Chuyến đi của Hoa sơn quân rời khỏi Tùng Đô, kinh đô của nước Cao Ly đã diễn ra một cách rầm rộ quá sức tưởng tượng.

Nhiều người đứng dọc hai bên đường cái quan chào mừng Hoa sơn quân.

Hoàng thúc vốn là người rất khiếm tốn, mỗi khi đi qua các huyện trấn dọc đường, bao giờ cũng cho dừng kiệu lại, để tìm gặp các quan địa phương hoặc những cụ già cao tuổi để bày tỏ lời thăm hỏi thân thiết.

Vị Hoàng thúc của nước Đại Việt là một người nhân đức, đã quy nhập nước Cao Ly, được đức vua dành cho ân sủng đặc biệt, phong tặng tước vị. Đây là sự kiện lần đầu tiên trong lịch sử đất nước. Quân dân nước Cao Ly, muôn người như một, không ai phản đối quyết sách này, mà ngược lại khắp nơi đâu đâu cũng lan truyền những lời ca tụng, xem đây là việc làm tốt thuận theo ý trời.

Dĩ nhiên trăm họ của xứ huyện ủng Tân, bao gồm tất cả già trẻ, gái trai đều vô cùng hồ hởi đón tiếp Hoa sơn quân trở về.

Án sát Lý Hoàn Khuê và các quan huyện mới được bổ nhiệm Phác Khuê Hòa cũng cùng về trong chuyến này, nên mức độ long trọng của đám rước Hoa sơn quân là điều có thể hiểu được.

Các quan chức mới và cũ của xứ này đều nghĩ mình là thân phận đi tháp tùng Hoa sơn quân hôm nay đã cho bố trí nghi lễ chào mừng tại sân trước nhà ông lão Trịnh Nhân Hưng là nơi ở của Hoa sơn quân.

Mọi người truyền nhau huyện nhà hôm nay có niềm vui lớn nên ai cũng náo nức kéo về đây đông như một biển người.

Trên chiếc sân rộng các đoàn lính lệ khẩn trương lo dựng lên các tấm che nắng lớn.

Nhiều người được chia rượu và thức ăn. Trong số người đã ngà say, có người cất cao giọng ngêu ngao hát những bài dân ca quen thuộc của quê mình, có người đeo mặt nạ múa các điệu múa "Bông san" độc đáo của miền này. Tất cả đã tạo nên khung cảnh mừng vui hớn hở của ngày hội.

Sau khi lễ chào mừng kết thúc, các quan huyện cũ và mới đều lần lượt ra về. Hoàng thúc được ông già họ Trịnh, Lý công tử đón vào nhà. Đến giờ đây mọi người trong gia đình mới được dịp quây quần bên nhau, nỗi vui mừng không sao kể xiết. Hoàng thúc Lý Long Tường của nước đại Việt được phong tước vị Hoa sơn quân, mình mặc áo cẩm bào màu đỏ, thắt đai có thêu hình con hạc, trông rất đạo mạo chỉnh tề.

Hoàng thúc Trịnh trọng kính lễ ông gia họ Trịnh, và lần lượt đến chào Tiêu Vĩnh Vạn và nhiều người khác. Sau đó Hoàng thúc từ tốn nói với ông già họ Trịnh:

- Thưa lão trượng, mấy hôm vừa rồi nhà ta vẫn bình yên? Tại triều đình, đức đại vương đã phá vỡ tục lệ bấy nay, không những gặp bản nhân mà còn phong cho tước lộc nữa. Bản nhân nghĩ rằng được như thế này, có phần lớn nhờ ở sự thành tâm của lão trượng.

Hoàng thúc nói xong bèn trao lại các giấy tờ chứng chỉ và các ngự bài được đức vua ban cho.

Ông già họ Trịnh đưa hai tay đỡ lấy, quả thật không ngờ đó lại là những văn kiện phong cấp tước vị và bổng lộc. Lòng tràn đầy niềm cảm kích, ông già không giấu được nỗi vui mừng.

- Đức đại vương giàu lòng nhân ái quá, ơn đức trời biển này biết lấy gì đền đáp.

Lý công tử ngồi cạnh cũng đưa mắt ngắm nhìn với vẻ mặt và tấm lòng thành khẩn. Chỉ có Tiêu Vĩnh Vạn vừa vui mừng nhưng cũng tỏ vẻ rất thản nhiên, không vồ vập. Không biết ông già họ Trịnh và Lý công tử có thấu hiểu chăng, chứ Hoàng thúc vốn xem cảnh vinh hoa phú quý chẳng khác gì cát bụi. Hiểu thấu được nỗi lòng của Tiêu Vĩnh Vạn, Hoàng thúc bèn nói với vẻ nghiêm trang:

- Tiêu đại nhận quả là con người siêu phàm, chẳng màng danh lợi. Thời thế long đong lận đận nên đành phải thế chứ không phải tôi chỉ cốt mong được như vậy. Ngặt một điều, tôi còn có bao người trong gia đình đi theo, phải nuôi sống họ, biết làm thế nào được.

Tiêu Vĩnh Vạn cảm thông với nỗi bận tâm đó của Hoàng thúc, bèn nói:

- Hoàng thúc nói đúng đó. Sách xưa có câu "Thánh nhân tòng thế tục". Dù có là thánh đi nữa cũng phải theo tập tục nơi trần thế. Hiện thực là đáng buồn, nhưng không thể xoay chuyển được. Có những việc không thể suy nghĩ bằng phẩm đức cao quý của Hoàng thúc được. Chỉ dám mong Hoàng thúc yên lòng, quá khứ thì cũng đã như vậy rồi, đừng nghĩ là gì về những ngày đã qua mà chỉ nên nghĩ về cuộc đời trước mắt thôi.

- Tôi cũng đã quyết sẽ làm theo như lời Tiêu đại nhân nói.

Ông già họ Trịnh không hiểu câu chuyện trao đổi giữa hai người với nhau, còn Lý công tử đến bây giờ mới hiểu hết, bèn đưa mắt nhìn Hoàng thúc rồi lại nhìn Tiêu Vĩnh Vạn.

Tiêu Vĩnh Vạn lái câu chuyện sang hướng khác.

- Hoàng thúc được triều đình phong tước vị và cấp cho thực ấp. Nỗi vui này làm sao lại chỉ có là của chúng ta thôi? Bởi vậy, nhân dịp này, ta nên bàn với cụ già Trịnh mời tất cả những người có chức phận không những ở huyện này, mà cả những người ở các miền lân cận đến tiếp đãi họ, có lẽ hay chăng?

- Tiêu đại nhân nói chí phải, việc làm này hay đấy.

Ông già họ Trịnh ngồi cạnh nghe nói rất lấy làm đắc ý với ý định đó của Tiêu Vĩnh Vạn. Ông già bàn với Hoàng Thúc:

- Thưa Hoàng thúc, ta làm theo ý của Tiêu đại nhân có lẽ tốt đấy.

Hoàng thúc sợ làm vậy sẽ gây quá nhiều phiền hà cho ông già họ Trịnh nên còn phân vân:

- Chỉ ngại nếu làm sẽ gây nhiều phiền hà cho lão trượng.

Hiểu được nỗi e ngại của Hoàng thúc, ông già họ Trịnh đáp:

- Hoàng thúc mà cũng nghĩ vậy ư? Đây là việc đại khánh hỷ, làm sao ta lại cứ ngồi im. Hơn nữa bố con tôi cũng nhờ công ơn của Hoàng thúc và các vị trong đoàn mà được cứu sống; tài sản đã được trả lại; cả gia đình chúng tôi không còn phải lo lắng gì về cái ăn cái mặc nữa. Xin Hoàng thúc đừng ngại ngùng gì cả.

Tuy vậy, Hoàng thúc vẫn còn do dự. Tiêu đại nhân hạ quyết tâm khuyên Lý công tử:

- Lý công tử này, lão trượng đã có lời như vậy, và phía chúng ta cũng do nhiều hoàn cảnh đặc biệt, nên dứt khoát phải làm thôi.

Đến lúc này, Lý công tử cũng quyết làm, bèn nói:

- Thưa Hoàng thúc, chúng ta cũng đã có chuẩn bị ít nhiều, mức chi phí này có thể kham nổi. Xin Hoàng thúc đừng ngại. Chúng ta nên làm thôi, thưa Hoàng thúc.

Tuy vẫn có phân vân điều này điều nọ, nhưng đến đây Hoàng thúc cũng đồng ý, bèn nói:

- Thôi được rồi, cố gắng làm cho tốt nhé.

Kể từ hôm ấy, cả nhà một mặt lo chuẩn bị rượu và thức ăn, mặt khác bắt đầu phát giấy mời các vị chức sắc không những ở trong địa hạt huyện nhà mà cả các xứ huyện lân cận trong vòng bốn năm mươi dặm. Để chuẩn bị cho những buổi tiệc tùng lớn, chi phí hết sức tốn kém như vậy, ông già họ Trịnh cũng phải vất vả ngược xuôi rất nhiều. Có một hôm vào buổi sáng, giữa lúc ông đang cầm giấy mời của Hoàng thúc định đem gửi đi, thì có một người tên gọi Lâm Thành Cơ, một viên tướng của An tây đô hộ phủ đến chuyển cho Hoàng thúc một bức thư của quan án sát của phủ này.

Nội dung bức thư nói rằng được tin Hoàng thúc mở tiệc lớn xin gửi biếu ba trăm thúng gạo trắng và một phần chi phí.

Hoàng thúc cảm thấy khó nghĩ quá, nhưng ông già họ Trịnh ít nhiều cảm thấy hãnh diện và thảnh thơi hơn trong lòng, tin rằng công việc tiệc tùng lần này chắc sẽ được như ý.

Cuối cùng thì mọi công việc chiêu đãi cũng đã diễn ra theo như mong muốn. Quan án sát sứ An tây đô hộ phủ cũng đến dự. Các bữa tiệc đã tiến hành trong hơn mười ngày, mời nhiều người thuộc nhiều địa phương đến dự. Thế gian có câu: "Lòng người từ trong hũ gạo mà ra." Quả đúng vậy, lúc bấy giờ khắp các vùng lân cận đều loan truyền câu chuyện Hoàng thúc là một bậc đại nhân có lòng nhân từ. Mặt khác quan án sát sứ ở An tây đô hộ phủ ngay từ đầu đã tham gia góp phần vào sự thành công của công việc chiêu đãi này nên cũng được tiếng thơm là vị quan có lòng hảo tâm.

Ở đây người ta đã chịu khó chịu khổ đi đầu trong tất cả mọi việc, người đi trước dẫn đường, phấn đấu quên mình vì nghĩa cả khi bước chân tới chốn này chính là Tiêu Vĩnh Vạn. Nhưng anh ta lại trở về Thanh Châu. Hoàng thúc và Lý công tử cố nài ép thế nào cũng không được. Anh ta buộc phải về vì có sứ mệnh riêng của mình.

Thời gian qua, do bận rộn với nhiều công việc, nên không còn đầu óc đâu để nghĩ về tổ quốc. Nhưng khi tiệc tùng đã tan, mọi người đều đã ra về, Lý công tử và ông già họ Trịnh thì suốt ngày bận rộn với công việc đồng áng, từ sáng sớm đã phải ra đồng chỗ này chỗ nọ để theo dõi đôn đốc công việc, nên ở nhà chỉ còn mỗi một mình Hoàng thúc sống những ngày buồn tẻ. Không hiểu tại sao trước đây đêm nào Hoàng thúc cũng có thời gian để gặp gỡ Anh Cơ chuyện trò, thế mà vừa qua, do có việc tiệc tùng, mọi người bận rộn túi bụi, các nếp sinh hoạt cũ bị đảo lộn, nên cả gương mặt của nhau cũng không còn nhìn thấy nữa, đừng nói chi đến gặp gỡ.

Trong những ngày đó, nỗi buồn nhớ quê hương vốn âm ỷ nơi sâu kín trong lòng Hoàng thúc lại có dịp bùng lên. Nỗi niềm nhớ mong tổ quốc lại trỗi dậy trong tâm khảm của Hoàng thúc. Càng đắm chìm trong những suy nghĩ đó, những sự việc của ngày qua nơi cố quốc càng hiện rõ trong đầu óc của Hoàng thúc. Để khuây khỏa, Hoàng thúc bắt đầu dò đường bước đi từng bước một leo lên đỉnh núi Việt Thanh sơn.

Việt thanh sơn không cao lắm nhưng rất tươi đẹp, cảnh sắc thanh tú, trên đỉnh nói có một tảng đá có tên Việt Thanh nham. Leo lên tảng đá ấy có thể nhìn bao quát cả biển Tây.

Nhìn ra biển khơi xa xa, nỗi niềm nhớ mong về nơi tổ quốc ở phương nam càng trào dâng lên nhức nhối trong lòng Hoàng thúc.

Những chiếc thuyền buồm lướt qua đầu những ngọn sóng xanh man mác như đang đi về nơi tổ quốc xa xăm, còn những con thuyền từ phía nam đến có vẻ như đang mang đến những tin tức của quê nhà. Nhìn thấy cảnh các thuyền buồm tới lui trên biển cả, Hoàng thúc không ngăn được nỗi niềm xúc động trong lòng. Người như muốn bay qua đầu của vô vàn những ngọn sóng xanh kia và tìm đến các phu thuyền, ôm chầm lấy họ hỏi han tin tức quê nhà.

Những giọt nước mắt như những giọt châu tuôn rơi lã chã. Hoàng thúc ngoái nhìn ra xung quanh không thấy có ai theo dõi mình, chỉ có ánh nắng chiều vẫn còn tỏa nóng như muốn rấm chín cả vạn vật. Từng bầy chim núi bay lượn đó đây, cất lên tiếng hót trong trẻo, chỉ càng làm buồn lòng thêm Hoàng thúc mà thôi.

- Phụ vương ơi, hãy tha thứ cho đứa con bất tài vô lực này, phụ vương ơi! Giờ đây con đang sống nơi đất khách quê người cách xa muôn dặm, song con vẫn một lòng hướng về anh linh của đức phụ vương đang ngự trị nơi cố quốc dưới gầm trời phương Nam.

Giọng nói thảm thiết nức nở của Hoàng thúc vang lên quanh ngọi núi Việt Thanh sơn đang đắm chìm trong tĩnh mịch. Tiếng khóc than tha thiết ấy như đang vượt qua con đường đầy chông gai trắc trở giữa muôn trùng biển rộng núi cao, bay về nơi quê cha đất tổ, bay về nơi chân trời phương nam xa xôi…

Lòng đã định sống dài lâu trên mảnh đất này mà vẫn chưa an cư lạc nghiệp được. Nghĩ về những ngày đầu đầy đau xót đã qua, có lẽ khó yên lòng với những gì đang ập tới trong ngày mai đây.

Lòng miên man suy nghĩ hết chuyện này, chuyện khác đến nỗi mặt trời đã lặn xuống biển tây từ lúc nào mà Hoàng thúc vẫn không hay biết. Kể từ sau đó, ngày nào Hoàng thúc cũng leo lên núi Việt Thanh sơn, sống ở đó từ sáng tới tối, trăn trở với biết bao điều suy nghĩ như một mối tơ vò trong lòng.

Ông lão họ Trịnh và Lý công tử cứ mỗi buổi tối thấy Hoàng thúc về đến nhà với cặp mắt sưng mọng và ngấn nước mắt vẫn còn in trên hai khóe mắt, đã hiểu được nỗi lòng của Người.

Quả thực, gần đây ai cũng thấy Hoàng thúc gầy đi nhiều.

Có một hôm vào buổi sáng, ông già họ Trịnh gọi con gái Anh Cơ đến phòng mình. Anh Cơ bước vào phòng, chào bố.

- Con chào bố, bố ngủ có được ngon giấc không ạ?

Ông già họ Trịnh nhìn con gái, nét mặt lộ vẻ lo lắng:

- Ừ, con ngồi xuống đây. Bố có đôi lời muốn nói với con, nên mới bảo con vào.

Anh Cơ im lặng, mắt nhìn xuống đất như thể đang chờ nghe bố nói tiếp.

- Gần đây con không gặp được Hoàng thúc có phải không?

Anh Cơ vẫn im lặng. Thời gian qua, ông lão họ Trịnh có được biết chuyện đêm nào con gái mình cũng gặp Hoàng thúc trò chuyện, cảm thấy có phần không được hợp lẽ. Mặt khác thấy Hoàng thúc ban đêm không ngủ đủ giấc, nên ban ngày phải ngủ bù ở gian ngoài cũng không tiện. Nhưng cũng không thể bảo con gái không nên gặp ban đêm mà chỉ gặp ban ngày. Do vậy, ông chỉ nghiêm giọng nói với con: "Nam nữ hữu biệt, sao con lại gặp Hoàng thúc vào buổi tối?"

Anh Cơ tuy hiểu được nỗi lòng của bố, song cảm thấy xấu hổ, nên từ sau đó đóng cửa phòng khuê không ra ngoài nữa. Ông già hiểu được tấm lòng cực kỳ hiếu nghĩa của con gái, nên sau khi đắn đo, đã nó với con:

- Anh Cơ con này, con nghĩ rằng bố không hiểu hết nỗi lòng của con sao. Như có lần nào đó, bố đã nói với con, nhờ ơn Hoàng thúc nên bố con ta mới được cứu sống. Cho nên bố đã quyết. Con cũng đến tuổi rồi. Trước đây, Tiêu đại nhân lúc ra đi có khẩn khoản căn dặn lại bố thế nào cũng phải giúp cho Hoàng thúc và con trở thành đôi lứa.

Anh Cơ có vẻ xấu hổ, đầu càng cúi thấp hơn, nói với giọng run run:

- Con chẳng biết đâu, tùy ở bố thôi.

Ông lão Trịnh chăm chú nhìn con gái rồi nói:

- Ừ, thế con nhé. – Ông gật đầu, nói tiếp: - Gần đây Hoàng thúc ngày nào cũng lên núi Việt Thanh sơn, đến tối mịt mới về. Mắt sưng mọng và người gầy đi rất nhiều. Đúng là Hoàng thúc đã quyết ở lại đây sinh sống, nên nỗi nhớ về lại càng da diết, có lẽ Người đau buồn lắm.

Anh Cơ đoán có lẽ bố đã từng nói "không được gặp ban đêm", nên bây giờ nghĩ lại, bố thấy hối hận.

Anh Cơ tỏ vẻ lo lắng, lặng lẽ ngước mắt lên nói với bố:

- Bố ơi, Hoàng thúc…

- Ừ, gần đây Hoàng thúc trông thật đáng xót xa. Hôm nay có lẽ Người lại lên núi rồi.

Cô con gái lại cúi đầu đăm chiêu suy nghĩ. Ông già họ Trịnh đưa mắt nhìn ra ngoài cửa sổ, như nói một mình: "Khi Tiêu đại nhân còn ở đây, quyết định nhanh đi, bây giờ có phải đã ổn định rồi không".

Ông già lẩm bẩm một mình như có phần hối hận.

Cô con gái hiểu được nỗi lòng bứt rứt của bố. Ông già họ Trịnh không thể nói vì Hoàng thúc đáng thương quá mà phải vội vã đứng ra hối thúc, lại không thể vì thế mà cứ kéo dài mãi theo năm tháng, phó mặc cho thời gian. Anh Cơ an ủi bố về những điều mà bố đang băn khoăn.

- Bố ơi, bố đừng quá lo nghĩ làm gì.

Nghe con trả lời thế, ông bố cảm thấy như sắp có điều gì đó tốt đẹp, bèn nhìn thằng vào con. Nhưng Anh Cơ đã đứng dậy và nói với bố:

- Bố ơi, con về phòng của con đây.

Ông già thấy không còn cách nào khác, có phần khó nghĩ, bèn bảo con:

- Ừ, thôi con về phòng đi.

Sau khi trở về phòng mình, cô con gái hạ quyết tâm. Nghĩ đến hình ảnh Hoàng thúc đang khóc lóc xót xa, tự nhiên Anh Cơ cũng thấy cay cay khóe mắt. Trong trí tưởng tượng của nàng, hiện lên hình ảnh Hoàng thúc khóc than vật vã một mình trên núi Việt Thanh sơn. Không thể phó mặc cảnh ngộ của Hoàng thúc trôi đi theo dòng thời gian như vậy được. Nàng liếc nhìn lên chiếc gương treo bên cạnh, thấy hai mắt mình lã chã tuôn rơi những giọt lệ nóng. Lấy khăn tay lau nước mắt, soi lại gương, bản thân cũng không biết mặt mình đã đỏ bừng lên từ bao giờ. Hoàng thúc đang lang thang trên núi Việt Thanh sơn, cất tiếng gọi: "Anh Cơ ơi!" Trong tâm trí, nàng hoang tưởng, cảm thấy như Hoàng thúc đang gọi đến tên mình.

- Ôi, ta điên rồi sao! Hoàng thúc là ân nhân, đời nào lại đi yêu đương!

Nàng lẩm bẩm một mình, bỗng chạy ra ngoài, bản thân nàng không tự chủ được nữa. Nàng đến chân núi Việt Thanh sơn rồi mới hay là mình đã đến. Mặt nàng lại đỏ bừng lên, nhìn ra bốn phía, may mà không có ai. Đã lâu lắm rồi nàng mới lại ra núi. Cỏ cây trên núi và trên cánh đồng đang lung lay múa may theo chiều gió như vui mừng chào đón nàng. Nàng bước rón rén từng bước nhè nhẹ như sợ làm sây xước những cây con vạt cỏ mọc trên núi, rồi lần theo con đường dốc leo lên. Những khóm dâu mọc riêng một mình trong khe đá ra quả sum sê như đang chờ có người hái, nhìn nàng với vẻ vui mừng. Nhưng nàng đi lướt qua những bụi dâu đó, các cành dâu vướng vào gấu váy của nàng. Nàng đưa bàn tay xinh đẹp nhẹ nhàng gỡ các cành dâu khỏi gấu váy. Các cành dâu bật trở lại có vẻ như giận dỗi. Bụi dâu bị rung, có mấy chùm dâu chín mọng đỏ ối như son rơi xuống đấy lăn lông lốc.

Trông thấy thế, nàng thấy tiếc thương cho quả dâu, cúi xuống hái mấy chùm bỏ vào miệng, tô thắm thêm đôi môi xinh đẹp của mình, và bước tiếp lên theo con đường dốc. Cuối cùng nàng đã đến được phía sau tảng đá Việt Thanh nham.

Để tránh ánh nắng oi ả, Hoàng thúc chọn bóng râm của phiến đá, ngồi quay mặt về phía tây, thẫn thờ dõi nhìn về phía biển Nam xa xa.

Nàng cố ý tránh ánh mắt của Hoành thúc, núp vào sau một cây thông mới lớn chăm chú theo dõi. Bỗng một con rắn mối từ dưới chân nhảy bổ ra làm nàng giật mình thét lên: "Ối mẹ ơi!" và lùi về phía sau một bước.

Hoàng thúc đang chìm đắm trong nỗi buồn nhớ quê hương, bỗng giật mình nghe thấy tiếng kêu to của một người con gái, bèn quay lại nhìn về phía sau, thì ra người con gái xinh đẹp đó không phải ai khác mà chính là Trịnh Anh Cơ.

- A, Anh Cơ, làm thế nào lên được nơi đây…

Anh Cơ hoảng hốt vì con rắn mối, vừa hoàn hồn thì nghe được tiếng nói quen thuộc của Hoàng thúc. Cô gái đỏ mặt, có phần bối rối chẳng nói được lời nào.

Hoàng thúc đi mấy bước đến chỗ Anh Cơ đang đứng, và nói:

- Anh Cơ đã lên đây rồi, xin mời lại chỗ bóng râm này.

Với vẻ ái ngại. Hoàng thúc mời Anh Cơ đang đứng dưới ánh nắng chói chang vào chỗ mát.

Nàng im lặng bước theo vào ngồi trong bóng râm.

Hoàng thúc hiểu được rằng Anh Cơ lên đây thăm mình.

- Xin cảm ơn Anh Cơ đã lo lắng cho tôi và đến thăm tôi.

- Bố lo lắng rất nhiều về Hoàng thúc đó. – Anh Cơ tủm tỉm cười.

- Vì tôi mà để cụ và nàng phải lo lắng nhiều thế này… Đã vậy, lâu nay không gặp được Anh Cơ…

Không nói được hết lời, Hoàng thúc cúi nhìn xuống đất.

Anh Cơ nhìn thấy Hoàng thúc như vậy bèn òa lên khóc.

- Hoàng thúc cứ buồn rầu thảm thiết như vậy, Anh Cơ vui được nào! – Cô gái quay mặt đi khóc nức nở.

- Nào, tôi đâu có phải thế, Anh Cơ ơi!

Hoàng thúc đưa tay lên xoa xoa đôi vai đang rung lên theo tiếng thổn thức của Anh Cơ. Nhưng tiếng khóc của Anh Cơ càng nức nở, tưởng như không dứt được.

Hoàng thúc lấy hai tay vuốt lại mái tóc buông xõa của Anh Cơ và vuốt ve lên lưng nàng, cảm nhận mùi thơm ngây ngất của da thịt nàng, Hoàng thúc không kìm được mình bèn ôm lấy nàng. Nàng thấy mình đã nằm trọn trong vòng tay của Hoàng thúc, nhưng nàng không có cam đảm vùng ra khỏi vòng tay đó, mà chỉ còn biết úp mặt vào lòng Hoàng thúc.

Hoàng thúc vốn nhân từ hiền lành, nhưng giờ đây khi đã ôm được vào lòng mình cô gái rất dịu dàng nết na mà mình yêu thương hết mực, tình cảm bị dồn nén bấy lâu nay đối với nàng bỗng bùng cháy lên dữ dội trong lòng. Giống như một con sư tử dũng mãnh lao tới, ôm ghì lấy Anh Cơ và lặng lẽ tìm đến đôi môi của nàng…

Bỗng từ trong khe núi, có tiếng hát vọng tới.

Họ giật mình vội buông nhau ra.

Tiếng hát văng vẳng vọng tới với âm điều buồn buồn:

"Ta lên núi, ta đào ngọc,

Ngọc ơi tên đẹp lắm

Ôi, sơn ngọc đây rồi?"

Trên đỉnh núi cao yên tĩnh, Hoàng thúc chẳng nghĩ đến khuôn phép gò bó, đã ôm lấy Anh Cơ, hôn nàng thắm thiết và ghì chặt lấy nàng vào lòng mình. Hoàng thúc bây giờ bỗng trở nên tươi tắn hẳn lên, tưởng như đã quên đi bao nhiêu nỗi buồn nhớ quê hương mà chỉ mới giây lát trước đây thôi, mình vẫn chưa sao quên được. Hoàng thúc thấy hai người cứ đứng im như vậy đã lâu, có phần hơi ngượng cho nhau, bèn cất tiếng hỏi:

- Anh Cơ ơi, tiếng hát ấy là tiếng hát gì vậy?

Nàng mỉm cười trong khóe mắt chan chứa yêu thương:

- Hoàng thúc chưa biết đâu. Đó là một khúc đồng dao.

- A khúc hát đồng dao, Anh Cơ ơi, người ta thì đào được ngọc quý. Còn tôi thì tìm ra được nàng.

Hoàng thúc vừa nói, vừa cười khúc khích. Anh Cơ mặt đỏ dừ, liếc mắt sang một bên:

- Hoàng thúc cứ nghĩ vậy, thiếp chả biết đâu.

- Ai hát bài đó, Anh Cơ có biết không?

Hoàng thúc đưa mắt nhìn về phía thung lũng có tiếng hát vọng ra.

- Hoàng thúc ơi, đó là những trẻ mục đồng trong làng lên núi kiếm củi đấy.

Đến lúc ấy Hoàng thúc mới tin hình bóng hai người bên nhau vẫn chưa lọt vào mắt ai, nhưng dù sao vẫn lúng túng, có phần ngượng ngập.

Mặt trời đã dần dần lên trên đỉnh đầu, bóng râm của phiến đá cũng bị thu nhỏ lại. Hoàng thúc kéo tấm cói trải dưới đất đến phía trước phiến đá, ngồi xuống và mới Anh Cơ cùng ngồi.

Anh Cơ đến ngồi bên Hoàng thúc, nhìn về phía biển Nam xa xa mịt mù. Nàng đưa bàn tay mềm mại chỉ về phía xa xăm và nói:

- Hoàng thúc ơi, đất nước phương Nam nơi chân trời xa thẳm kia là cố quốc đấy phải không?

Không hiểu sao, Hoàng thúc cảm thấy khi đã có Anh Cơ ở bên cạnh, mình chỉ thích nhìn lên khuôn mặt nàng hơn là nghĩ về tổ quốc và dõi nhìn về phía xa xăm đó.

- À không, nàng ơi, quê hương giờ đây chẳng phải là mảnh đất này ư, mảnh đất có Anh Cơ đang sống ấy mà…

Nàng rất yêu mến dáng vẻ thật thà trong sáng như một đứa trẻ đó của Hoàng thúc.

- Hoàng thúc ơi, từ nay Hoàng thúc đừng lên đây nữa nhé. Anh Cơ này sẽ không bao giờ rời xa Hoàng thúc đâu.

- Được thế thì còn gì bằng.

- Từ ngày mai, Hoàng thúc đừng lên đây nữa, mà phải ở nhà để tiếp đón khách khứa đến thăm nhé.

- Nhưng mà đã có ông, có Lý công tử, dù không có tôi đi nữa thì cũng chẳng có gì phải lo lắng.

Anh Cơ rất tha thiết muốn Hoàng thúc sống gắn bó với gia đình nhà cửa bèn nói một cách nghiêm trang:

- Không được đâu, Hoàng thúc định sống ở xứ sở này, thì Hoàng thúc phải biết hết mọi phong tục tập quán của địa phương, biết được lòng người dân đang suy nghĩ gì và phải hòa hợp cùng với họ.

Hoàng thúc nghe những lời nói thẳng ngay đáng tin cậy như của một người lớn nói ra từ miệng một cô gái mới trạc đôi mươi, trong lòng rất cảm động. Người nhìn đăm đăm lên khuôn mặt nàng và nói:

- Anh Cơ ơi, nàng đã hiểu thấu hết mọi lẽ trên đời này rồi đó.

- Bố cũng lo lắng như vậy Hoàng thúc ạ.

Hoàng thúc gật đầu mạnh mẽ.

- Vậy thì ngày mai nàng nhất định muốn tôi ở nhà. Nhưng mà…

- Nếu Hoàng thúc làm theo như thế, thì thiếp sẽ không bao giờ rời xa Hoàng thúc. Nhưng mà Hoàng thúc không được thức khuya ban đêm và ngủ bù vào ban ngày đâu đấy nhé.

Tuy là hoàng thân của một nước, nhưng Người đã quay mặt đi với hết thảy mọi sự để có thể sống được cho tới giờ. Đến lúc này Người mới hiểu lý do vì sao lâu nay Anh Cơ đã không gặp mình.

- Vậy từ hôm nay, tôi sẽ làm theo lời khuyên của Anh Cơ. Nàng hãy bảo cho tôi biết những gì cần thiết.

Anh Cơ cười chúm chím:

- Tiện nữ em chẳng biết gì đâu.

Hoàng thúc lấy tay vuốt ve những ngón tay nhỏ nhắn dịu dàng của nàng, cảm thấy lòng tràn ngập hạnh phúc vì được ở bên nàng.

Người cảm thấy hạnh phúc còn vì Người nghĩ rằng anh linh của các bậc tổ tiên nơi tổ quốc xa xôi cũng đang dõi trông theo mảnh đất lành chim đậu được dành cho cháu con này. Trong lòng Người trào lên một niềm suy nghĩ mãnh liệt rằng nơi không có tình yêu thì dù là giang sơn gấm vóc hoa lệ đến đâu cũng chỉ là một bãi sa mạc hoang vu vắng vẻ.

Bởi vậy câu chuyện ngày xưa ở nước Việt, Phạm Lãi đã làm đến chức tể tướng rồi mà còn bỏ cả sự nghiệp lên thuyền cũng với tuyệt thế giai nhân Tây Thi, vượt sóng trùng dương ra đi không hề luyến tiếc là điều có thể hiểu được. Mặt trời đã chìm dần xuống biển Tây. Anh Cơ đứng dậy, những ngón tay nàng vẫn còn nằm trọn trong lòng bàn tay của Hoàng thúc.

- Bây giờ chúng ta xuống núi thôi Hoàng thúc ạ.

Hoàng thúc cũng đứng dậy cùng với cánh tay nàng kéo lên theo.

May sao hai người về đến nhà mà không gặp phải ánh mắt nào của người làng.

Kể từ hôm ấy, Hoàng thúc bắt đầu một cuộc sống mới.

Lý công tử hằng ngày trong nom công việc đồng ruộng trên vùng đất được nhà vua ban cho làm thực lộc. Đối với các tráng đinh, thì phân công một số đi làm ruộng, số còn lại đưa thuyền ra biển đánh cả. Công việc được cắt đặt đâu vào đấy.

Hoàng thúc ngồi ở gian thư trai bên ngoài, bàn luận công việc với ông lão Trịnh, tiếp đón những người đến thăm, và đến thăm nom giúp đỡ những người gặp khó khăn trong việc làm lễ thành niên cho con cái, lễ cưới xin, lễ ma chay, lễ cúng giỗ tổ tiên…, hòa hợp gắn bó cùng với mọi người và đã trở thành chủ nhân thực sự của miền đất này.

Lý công tử đã bàn với ông già họ Trịnh mùa thu năm ấy, sau khi gặt hái xong sẽ làm lễ thành hôn cho Hoàng thúc và Anh Cơ.

Hoàng thúc yên tâm phấn khởi, một mặt xây dựng cơ sở cho cuộc sống mới, mặt khác bàn bạc với ông lão Trịnh tìm nơi chốn lo tính việc trăm năm cho Lý công ty đã dành, mà còn cho cả hơn hai mươi tráng đinh đã theo mình sang đây, lo liệu đất đai nhà cửa cho họ, giúp họ tạo nên cuộc sống tự lập. Người ta đổi tên đất tên sông nơi đây bằng tên đất tên sông của Việt nam. Người đổi Việt Thanh sơn thành Hoa sơn. Các miền đất xung quanh huyện trấn cũng được đổi thành tên Việt Nam như làng Đình Hải, làng Việt Nam, làng Giao Chỉ. Sông Ủng Tân cũng được gọi theo tên của một con sông nơi tổ quốc là sông Thê Anh.

Đất thực ấp của nhà vua ban cho nằm ở vùng ngọai vi cuả huyện trấn, là một vùng đất mầu mỡ được ban cấp vĩnh viễn cho Hoa sơn quân, nên tòan bộ ruộng lúa cũng như ruộng mầu, cả gia tộc họ hàng của Hoàng thúc ăn tiêu đầy đủ vẫn còn dư dật.

Hoàng thúc nước đại Việt mới đến định cư, tinh thần phấn chấn, sức sống dồi dào, cùng với họ hàng của mình thật thà làm ăn xây dựng cuộc sống nên đã dễ dàng hòa hợp với mọi người dân nơi này.

Tuy nói là sống nơi đất khách quê người cách xa nghìn trùng, nhưng hòan cảnh cuộc sống nơi đay chẳng khác gì khi còn ở tổ quốc.

Nhà của Hoàng thúc bây giờ lấy tên là nhà của Hoa sơn quân nước Đại Việt, được gọi là Hoa sơn quân. Con đường đi lên đi xuống núi dạo chơi được gọi là Hoa sơn đạo.

Dù còn cảm giác lạ lùng, song chẳng khác gì như sống ở cố quốc.

Hơn nữa Hoàng thúc còn gặp được Trịnh Anh Cơ và lấy nàng làm vợ. Trịnh Anh Cơ lại có hình dáng giống hệt Ngô Anh Cơ là cô gái đã lưu luyến tiễn biệt Hoàng thúc khi Người giã từ tổ quốc ra đi. Đó chẳng phải là điều may mắn bất ngờ đó sao.

Bình hải quân Lý công tử cũng có lời an ủi Hoàng thúc.

- Hoàng thúc ơi, giờ đây chúng tôi được theo cùng Hoàng thúc ra sức xây dựng cuộc sống mới trên mảnh đất này mà chẳng thấy có gì mất tự do so với khi còn ở nơi tổ quốc. Được như vậy cũng là trời phù hộ cho tấm lòng nhân đức của Hoàng thúc.

Hoàng thúc nghe nói vậy, bèn lấy tay vuốt bộ râu dài và nói:

- Không phải thế đâu, tất cả là do ân sủng của đức đại vương Cao Tông ban cho đấy.

- Khi còn ở nơi tổ quốc, Hoàng thúc đã ngưỡng một nước Cao Ly, đồi hồi mong nhớ về đất nước này, cho nên đức vua của nước này nỡ lòng nào không quan tâm. Sách có câu "Tâm thành tắc ứng", ở hiền gặp lành chẳng phải vậy sao.

Hoàng thúc lặn yên không đáp lại, đưa mắt nhìn về phía ngọn núi xa xa.

Những ngọn núi hiện lên ở phía đông… những ngọn núi trùng điệp chồng chất lên nhau, trên núi lại có núi, tạo nên hình ảnh lớp lớp sánh nhau cao thấp dưới bầu trời.