đang ngồi trong trướng thấy quân sĩ vào báo: có người của tiên phong Tống Giang sai sang, xin được vào yết kiến. Ngột Nhan Quang thống quân cho gọi vào trước trướng, sứ giả của Tống Giang vào yết kiến Ngột Nhan thống quân, nói:

- Tống tiên phong chúng tôi giữ lời ước với quý quan của thống quân, ngày hôm nay sẽ xin đưa tiểu tướng Diên Thọ đổi lấy đầu mục của chúng tôi. Hiện nay đang giữa mùa đông giá rét, quân sĩ đôi bên đều gian lao vất vả, Tống tiên phong chúng tôi muốn bàn với thống quân cho ngưng chiến để người ngựa đôi bên khỏi tổn thương vì rét mướt, đến mùa xuân sang năm sẽ xin cùng thương lượng. Xin được lĩnh ý của thống quân.

Ngột Nhan Quang nghe nói cả giận quát:

- Con ta ngu ngốc, chịu nhục cho chúng bay cầm tù, nếu có sống thử hỏi còn mặt mũi nào về gặp ta? nếu không đổi thì cứ đưa ra chém. Còn muốn ngưng chiến để nghỉ ngơi, cứ bảo tên đầu sỏ Tống Giang tự trói đến hàng, ta sẽ tha cho các ngươi tội chết. Bằng không một khi ta đã dẫn đại quân đến thi một ngọn cỏ cũng không còn!

Nói đoạn quát lớn:

- Lui ra!

Sứ giả vội lên ngựa, phi ngay về trại kể hết cho Tống Giang nghe. Tống Giang lo lắng chỉ sợ không cứu kịp Lý Quỳ, vội rời khỏi trại đưa Ngột Nhan Diên Thọ thẳng tới trận địch của đội tiền quân, gọi to sang trận bên kia:

- Các ngươi hãy thả đầu mục Lý Quỳ, ta sẽ thả tiểu tướng Diên Thọ, các ngươi không muốn ngưng chiến, ta sẽ đem quân đối địch với các ngươi!

Một lúc sau, bên Liêu cho lính dắt ngựa đưa lý Quỳ ra trước trận. Bên này Tống Giang cũng sai dắt ngựa đưa Ngột Nhan Diên Thọ đi ra, hai bên đều giữ lời giao hứa. Lý Quỳ trở về thì Ngột Nhan Diên Thọ cũng phi ngựa sang trận bên kia.

Hôm ấy hai bên không giao chiến, Tống Giang cho lui quân về trại, chúc mừng Lý Quỳ trở về được bình yên.

Tống Giang vào trướng bàn bạc với các tướng:

- Thế địch rất mạnh chưa có kế gì phá được, ruột gan ta như lửa đốt, không biết phải tính sao đây?

Hô Diên Chước nói:

- Ngày mai chia quân làm mười đội: hai đội đánh mở đường, tám đội nhất loạt cùng xông vào giáp chiến, quyết thắng cho kỳ được!

Tống Giang nói:

- Trông mong hết thảy anh em đều đồng lòng dốc sức, ngày mai nhất định sẽ đưa quân xuất chiến.

Ngô Dụng nói:

- Hai lần trước đưa quân đánh chặn địch đều không thắng, chi bằng cứ cố thủ chờ chúng kéo đến sẽ giao chiến.

Tống Giang nói:

- Đợi địch đến mới đánh không phải là thượng sách. Tất cả anh em đều dốc sức, lẽ nào lại thua luôn mấy trận!

Rồi truyền lệnh sáng mai ra trận sớm, chia quân mười đội tiến gấp.

Hôm sau, hai đội kỵ mã của Tống Giang thọc vào chặn ngang sau lưng tiền quân của địch, tám đội còn lại nhất loạt phất cờ hò la đánh thẳng vào giữa trận Côn thiên tượng. Bỗng nghe súng nổ vang trời, quân Liêu lập tức dàn hết hai mươi tám cửa môn kỳ biến thành thế trậnh chữ nhất, như hình con rắn dài, từ phía trong đánh ra, quân Tống Giang đều trở tay không kịp. Tống Giang vội ra lệnh lui quân, chịu một phen đại bại, bỏ mặc cờ quạt, giáo mác, chiêng trống ngả nghiêng chỉ cốt chạy thật nhanh. Kiểm lại người ngựa thấy hao tổn mất số lớn. Tống Giang ra lệnh cho quân tướng canh giữ cẩn mật ở cửa trại đầu núi, đào hào sâu thêm, đắp lũy cao hơn, cắm thêm rào chông cho đầy, ra sức cố thủ qua mấy ngày đông giá rét.

Lại nói việc quan phó khu mật Triệu an phủ liền mấy lần gửi văn thư về kinh xin ban cấp áo rét cho quân sĩ. Triều đình đặc cách sai quan đoàn luyện sứ Trịnh Châu là Vương Văn Bân, hiện giữ chức giáo đầu chỉ huy tám mươi vạn cấm quân, vốn là người văn võ kiêm toàn, có uy tín trong triều, dẫn hơn một vạn người ngựa hộ tống đoàn dân phu ở kinh sư chở năm mươi vạn bộ quần áo ra trận cho Tống tiên phong, đồng thời đốc thúc tướng sĩ quyết đánh quân Liêu để sớm báo tin thắng trận. Vương Văn Bân lĩnh chiếu xong liền đeo gươm mặc giáp lên ngựa, đốc thúc quân sĩ cùng đoàn dân phu đánh xe ra khỏi thành Đông Kinh, tiến về phía trạm Trần Kiều. Quân mã hộ tống gần hai trăm xe quân trang, xe đầu cắm cờ vàng đề bốn chữ "Ngự tứ y áo", đòan xe ngoằn ngoèo tiến tới. Đoàn vận chuyển đi đến đâu đều có các quan chức địa phương tiếp đón ăn uống. Một ngày kia đoàn vận chuyển đã ra ngoài biên giới. Vương Văn Bân tới yết kiến Triệu khu mật, trình công văn của toà trung thư. Triệu an phủ xem xong rất vui mừng, nói:

- Tướng quân đến thật đúng lúc, hiện nay thống quân nước Liêu là Ngột Nhan đang bày trận Côn thiên tượng, mấy lần đánh bại quân của Tống tiên phong. Số tướng sĩ bị thương rất nhiều, hiện đang ở đây cho thầy thuốc An Đạo Toàn điều trị. Tống tiên phong đóng quân ở huệng Vĩnh Thanh chưa dám cho quân ra giao chiến, Tống tiên phong hiện đang rất buồn phiền.

Vương Văn Bân thưa:

- Triều đình sai tiểu nhân đến đây nhân tiện đốc thúc quân sĩ để sớm báo tin thắng trận. Nay Tống tiên phong thua liền mấy trận, tiểu nhân về kinh thật khó lòng tâu bẩm. Văn Bân tôi tuy bất tài, nhưng từ nhỏ theo học binh thư có hiểu biết đôi chút trận pháp, xin tướng công cho được ra trận thi thố chút mưu kế, quyết chiến một phen để san sẻ nỗi phiền với Tống tiên phong, chẳng hay tôn ý của tướng công thế nào?

Triệu khu mật cả mừng, sai bầy tiệc rượu khoản đãi Vương giáo đầu, một mặt cho khao thửơng uý lạo quân sĩ cùng đoàn dân phu chở xe, rồi để cho Vương giáoo đầu dẫn đoàn xe quần áo đến tận doanh trại Tống Giang ban phát cho quân lính.

Trước đó, Triệu an phủ đã sai người đến báo cho Tống tiên phong biết tin.

Lại nói Tống Giang đang buồn phiền ngồi trong trướng thì người của Triệu khu mật đến báo tin: ở Đông Kinh sai giáo đầu giữ chức đòan luyện sứ Trịnh Châu là Vương Văn Bân dẫn đoàn xe chở năm mươi vạn bộ quần áo đến ban phát cho quân lính và thúc giục việc tiến quân. Tống Giang liền sai người đi đón Vương giáo đầu mời vào tận sân trại mới xuống ngựa, rồi mời vào trong trướng quân mở tiệc tẩy trần. Rượu cạn mấy tuần Vương giáo đầu mới hỏi việc quân, Tống Giang đáp:

- Tống Giang tôi từ khi đội ơn triều đình được cầm quân lên biên giới, trên nhờ hồng phúc của thiên tử, xuất quân trước sau chiếm được bốn quận lớn của nước Liêu. Nay tiến đến đất U Châu, không ngờ gặp tên thống quân Ngột Nhan bày trận Côn thiên tượng, quân bên chúng có đến hai mươi vạn đóng giữ các nơi, thế trận chỉnh tề, bầy bố như vị trí các chòm sao trên trời. Quốc vương nước Liêu thân chinh ra trận. Chúng tôi mấy lần thua bại, chưa biết đối phó cách nào nên chưa xuất trận, may có tướng quân đến đây, xin chỉ giáo giúp cho?

Vương Văn Bân nói:

- Thế trận Côn thiên tượng xem ra cũng không có gì kỳ lạ! Vương mỗ tôi tuy bất tài, cũng xin cùng tướng quân ra trước trận quan sát, may ra có góp được ý gì.

Tống Giang cả mừng, đoạn sai Bùi Tuyên đem quần áo phân phát cho mọi người. Quân lính nhận xong cùng nhau nhìn về hướng nam cúi đầu tạ ơn. Ngày hôm ấy trong quân bầy tiệc rượu khoản đãi đoàn vận chuyển cũng là khao thưởng công lao khó nhọc của ba quân.

Ngày hôm sau, cả năm đạo quân đều xuất trận. Quân Liêu thấy quân Tống ra quân liền báo tin lên chủ tướng. Khắp trận bên Liêu chiêng trống khua vang, quân lính reo hò, sáu đội chiến mã lập tức phóng ra trước trận. Tống Giang chia quân các ngả đánh lui quân Liêu. Vương Văn Bân lên chòi cao nhìn khắp một lượt trở xuống nói:

- Xem cách bầy trận không có gì đáng sợ.

Hay đâu Vương Văn Bân đã không biết cách bầy trận của địch lại muốn ra oai loè người ra lệnh cho tiến quân nổi trống khiêu chiến. Bên quân Liêu cũng gióng trống khua chiêng đáp lại. Tống Giang ghìm ngựa quát lớn sang trận địch:

- Đánh địch không được thập thò, quân Liêu có giỏi đưa quân ra nghênh chiến!

Nói chưa dứt lời, trong đội quân cờ đen từ dưới khóm môn kỳ thứ tư thấy một viên tướng tế ngựa ra. Viên tướng ấy đầu tóc bỏ xoã, trán xát phẩm vàng, mặc chiến bào thâm ngắn tay, ngoài nịt giáp sắt đen bóng, tay cầm đinh ba, cưỡi ngựa ô truy ra trận. Phía sau là các nha tướng đông vô kể đang dẫn đầu đội quân trương cờ đen đề chữ trắng: "đại tướng Khúc Lợi Xuất Thanh" lao nhanh đến. Vương Văn Bân nghĩ bụng: "phen này không ra tay trổ tài, sau còn dịp nào mà thi thố". Nghĩ đoạn xách thương thúc ngựa ra trận, chẳng nói chẳng rằng xông vào giao chiến với tên tướng Liêu. Vương Văn Bân giơ thương đâm tới, tướng Liêu cũng múa đao nghênh chiến. Hai tướng đánh chưa đầy hai mươi hiệp tướng Liêu đã quay ngựa bỏ chạy. Vương Văn Bân thấy vạy liền thúc ngựa đuổi theo. Tên tướnng Liêu vờ thua chạy chờ cho Văn Bân đến gần liền vung đao đúng vào sau gáy. Văn Bân bị xả xiên một nhát từ vai qua ngực, thân đứt làm hai đoạn lăn xuống ngựa, Tống Giang trông thấy vội cho lệnh thu quân. Quân Liêu ào sang chiếm trận mà chém giết, quân Tống lại một phen thua trận, hốt hoảng lui về bản trại. Quân sĩ tận mắt thấy Văn Bân bị chém lăn ngựa, ai nấy đều sợ hãi đưa mắt nhìn nhau.

Tống Giang đưa quân về trại, viết ngay văn thư gửi lên Triệu khu mật phúc bẩm về việc Vương Văn Bân tình nguyện ra trận không may bị thiệt mạng. Quân lính và dân phu trong đoàn vận chuyển thì cho phép về kinh. Triệu an phủ tiếp tin rất đỗi lo phiền, cũng đành viết tờ trình tâu lên viện trung thư nhờ đoàn vận chuyển đem về kinh. Có thơ làm chứng như sau:

Triệu Quát đồ năng độc phụ thư

Văn Bân vẫn mệnh hựu hà ngu

Bình thời khoa khẩu thiên nhân hữu

Lâm trận thành công nhất cá vô.

(Triệu Quát cùng đường biết giữ thân

Văn Bân uổng mạng chẳng ai cần

Thường ngày khua mép muôn người kém

Lâm trận nên công chẳng một phần.)

Lại nói Tống Giang từ khi thua trận hết sức lo buồn, suy tính trăm chiều vẫn không thấy kế sách nào phá được trận quân Liêu. Vì thế mà mất ăn mất ngủ. Đem ấy trời rét căm căm, Tống Giang cho đóng cửa dinh, một mình ngồi trước ngọn nến trầm ngâm nghĩ ngợi. Quá canh hai, tâm thần mỏi mệt, bèn để cả áo quần nghỉ lưng trên ghế. Chợt có cơn gío lạnh tê người ào vào phòng, Tống Giang choàng dậy thấy một nữ đồng mặc áo xanh đi tới cúi chào, Tống Giang hỏi:

- Nữ đồng từ đâu tới?

Nữ đồng cười đáp:

- Nữ đồng theo lệnh tiên nương đến mời tướng quân, xin phiền tướng quân vui lòng đi theo.

Tống Giang hỏi:

- Tiên nương hiện ở đâu?

Nữ đồng chỉ tay nói:

- Cách đây không xa!

Tống Giang bèn theo nữ đồng ra ngoài dinh, thấy một vùng trời ánh vàng xanh rạng toả, hương thơm thoang thoảng, gió nhẹ mây trôi, thời tiết dễ chịu như tiết đầu xuân. Đi chưa đầy hai ba dặm, thấy một khu rừng lớn rợp bóng tùng biếc thông xanh, cây quế tím vươn cao đến lưng trời, dưới rặng cây xa thấp thóang dăm hàng cột đá, hai bên lối đi là những khóm trúc cao chen liễu rũ, rặng đào nở hoa đỏ thắm, đi hết hàng lan can uốn lượn, rẽ qua chiếc cầu đá đến trước một toà lầu son lung linh ánh sáng. Ngước mắt trông lên ngói xanh lớp lớp, san sát tường hồng, cột chạm xà hoa, cửa son khuôn vàng, rèm cuốn râu tôm, cửa chính màn buông, mai rùa hai nửa. Nữ đồng dẫn Tống Giang đi theo hàng lang bên trái đến trước một căn phòng ở phía đông. Nữ đồng đẩy cánh cửa son mời Tống Giang vào phòng ngồi đợi. Đưa mắt nhìn ra, bốn bên đều yên tĩnh, ráng mây ngũ sắc toả ánh đầy thềm, muôn hoa đua nở, ngát lừng hương thơm.

Nữ đồng ra lối cửa sau, một lát sau lại nói với Tống Giang:

- Tiên nương mời tướng quân vào.

Tống Giang vội đứng dậy đi theo. Lại thấy hai tiên nữ đội mũ phù dung giát ngọc bích, khoác áo lụa hồng, đeo dây tua kim tuyến từ ngoài vào cúii chào. Tống Giang không dám ngước nhìn, Tiên nữ nói:

- Tướng quân hà tất phải quá khiêm nhường, Tiên nương đang sửa soạn tíếp tướng quân để cùng bàn việc quốc gia đại sự. Xin mời tướng quân cùng đi.

Tống Giang lặng lẽ đi theo, nghe trên điện ngân vang tiếng chuông vàng khánh ngọc. Thị nữ áo xanh đón Tống Giang mời lên trên điện. Hai tiên nữ đi trước dẫn Tống Giang theo bậc thềm phía đông đến trước rèm châu. Tống Giang nghe sau rèm có tiếng ngọc bội rung rinh. Thị nữ áo xanh mời Tống Giang vào, đến quỳ trước hương án. Ngước mắt nhìn lên trên điện thấy hào quang toả rạng, mây lành cuộn bay, tiên Cửu Thiên Huyền Nữ ngồi trên sập rồng giữa điện, đầu đội mũ long phượng, khoác áo lụa hồng thêu hình long phượng thất bảo, lưng thắt đai gấm thêu hình sơn hà nhật nguyệt, chân đi giày cườm ngũ sắc, tay cầm một cành ngọc khuê trắng muốt. Hai bên có đến vài chục tiên nữ

đứng hầu.

Cửu Thiên Huyền Nữ nói với Tống Giang:

- Từ khi ban thiên thư cho ngươi đến nay đã mấy năm rồi. Xét ra nhà ngươi vẫn bền lòng trung nghĩa. Nay thiên tử nhà Tống sai ngươi đi đánh giặc Liều, việc quân thắng bại ra sao?

Tống Giang sụp đầu vái lạy, nói:

- Hạ thần từ đội ơn tiên nương ban cho đạo thiên thư đến nay không hề dám khinh suất tiết lộ với ai. Nay hạ thần vâng mệnh thiên tử cầm quân đi đánh giặc Liêu, chẳng ngờ gặp viên thống quân nước Liêu là Ngột Nhan bày trận Côn thiên tượng, quân của hạ thần thua mấy trận liền. Hạ thần không có kế sách gì đối phó, hiện thời đang rất nguy cấp.

Cửu Thiên Huyền Nữ nói:

- Ngươi có biết trận pháp Côn thiên tựơng thế nào không?

Tống Giang lại sụp lạy tâu:

- Hạ thần ngu dốt không hiểu trận pháp ấy thế nào, cúi mong tiên nương chỉ giáo cho.

Cửu Thiên Huyền Nữ nói:

- Pháp trận ấy theo hình tượng "tụ dương", nếu chỉ đánh như cách thông thường thì không khi nào phá được. Muốn phá được phải hiểu rõ lẽ "tương sinh tương khắc". Nếu ở phía trước quân cờ đen có viên đại tướng xưng hiệu là Thuỷ tinh, ứng với ngôi sao thứ năm ở phương bắc, thì bên quân Tống ngươi hãy chọn lấy bảy viên tướng đại tướng trương cờ vàng, mặc giáp phục vàng, cưỡi ngựa vàng, dẫn quân vào đánh bảy khóm môn kỳ của đạo quân cờ đen, rồi sai một viên mãnh tướng áo vàng ra giao chiến với viên đại tướng thủy tinh. Như thế nghĩa "thổ khắc thuỷ". Tiếp đó điều đạo quân áo trắng do tám tướng chỉ huy đánh thọc vào trận địa đạo quân cờ xanh ở phía bên tả, như thế nghĩa là "kim khắc mộc", lại điều đạo quân áo đỏ do tám tướng chỉ huy đánh vào trận của đạo quân cờ trắng ở phía bên hữu, như thế nghĩa là "hoả khắc kim", lại điều đạo quân cờ đen do tám viên đại tướng chỉ huy đánh xuyên vào trận của đạo hậu quân cờ đỏ bên địch, ấy nghĩa là "thuỷ khắc hoả". Tiếp đến chọn chín viên đại tướng dẫn đạo quân cờ xanh đánh thẳng vào quân trung ương cờ vàng do chủ tướng bên địch chỉ huy, như thế nghĩa là "mộc khắc thổ". Lại chọn hia đội: một đội cờ gấm áo hoa, giả trang quân của La Hầu tinh, xông vào phá trận Thái dương, một đội cờ trắng giáp bạc, giả trang như quân của Kế Đô tinh, xông vào phá trận Thái âm. Phải cho đóng ngay hai mươi bốn cỗ "lôi xa" là để ứng với hai mươi bốn khí, trên mỗi xe đều để sẵn hoả pháo và mồi đánh lửa, khi lâm chiến thì đẩy thẳng vào giữa trận quân Liêu, rồi lệnh cho Công Tôn Thắng thi hành pháp thuật "Lôi phong thiên cang" để giúp sức cho quân sĩ xông vào giữa chỗ xa giá vua Liêu. Theo đúng kế ấy nhất định sẽ thắng. Nhưng trận pháp này chỉ được tiến hành ban đêm. Nhà ngươi phải thân hành ra trận giữ tướng lệnh ở trung quân, đốc thúc quân mã quân bộ ra sức giao chiến thì chỉ một hồi trống trận là xong. Lời dặn của ta, ngươi phải nhập tâm ghi nhớ, không được tiết lộ. Mong ngươi gắng sức giúp nước yên dân, chớ nản lòng thoái chí. Cõi tiên kẻ phàm ngăn cách, từ đây vĩnh biệt. Ngày sau ở chốn gác ngọc lầu vàng may còn có cơ trùng hội. Ngươi nên mau chóng trở về không được nấn ná ở đây!

Cửu Thiên Huyền Nữ nói xong gọi thị nữ mời Tống Giang uống trà, rồi sai đưa Tống Giang về trại.

Tống Giang sụp đầu lạy tạ ơn Cửu Thiên Huyền Nữ rồi lui ra ngoài điện. Thị nữ dẫn Tống Giang xuống bệ thềm phía tây qua cửa thiên môn sơn son thiếp vàng, sau đó đi theo đường cũ. Vừa sang khỏi cầu đá đến con đường nhỏ dưới rặng thông, thị nữ bèn chỉ tay mà thôi:

- Quân Liêu hiện ở chỗ kia, tướng quân phải đánh tan đi!

Tống Giang vừa ngóai đầu nhìn lại, thị nữ liền đẩy tay xô mạnh... Tống Giang kinh sợ, bừng tỉnh mới biết là vừa nằm mộng trong trướng.

Nghe trống đã điểm canh tư, Tống Giang cho mời quân sư Ngô Dụng đến đoán mộng. Quân sư Ngô Dụng vào trong trướng, Tống Giang hỏi:

- Quân sư đã có kế gì để giải phá thế trận "Hỗn thiên" của quân Liêu chưa?

Ngô Dụng đáp:

- Tiểu nhân vẫn chưa có kế gì!

Tống Giang nói:

- Ta vừa mộng được tiên Cửu Thiên Huỳên Nữ bảo cho bí quyết phá trận quân Liêu, ta còn nhớ rõ nên cho mời ngay quân sư đến cùng bàn. Bàn xong sẽ cho gọi các tướng đến hội để cắt cử công việc cho từng người.

Đúng là:

Dấy động thiên cơ bàn diệu kế

Dàn hàng tinh đẩu phá mê cung

Chưa biết Tống Giang điều quân đánh trận ra sao, xem hồi sau sẽ rõ.