Anh Hoàng ngạc nhiên khi thấy tôi cặm cụi lục tìm ở tủ sách của anh suốt buổi. Anh trêu tôi:

- Vi chăm học quá ta. Cần nghiên cứu loại gì, để anh lấy!

Tôi làm thinh giả bộ không nghe, chứ ngu dại gì tôi lại thú thật: Thưa anh, em tìm loại sách viết về tình yêu. Eo ơi, có nước mà bị anh trêu đến chết.

Ðến giờ đi làm, anh Hoàng trao chìa khóa cho tôi, bảo:

- Vi cứ tìm đọc những sách cần thiết. Xong khóa phòng lại giùm anh. Nhớ để chìa khóa ở chỗ thường lệ.

Tôi tha hồ lục tìm sách báo của anh Hoàng. Tôi lựa dần ra những cuốn sách viết về tình yêu. Từ danh ngôn, từ điển, thơ ca, đến tiểu thuyết trữ tình, tủ sách anh Hoàng đều có đủ. Tôi như muốn ngộp thở trong “bể” sách của anh. Tôi bê nguyên cả chồng sách đem về phòng nằm “nghiên cứu”.

“Ðông thầy thối ma”. Ðầu óc tôi muốn rối tung lên. Mỗi tác giả quan niệm tình yêu mỗi khác. Tôi phải nghe ai?

Có tác giả viết: “Tình yêu là sự rung động đầu đời, là phút bâng khuâng nhớ đến người mình từng gặp gỡ, thương yêu”.

Một nhà văn khác lại cho rằng: “Yêu nhau không phải là nhìn nhau, mà cùng nhìn về một hướng...”

Một triết gia lại phán: “... Con tim có những lý lẽ mà lý trí không bao giờ hiểu nổi”.

Hoặc: “Yêu là tìm chính hạnh phúc của mình trong hạnh phúc của người khác...”

Hay phức tạp hơn: “... Yêu là có một cái gì và ngoài ra không có cái gì cả...”

Chao ôi rối rắm quá. Tôi phát ngán những định nghĩa, những phát biểu của các nhà văn, nhà tư tưởng. Tôi quay sang với các nhà thơ.

Nhà thơ Nguyễn Ðình Thư nói đến tình yêu thật nhẹ nhàng:

“Khi Yêu chẳng đắn đo gì.

Phân phô chừ biết nói vì cớ sao.

Huống hồ yêu từ khi nào.

Hôm qua lòng thấy ngọt ngào mới hay...”

Chao ơi ngọt ngào mới hay. Tôi chưa thấy ngọt ngào mà chỉ thấy bứt rứt xốn xang vì tôi đang ở trong tâm trạng:

“Biết đâu mà gửi lòng thương nhớ.

Mà biết cùng ai gởi nhớ thương.”

Như thế, tình yêu của tôi, nếu đúng thực là tình yêu, chỉ là tình yêu lặng lẽ:

“Yêu lặng lẽ là yêu không dám tỏ.

Là âm thầm mang lấy sự đau thương.

Là lúc canh khuya trằn trọc trên giường...”

Ơ, mà lạ chưa, tôi vớ vẩn mất thôi. Vì tôi đã gặp thi sĩ Hoàng Hôn đâu? Tôi đã quen biết với chàng đâu? Tình yêu của tôi là tình yêu một phía. Vì thế tôi đành ngậm bồ hòn:

“Yêu thương mà chẳng nói năn.

Nhớ nhưng mà chẳng than rằng nhớ nhung.

Giữa đêm lòng lạnh vô cùng...”

Tình yêu sao mà rắc rối và phức tạp. Tôi chợt liên tưởng đến một câu trả lời của một nhà văn. Khi được hỏi về đàn bà. Ông chỉ nói đơn giản: “Ðàn bà đúng là đàn bà”. Tôi có thể mượn ý của nhà văn này để nói: “Tình yêu là... tình yêu” chăng? Vì tình yêu, rốt lại, là điều khó giải thích. Như nhà thơ Xuân Diệu:

“Làm sao cắt nghĩa được tình yêu.

Có nghĩa gì đâu một buổi chiều.

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt.

Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu...”

Tôi mệt mỏi với các định nghĩa của các nhà văn nhà thơ. Tôi gạt đống sách của anh Hoàng sang một bên rồi nằm dài trên giường, nhắm mắt lại. Tôi nằm im với những ý nghĩ mông lung. Tự dưng tôi nhớ lại những câu ca dao ngoại tôi, hồi xưa, thường hay đọc:

“Hôm qua mưa bụi gió bay.

Gió rung cành bắc, gió lay cành vàng.

Em với anh cùng ở một làng.

Mà em chẳng biết ngõ chàng ở đâu.

Một thương hai nhớ ba sầu.

Cơm ăn chẳng đặng, ăn trầu ngậm hơi.

Thương chàng lắm lắm chàng ơi.

Biết mô thanh vắng mà ngồi thở than...”

Tình yêu trong ca dao thật thanh thoát, nhẹ nhàng. Tôi ao ước được hóa mình sống giữa cảnh trăng thanh gió mát với hình ảnh một người con gái nhớ một người con trai:

“Khăn thương nhớ ai

Khăn rơi xuống đất

Ðêm thương nhớ ai

Mà đèn không tắt

Mắt thương nhớ ai

Mắt ngủ không yên

Ðêm qua em những lo phiền

Lo vì một nỗi không yên một bề”.

Sau này nhà thơ Huy Cận cũng nói về nỗi nhớ nhung, nhưng hiện đại hơn:

“Lòng em nhớ lòng anh từ vạn kỷ.

Gặp hôm nay nhưng hẹn đã ngàn xưa

Yêu giữa đời mà hồn trong mơ

Tình rộng quá tình không biên giới nữa

Ðây, cửa mộng lòng em, anh hãy mở

Màu thanh thiên rời rợi, gió long lanh

Hồn nhớ thương, em dệt áo dâng anh...”

Tự dưng tôi mơ được gặp thi sĩ Hoàng Hôn. Nghĩ đến đây, mặt tôi đỏ bừng, tim tôi đập loạn xạ. Bây giờ tôi cùng một tâm sự với nhà thơ Nguyễn Bính:

“Tương tư đã mấy đêm rồi

Biết cho ai, hỏi ai người biết cho

Bao giờ bến mới gặp đò

Hoa khuê các, bướm giang hồ gặp nhau...”

Vâng, biết bao giờ, tôi mới gặp được chàng – thi sĩ Hoàng Hôn?