— Lạ thật, anh Morten ạ! Ngồi ở bờ biển không bao giờ thấy buồn cả. Nếu ở nơi khác, anh nằm ba bốn tiếng đồng hồ, chỉ nhìn trời, không làm gì, nghĩ gì thì...

— Đúng... Nhưng tôi phải nói thật là, trước kia tôi cũng cảm thấy buồn đấy, cô Tony ạ, nhưng đó là chuyện mấy tuần lễ trước.

Mùa thu đến. Gió đầu mùa thổi mạnh. Từng đám mây màu xám, tả tơi, lướt nhanh qua bầu trời. Nước biển đục ngầu, cuồn cuộn, bị bọt nước phủ kín, mãi đến tận ngoài xa. Từng cột sóng dữ tợn nhưng lạnh lùng, xỏa vào bờ, bỗng dựng ngược lên thành một bức tường màu xanh thẫm, sáng lấp lánh như đúc bằng thép, rồi ầm một tiếng đổ nhào xuống bãi cát.

Mùa nghỉ mát qua rồi. Dọc bờ biển, những nơi trước đây khách nghỉ mát chen chúc nhau, bây giờ chỉ còn trơ lại mấy chiếc ghế tựa. Một số lều tắm đã dỡ đi, làm cho cảnh tượng thêm tiêu điều. Nhưng chiều nào, Tony và Morten cũng đến ngồi ở một nơi khá xa trên bờ biển, tức là chỗ bắt đầu bức tường vôi màu vàng. Ở đây, sóng vỗ vào “hòn đá hải âu”, ngọn lên rất cao. Morten đắp cho cô một mô cát nhỏ, nện thật chặt. Tony ngả người tựa vào đấy, hai chân bắt tréo nhau. Cô đi tất trắng, giày buộc chữ thập, mặc áo vét mùa thu, hai màu, trắng và ghi, có khuy cài rất to. Morten nằm cạnh, tay chống cằm, nhìn dáng người nằm nghiêng của Tony. Thỉnh thoảng, một chú hải âu lướt trên mặt biển, phát ra những tiếng kêu the thé của giống chim dữ. Hai người nhìn những ngọn sóng màu lục cuốn theo rong biển, di chuyển tới như một bức tường rồi húc vào vách đá phía trước mặt, vỡ tan tành... và rú lên một cách điên loạn, muôn đời không thay đổi; tiếng rú đó làm cho người ta cũng trở nên như điên như loạn, mất cả cảm giác về thời gian.

Cuối cùng, Morten trở mình một cái, hình như muốn thoát ra khỏi sự trầm tư. Anh hỏi:

— Cô sắp về rồi, cô Tony nhỉ?

— Không... Sao anh lại hỏi thế? - Tony lơ đãng hỏi. Cô không hiểu ý anh.

— Phải rồi! Trời ơi! Hôm nay đã mồng mười tháng chín rồi. Ngày nghỉ của tôi sắp hết... Những ngày như thế này còn được bao lâu nữa nhỉ? Cô thích đời sống xã giao ngoài thành phố phải không...? Chắc những người nhảy với cô đều là những chàng trai dịu dàng, đa tình nhỉ? Cô thử nói xem... Không, không phải tôi muốn hỏi điều đó đâu! Bây giờ cô phải trả lời tôi điều này. - Nói xong, anh sửa cái tay chống cằm cho ngay ngắn lại, chăm chú nhìn cô tỏ vẻ quyết tâm. - Điều này tôi để bụng từ lâu rồi... Cô có biết không? Tôi muốn hỏi Grünlich là ai thế?

Tony lạnh toát cả người, đưa mắt về phía anh một cái rất nhanh, rồi nhìn ngược nhìn xuôi. Ánh mắt cô lúc đó y hệt ánh mắt những người tình cờ nghe một câu nói đụng chạm đến giấc mơ xa xôi của mình. Cảm giác khi Grünlich hỏi cô làm vợ, một thứ cảm giác nặng nề, sống lại trong lòng cô.

— Anh muốn biết điều đó hả, anh Morten? - Cô nghiêm nghị hỏi - Được rồi, để em sẽ nói anh nghe. Như anh biết đấy, buổi chiều hôm em mới đến đây, em rất đau khổ khi nghe anh Thomas nhắc đến cái tên đó, chính anh cũng đã nghe thấy rồi... Thôi được! Ông Grünlich, ông Bendix Grünlich, là một người bạn hàng của ba em... một thương gia giàu có ở Hamburg. Hồi em ở trên thành phố, ông ta hỏi em làm vợ... Không! - Cô thấy Morten trở mình, bèn nói ngay - chính em đã cự tuyệt. Em không thể nhận lời ông ta được.

— Xin cô cho tôi hỏi... Tại sao không thể? - Morten hỏi vụng về.

— Tại sao à? Ôi, trời ơi! Vì em không chịu nổi con người đó! - Cô kêu lên như giận dữ - Anh nên làm quen với ông ta, xem hình dáng, cử chỉ ông ta như thế nào. Chưa nói cái gì khác, chỉ nhìn bộ râu vàng khè của ông ta, đủ thấy ông ta giả dối như thế nào rồi! Em dám đánh cuộc là chắc chắn ông ta rắc loại phấn nhuộm hột đào ngày lễ Noel... ông ta giả dối hơn bất cứ người nào khác. Ông ta cứ nịnh hót ba mẹ em, ba mẹ em nói gì, ông ta cũng phụ họa theo, thật là vô liêm sỉ...

Morten cắt lời Tony:

— Câu này là nghĩa thế nào?... Cô còn phải nói cho tôi biết một điều nữa, sao lại nói: “Tô điểm như vậy quả là khác thường!”.

Tony cười ngặt nghẽo:

— Đúng, ông ta nói như vậy đấy, anh Morten ạ! Ông ta không nói: “Như thế đẹp lắm!” hoặc “bố trí như vậy rất đẹp mắt” mà nói “tô điểm như vậy quả là khác thường”... Ông ta tự cho mình là thông minh như vậy đấy, em nói để anh nghe!... Ngoài ra, ông ta cứ ám người ta không kể gì hết. Ông ta cứ ám em không chịu buông ra, mặc dù lần nào em cũng chế giễu cho một mẻ. Một lần, ông ta còn diễn một màn hoạt kịch trước mặt em. Suýt nữa, ông ta òa lên khóc... Anh thử nghĩ xem, một người đàn ông mau nước mắt...

— Chắc ông ta mê cô lắm nhỉ? - Morten nói khẽ.

— Nhưng ông ta mê hay không mê có liên quan gì đến em! - Cô kinh ngạc kêu lên, rồi nhích người lên tựa vào đống cát.

— Cô thật tàn nhẫn, cô Tony ạ... Bình thường cô vẫn tàn nhẫn như vậy hay sao? Cô thử nói tôi nghe... Cô không chịu đựng được anh chàng Grünlich ấy, nhưng xưa nay đã có người nào vừa ý cô chưa?... Có lúc tôi nghĩ: Có lẽ trái tim cô giá lạnh lắm chăng? Tôi muốn nói với cô một điều, rất thực tình, tôi xin thề với cô: một người đàn ông khóc vì cô không chịu thông cảm cho anh ta, cũng chưa hẳn đã là ngu xuẩn... Không giả dối tí nào cả. Tôi không dám hứa chắc, không mảy may dám hứa chắc rằng, bản thân tôi không có thể sẽ... Cô thử nghĩ xem cô có phải là một vị thiên kim tiểu thư đã quen thói kiêu hãnh...

Cô thường giễu cợt những người quỳ dưới chân cô phải không? Trái tim cô giá lạnh lắm hay sao?

Tony cười một lúc rồi bỗng mấp máy môi trên. - Cô mở to mắt, buồn rầu nhìn Morten, nước mắt chạy vòng quanh, nói khẽ:

— Không đâu, anh Morten ạ! Anh cho em là người như vậy hay sao?... Anh không nên nghĩ về em như vậy!

— Tôi cũng không nghĩ về cô như vậy đâu.

Morten vừa cười vừa nói to. Qua tiếng cười đó, có thể biết được niềm xúc động và niềm vui sướng khó nén được trong lòng anh... Anh quay lại, nằm cạnh người cô, chống cùi tay đỡ lấy thân mình, mặt cúi xuống. Anh nắm chặt tay cô, đôi mắt hiền lành, xanh biếc, vui sướng, say sưa nhìn vào mặt cô.

— Em... Em không giễu cợt anh đấy chứ, nếu anh nói với em rằng...

— Em biết rồi, anh Morten ạ - Tony khẽ ngắt lời anh. Cô vừa nghiêng đầu nhìn cánh tay kia của mình, vừa đưa bàn tay trắng muốt vốc một dúm cát, rồi để nó từ từ lọt qua kẽ tay chảy xuống.

— Em biết...! Em... em, em Tony...

— Phải rồi, anh Morten ạ! Em rất quý trọng anh. Em rất mến anh.

Trong số những người em quen biết, anh là người em mến nhất.

Morten chồm dậy, vung vẩy hai cánh tay, anh cũng không biết mình định làm gì. Anh nhảy lên, lại nằm ngã cạnh người Tony. Anh gọi cô. Vì quá vui sướng, giọng anh trở nên nghẹn ngào, run run, lúc thì khản đặc, không nói ra lời, lúc thì lại sang sảng.

— Anh cảm ơn em, anh cảm ơn em! Em thấy không, bây giờ anh hạnh phúc lắm, xưa nay chưa bao giờ anh cảm thấy hạnh phúc như thế này!

Nói rồi, anh hôn tay cô. Bỗng anh hạ thấp giọng:

— Chả bao lâu nữa em sẽ trở về thành phố rồi, Tony ạ. Anh cũng chỉ còn được nghỉ hai tuần nữa thôi. Lúc ấy, anh sẽ đi Göttingen. Nhưng em có hứa với anh là, trước khi anh trở về, trước khi anh thi ra bác sĩ, em không quên buổi chiều chúng ta cùng chung sống trên bãi biển này chứ? Lúc đó, anh sẽ thưa với ba em về chuyện riêng của chúng ta, dù khó khăn thế nào đi chăng nữa... Trong thời gian này, em đừng nghe bất cứ một lời nào của Grünlich cả nhé! Ồ, cũng chẳng bao lâu nữa đâu! Em chờ anh nhé! Anh sẽ làm việc như một... dễ lắm thôi mà!

— Vâng, em nghe lời anh, anh Morten ạ! - Tony nhìn đôi mắt anh, miệng anh và hai bàn tay anh đang nằm chặt tay mình, rồi mơ màng nói, giọng đầy hạnh phúc.

Morten kéo tay Tony đến gần ngực mình, nói như van lơn:

— Em nói vậy, nhưng liệu có gì làm bằng...?

Tony không trả lời, cũng không nhìn Morten, cô chỉ dịch nửa người trên đang tựa vào đống cát đến gần anh hơn. Morten chậm chạp, thận trọng, hôn lên môi cô thật lâu. Cả hai cùng xấu hổ nhìn ra bãi cát.