Để yên cho bác sĩ "Hiền"Hồi sức cấp cứu

Khi mình đi nội trú hồi sức cấp cứu, nói chung ai cũng gàn, ai cũng bảo sao ngu thế, đâm đầu vào đấy vừa vất vả, vừa nghèo lại đầy rẫy những bất an. Mình bỏ ngoài tai tất cả, quyết tâm đi bằng được, bất chấp ánh mắt ái ngại của những người đi trước chỉ vì thích. Từ lúc quyết định lựa chọn con đường này cho đến bây giờ vị chi đã được 7 năm. Thời gian chưa đủ nhiều nhưng cũng làm cho cái lưng mình còng xuống vì áp lực công việc và kiến thức. Bệnh viện luôn luôn quá tải, quá tải một cách khủng khiếp. Có thời điểm có những khoa nằm đến năm bệnh nhân một giường, mà trời nóng đến nỗi mình còn nhão ra nữa là người bệnh.

Mình nhớ, hồi còn sinh viên nhi đồng thối tai lơ ngơ mới ra thành phố, đường phố quang đãng chẳng mấy khi tắc, lúc đó Hà Nội chỉ có chừng đó bệnh viện với chừng đó giường. Đến bây giờ làm giảng viên, lần nào về trường giảng bài cũng đi qua con đường đó một cách chậm chạp vì đông không thể tả khiến ngày nào cũng tắc, và Hà Nội cũng chỉ chừng đó bệnh viện với số giường tăng không si nhê gì so với dân số. Đường đi tắc, trường học tắc và bệnh viện cũng tắc nốt. Các bác sĩ có phải chịu trách nhiệm về việc này không? Chắc là không.

Hồi mới vào nội trú, mỗi ngày mình và đồng nghiệp tiếp nhận từ 70-90 ca bệnh từ các tỉnh chuyển lên, hầu hết là bệnh nặng và phức tạp, hùng hục làm việc phờ râu. Hôm nào cao điểm, số ca lên đến 100 bệnh nhân, là tối về gào lên với bọn cùng phòng hôm nay quá tải khủng khiếp. Đến bây giờ, mỗi ngày từ 90-100 bệnh nhân vào cấp cứu là chuyện thường. Số lượng tăng dần theo từng năm, trong khi số lượng bác sĩ gần như không thay đổi. Lắm lúc mệt đến mức không muốn làm nữa nhưng mình không làm thì ai làm. Bệnh nhân thấy quá tải, bác sĩ cũng quá tải. Rồi gặp phải người nhà cũng chuối mình cũng phát rồ lên bởi mình là người nên chẳng thể nào một ngày nhăn nhở mà cười với hàng trăm được bệnh nhân và với gấp đôi số lượng người nhà như thế được.

Làm cấp cứu khổ nhất là mắc bệnh đa dạng, áp lực bệnh nhân đông nhưng không được phép gặp sai lầm. Nếu không xử trí nhanh và giải quyết nhanh để bệnh nhân ùn lại thì vỡ khoa mất. Mỗi tháng, Tính sơ sơ có khoảng gần 3000 lượt bệnh nhân từ khắp cả miền Bắc vào cấp cứu, trong khi chỉ có 16 bác sĩ vừa làm hồi sức bệnh nặng, vừa làm chẩn đoán. Tối về, mình hùng huc cày sách để bổ sung kiến thức, thế mà vẫn thấy mình dốt. Có lẽ ngành y là một trong những ngành phải học cả đời. Cái đầu mình hữu hạn, y học cũng hữu hạn nhưng vẫn mênh mông đối với loài người, có những cái vượt qua sự hiểu biết thông thường của khoa học thì đánh chịu.

Một thầy giáo mình từng nói : "các cậu phải học cho tốt để trước hết gia đình mình được nhờ, sau đó xã hội được nhờ". Mình, cũng như các bác sĩ khác trong khoa, hùng hục học đến 11 năm liên tục, gia đình nuôi báo cô hoàn toàn cho đến khi đi làm, cũng chưa một ngày nào gia đình được nhờ cả. Mình đi làm xa, bố mẹ, anh chị em mỗi lần ốm chẳng bao giờ mình có mặt ở nhà. Nhiều khi bị nói mát : "nuôi nó bao nhiêu năm trời chẳng nhờ được ngày nào, ốm toàn nhờ vả người khác". Đến ngay cả khi mẹ ốm, dù lúc mẹ mất mình cũng chẳng có mặt. Ngẫm ra ngành y bạc, bạc lắm!

Hồi trước, có cô bạn bên Đài truyền hình nhờ hợp tác làm chương trình cấp cứu cộng đồng, khi đến khoa tham gia một thời gian, cô lè lưỡi bảo : "không hiểu các anh làm việc kiểu gì? Bệnh nhân đông thế này làm sao làm nổi? Cái máy tính hành chính nhà anh có liên tục treo nữa là người!?" Mình cười he he bảo : "cài máy có thể treo được chữ cái đầu thì không được phép, bọn anh đâu phải con người". Cô em lắc đầu bảo kinh quá, không là người thì là gì!?

Chẳng có một nơi nào như xứ mình, cái gì cũng ngược. Hôm trước có một bạn vào cấp cứu vì thở nhanh. Vừa mới vào người nhà đã gào lên : "tôi là nhà báo đây, các cô làm cho tôi cái nọ, làm cho tôi cái kia, người nhà tôi nặng lắm". Mình bảo : "nhà báo cũng chỉ như những bệnh nhân thông thường khác, chúng tôi phân loại bệnh nhân theo bệnh chứ không phân loại theo nghề", rồi mình cho xuống khoa tâm thần khám theo đúng quy trình sau khi loại trừ bệnh lý thực thể.

Với sự ích kỷ của số đông người như hiện nay, có lẽ chỉ trong ngành mới hiểu được sự vất vả và những khó khăn mà bác sĩ gặp phải. Ngành nào cũng thế chẳng riêng gì ngành mình. Gần đây, các bài báo chỉ nhăm nhăm tìm cái xấu để bới móc, chú chưa bao giờ nhìn thấy những khó khăn của người khác. Bởi người ta nhìn ra cái xấu của người khác nhanh và hấp dẫn hơn cái tốt. Mình chỉ lấy ví dụ nho nhỏ, mỗi tháng 3000 ca cấp cứu, tổng 1 năm có gần 35000 ca bệnh, mà chỉ cần có một ca tiên lượng không tốt là báo chí sẵn sàng nhảy vào mổ xẻ như những con diều hâu độc ác. Họ không cần biết đến hàng chục ngàn ca khác thế nào và mục đích chính của họ chỉ chăm chăm vào việc "câu khách" để tăng lượt xem.

Ngạn ngữ pháp có câu ", chó cứ sủa, đoàn người cứ đi". Nghề đã trở thành nghiệp ăn vào máu không thể bỏ được. Những ngày đi công tác, ăn ở an nhàn lại thấy nhớ không khí nháo nhào trên khoa. Cuối cùng, đâu là sự nhẫn tâm hãy để cho mỗi người tự cảm nhận lấy.